Kennisbank
De Helpdesk
>
De Helpdesk
>
Kennisbank
Alle ICT en IT afkortingen
Oplossing
Lijst met afkortingen ICT
A/UX
= Apple Unix, besturingssysteem van Apple; zie PCM sep 90
A/V, AMD/V
= Virtualisatietechniek van AMD; maakt het mogelijk meerdere besturingssystemen op meer virtuele processors in één fysiek systeem te draaien; zie PCM dec 07; zie ook
VT
A20
= adreslijn op 80x86 processor die toegang biedt tot HMA; zie ook
Gate,
A20
A2DP
= Advanced Audio Distribution Profile; standaard voor hoogwaardig stereogeluid; b.v. nodig bij mp3-speler om stero-muziek te kunnen horen op bluetooth headset; zie AG jan 06; zie ook
Bluetooth
A4
= processor in iPad; zie http://www.apple.com/
A5
= processor in iPad 2; zie http://www.apple.com/
AA
= Auto Answer, indicator op modem wanneer deze is ingeschakeld om oproepen te beantwoorden
AA
= Anti Aliasing, Antialiasing, Anti-aliasing; hoekige randjes bij afbeeldingen en lettertypes gladder maken m.b.v. tussenkleuren; zie ook
FSAA
AAA
= authentication, authorization, and accounting; zie http://www.cisco.com
AAC
= Advanced Audio Coding; compressieformaat voor audio; gebaseerd op MPEG-4; zie http://www.aac-audio.com/
AAFS
= Activate Arabic Form Shaping; Unicode control code; zie Unicode Standard
AAL
= ATM Adaption Layer, sublaag van de data link layer, bestaat zelf ook weer uit sublagen: CS en SAR, vier typen: AAL1, AAL2, AAL3/4, AAL5; zie http://www.cisco.com; zie ookATM,
CS,
SAR
AAL1
= ATM Adaption Layer, voor connection-oriented, delay-sensitive services requiring constant bit rates, such as uncompressed video and other isochronous traffic; zie http://www.cisco.com; zie ook
AAL
AAL2
= ATM Adaption Layer, voor connection-oriented services that support a variable bit rate, such as some isochronous video and voice traffic; zie http://www.cisco.com; zie ook
AAL
AAL3/4
= ATM Adaption Layer, supports both connectionless and connection-oriented links, but is primarily used for the transmission of SMDS packets over ATM networks; zie http://www.cisco.com; zie ook
AAL
AAL5
= ATM Adaption Layer, voor connection-oriented VBR services, used predominantly for the transfer of classical IP over ATM and LANE traffic, formerly: AAL 3/4; zie http://www.cisco.com; zie ook
AAL
AARP
= AppleTalk Address Resolution Protocol, protocol van apple voor dynamische toewijzing op een netwerk; zie http://www.apple.com
AAV
= Accountholder Authentication Value; binds the accountholder to a particular merchant, 32 character code; zie http://www.mastercardintl.com/newtechnology/ecommercesecurity/spa/; zie ook
UCAF
ABAC
= Attribute-Based Access Control, variant op RBAC; zie AG okt 09; zie ook
RBAC
ABE
= Application Bounderies Enforcer
ABI
= application binary interface, definieert de interface tussen hardware en het besturingssysteem
ABIOS
= Advanced BIOS, term van IBM voor BIOS voor OS/2, gebruikt in PS/2
ABM
= Asynchronous Balanced Mode, HDLC communication mode supporting peer-oriented, point-to-point communications between two stations; zie http://www.cisco.com; zie ookHDLC
ABR
= Available Bit Rate, QoS class for ATM networks, used for connections that do not require timing relationships between source and destination; zie http://www.cisco.com; zie ookATM
ABR
= Area Border Router, router located on the border of one or more OSPF areas that connects those areas to the backbone network; zie http://www.cisco.com; zie ook
Router
AC3
= ?; gelijk aan Dolby Digital; codering voor 6 geluidskanalen; zie ook
DD
AC97
= The AC97 (Audio Codec 1997) specification defines a high quality audio architecture which should advance the migration to digital audio while maintaining support for analog interconnects for backward compatibility; zie http://www.intel.com
ACD
= Automatic Call Distribution, device or service that automatically reroutes telephony calls to customers in geographically distributed locations ; zie http://www.cisco.com
ACF
= Application Configuration File, one of two files that define the interface for a distributed application Th other is the IDL file), configures your application for a particular operating environment; zie http://www.microsoft.com; zie ook
IDL
ACF/NCP
= Advanced Communications Function/Network Control Program, resides in the communications controller and interfaces with the SNA access method in the host processor to control network communications; zie http://www.cisco.com
ACGI
= Asynchronous CGI; uses threading; zie MacTech sep 95
ACI
= Automatic Channel Installation, functie om op een snelle manier, automatisch de televisiezenders te installeren in de volgorde van het mozaïekscherm van de kabelexploitant..; zie http://www.panasonic.nl/Glossario_Main.asp
ACK
= Acknowledge, signaal bij succes bij datacommunicatie; zie ook
NAK
ACL
= Appletalk Class Library, een verzameling van objecten voor b.v. het initialiseren van AppleTalk etc.; zie MacTech feb 95
ACL
= Access Control Lists; toegangsbeheer bij MacOSX
ACP
= Absolute Coordinate Plane, bitmap van het beeldscherm waarbij elk punt overeenkomt met een pixel op het beeldscherm, zoals monochroom VGA; zie PC Techniques jun 93; zie ookWCP
ACPI
= Advanced Configuration and Power Integration, power management voor Windows 2000; zie PC Advisor feb 99, PCM sep 99; zie ook
www.teleport.com,
APM
ACR
= Allowed Cell Rate, parameter for ATM traffic management; zie http://www.cisco.com; zie ook
ATM
Acrobat
= systeem voor platform-onafhankelijke bestandsuitwisseling, werkt met PDF; zie PC+ okt 93; zie ook
PDF
ACSE
= Association Control Service Element, OSI convention used to establish, maintain, or terminate a connection between two applications; zie http://www.cisco.com
Actionscript
= Macromedia-variant van Javascript, gebaseerd op ECMAScript 4; zie http://www.macromedia.com/; zie ook
Ecmascript
Active Document
= smart document, document is combinatie van data en programma; zie CGW mei 91
Active-X (ook ActiveX)
= technology voor compacte programmamodules die eenvoudig verspreid en in een applicatie gebruikt kunnen worden; zie http://www.microsoft.com
AD
= Active Directory, database met objecten van een systeem, in een directorystructuur, tbv beheer van een systeem; zie PCM okt 99
ADA
= Automatic Data Acquisitions; zie http://www.acronyms.ch
Ada
= programmeertaal, genoemd naar de eerste vrouwelijke programmeur; gestructureerd; zie http://4umi.com/web/glossarium.htm
Adapter
= schakeling die signalen omzet naar andere spanning, vorm, frequentie, formaat
ADB
= Apple Desktop Bus, seriële verbinding van Apple voor muis, toetsenbord
ADC
= Analoog/Digitaal Converter
ADC
= Apple Display Connector, combineert video, USB en voedingkabel; zie MacFan mrt 01
ADC
= Advanced DC; protocol voor uitwisseling bestanden via internet; zie PCM mrt 07; zie ook
DC,
ADCS
ADCCP
= Advanced Data Communications Control Protocol, ANSI standard bit-oriented data link control protocol; zie http://www.cisco.com
ADCS
= Secure ADC; protocol voor uitwisseling bestanden via internet; zie http://dcplusplus.sourceforge.net/ADC.html; zie ook
DC,
ADCS
ADD
= Apple Data Detectors, techniek van Apple voor koppelen van bestanden aan toepassingen; zie http://www.apple.com
ADF
= Automatic Document Feeder, automatische documentdoorvoer op printer, fax en scanner; zie PCM feb 00
ADO
= ActiveX Data Objects, technology van Microsoft om op uniforme wijze databronnen te benaderen; zie http://www.microsoft.com
ADOX
= ADO Extensions for Data Definition Language and Security ; zie http://www.microsoft.com
ADPCM
= Adaptive Differential Pulse Code Modulation, opslagformaat voor audio, o.a. gebruikt in MiniDisc; zie http://www.sony.jp
ADS
= Alternate Data Stream, techniek bij NTFS om meta-info in bestanden op te slaan; zie PC Pro jan 05
ADSI
= Active Directory Services Interface; zie MSDN mei 00
ADSL
= Asynchronous Digital Subscriber Line, techniek voor hoge snelheid datatransmissie over gewone telefoonkabel (8 Mbps); zie Windows Sources apr 98; zie ook
www.adsl.nl
ADSL 2
= snellere versie van ADSL; zie Pc Pro jan 03 ; zie ook
ADSL
ADSL 2+
= snellere versie van ADSL, downloadsnelheid 10 tot 15 MBit/s; zie PCM feb 07; zie ook
ADSL,
VDSL
ADSL lite
= standaard voor hoge snelheid datatransmissie over gewone telefoonkabel (1,5 Mbps), gebaseerd op ADSL; zie ADSL
Adsl2
= opvolger van Adsl; snelheid tot 12 Mbit/s, afstand tot 2,5 km van centrale, verbruikt minder energie; zie PCM sep 04; zie ook
Adsl
Adsl2+
= verbeterde Adsl2; snelheid tot 24 Mbit/s; zie PCM sep 04; zie ook
Adsl2
ADSP
= AppleTalk Data Stream Protocol; zie Byte jul 89
ADSU
= ATM DSU, terminal adapter used to access an ATM network via an HSSI-compatible device; zie http://www.cisco.com; zie ook
DSU
ADT
= Abstract Data Type, user defined databaseveld, vergelijkbaar met structure; zie http://www.borland.com
Adware
= software die advertenties toont; zie ook
malware
AE
= AppleEvent; zie http://www.apple.com
AEC
= Adaptive Error Compensation
AEC/CAD
= Architectural, Engineering, and Construction CAD; zie CGW mei 91
AEOM
= AppleEvent Object Model; zie MacTech jun 95
Aero
= grafische interface van Vista, zorgt voor 3D-effecten; zie PCM apr 06
AES
= Advanced Encryption Standard, ook bekend als Rijndael-algoritme, voor versleuten van b.v. zip-bestanden, wordt ook gebruikt bij WPA2; zie PCM jul 03; zie ook
Rijndael
AF
= Anisotropische Filtering; regelt de verschillen tussen scherp en onscherp bij afbeeldingen; zie PCM dec 05
AFC (ook genoemd: pixie dust)
= antiferromagnetically-coupled medium, techniek van IBM voor hogere schrijfdichtheid van harddisks; zie PCM jul 01, http://www.storage.ibm.com/
AFD
= Advanced Formating Device, techniek om beeld aan te passen aan het fysieke formaat van het beeldscherm; zie PC Pro apr 00
AFI
= Authority and Format Identifier, portion of an NSAP-format ATM address that identifies the type and format of the IDI portion of an ATM address; zie http://www.cisco.com
AFLT
= Advanced Forward Link Trilateration
AFP
= AppleTalk Filing Protocol, zorgt ervoor dat bestanden gedeeld kunnen worden door meer gebruikers op een AppleTalk-netwerk, ziie www.apple.com
AFP
= Advanced Functions Presentations, architectuur van IBM voor uitgeefsystemen; zie PC+ mei 95
AFR
= Alternate Frame Rendering, techniek om twee grafische kaarten in tandem te zetten, flikkerend beeld; zie PCM apr 00; zie ook
SLI,
PGC
Agent
= programma dat gegevens zoekt/verzamelt op een netwerk
Agile
= methode om software in versies te ontwikkelen, waarbij gebruikers feedback kunnen geven op elke versie; zie Computable mei 09
AGP
= Accelerated Graphics Port, specifiek datakanaal voor grafische informatie, vier keer sneller dan PCI; zie PC+ mei 96, PCM apr 97, PCM jan 98, PCM nov 99
AGP-Pro
= AGP met extra connectoren voor voedingssignalen; zie PCM mei 00
AGP2X
= AGP met 2x bussnelheid
AGP4X
= AGP met 4x bussnelheid (zoals oorspronkelijk bedoeld)
AGPS
= Assisted GPS; combinatie van GPS en Cell-ID samen; zie PCM feb 07; zie ook
GPS
AGU
= Address Generation Unit, unit in Pentium 4, vormt brug tussen het level 1 data-cache en het register file; zie PCM nov 00
AH
= Authentication Header; protocol voor packet level authentication; wordt gebruikt in IPsec; zie DDJ jun 03; zie ook
IPSec
AHA
= Accelerated Hub Architecture, techniek voor Front Side Bus van Intel, 133 MHz; zie PCM nov 99; zie ook
MCH,
ICH,
FWH
AI
= Artificial Intelligence, verzamelnaam voor intelligente software
AIC
= Application Integration Components, ook: pipeline components, custom COM applications; zie MSDN mei 00
AIF
= Auto Increment Field, databaseveld dat automatisch de waarde ophoogt bij elk nieuw record; zie PC techniques aug 93
AIFF
= Audio Interchange File Format, opslagformaat van Apple voor audio; zie http://www.apple.com
AIFF
= Audio Interchange File Format, opslagformaat van Apple voor audio; niet gecomprimeerd
AIM
= AOL Instant Messenger, chat-systeem van Americ OnLine
AIMM
= AGP Inline Memory Module, uitbreidingskaartje voor AGP-slot, dat alleen geheugen toevoegt aan de videokaart, vervangen door GPA; zie PCM dec 00
AIO
= Asynchronous Input/Output.; zie http://www.cisco.com
AIO
= All In One; aanduiding voor combinatie printer + scanner + copier (+ fax)
AIR
= Adobe Integrated Runtime; ontwikkelomgeving voor cross-platform stand-alone RIA-toepassingen; voorheen Apollo; werkt met ActionScript; zie http://www.adobe.com
AirPort
= Apple's implementatie van WiFi; zie ook
WiFi
AIT
= Advanced Intelligent Tape, a magnetic tape and drive system used for computer data storage and archiving; zie http://www.hp.com/
AIX
= besturingssysteem van IBM
AJAX
= Asynchronous JavaScript Technology And XML; methode waarbij de AJAX-engine op de client draait en user-interactie afhandelt en XML met server uitwisselt; voorbeeld: Google Suggest en Google Maps; zie http://java.sun.com/; zie ook
RIA
ALE
= Apple Lossless; compressieformaat voor audiobestanden; zie PCM apr 05; zie ook
AIFF
ALGOL
= Algorithmic Language, programmeertaal
Algoritme
= een set regels in een bepaalde volgorde om een probleem op te lossen
Alias
= snelkoppeling, automatische verwijzing naar een bestand
Alpha
= processor van DEC, 64 bits, RISC; zie PC+ nov 92
Alpha blending
= technique for reproducing curved surfaces under different lightning conditions; zie PC Plus okt 99
Alpha channel
= resterende 8 bits van 32 bits grafische kaart worden gebruikt voor besturing van de 24-bits kleurenpixel
ALSA
= Advanced Linux Sound Architecture
ALU
= Arithmetic Logical Unit, chip voor standaard rekenkundige bewerkingen; zie Byte feb 85
Always On ISDN
; zie PCM okt 00; zie ook
AODI
AM2
= Socket voor AMD processor; met DDR2 ondersteuning; zie PCM aug 06
AM2+
= Socket voor AMD processor; compatibel met AM2; zie PCM jan 08
Ambernet Automatisering
; zie
https://ambernet.nl
AMF
= Action Message Format; a binary format for exchanging data; benefits are speed and packet size (smaller than XML or SOAP packet); zie http://www.adobe.com/
Amoeba
= besturingssysteem, houdt gedistribueerd systeem aanschouwelijk (komt pas tot z'n recht bij veel processoren); zie pc+ dec 93
AMP
= asymmetric multiprocessing; zie MacTech mrt 96
AMPS
= Advances Mobile Phone Service, standaard voor analoge mobiele telefonie in de Verenigde Staten
AMR
= Audio Modem Riser, interfacekaart tussen moederbord en telefoonaansluiting; zie PCM nov 99
AMR-poort
= connector op moederbord waarop AMR-interfacekaart wordt aangesloten; zie PCM nov 99; zie ook
AMR
AMU
= Address Management Unit, schakeling die logische geheugenadressen omzet naar fysieke adressen
Analoog
= techniek waarbij de signaalsterkte gelijk opgaat met het bronsignaal, in tegenstelling tot digitaal
Andes
= Architecture with Non-sequential Dynamic Execution Scheduling, systeemontwerp voor R10000; zie PCM jan 95
Anisotropic filtering
= manier bij grafische kaart om textures scherper en duidelijker op het scherm weer te geven; zie PCM mrt 04
ANSI
= American National Standards Institute, verantwoordelijk voor het vastleggen van standaarden in de Verenigde Staten; zie http://www.ansi.org/
ANSI X
= Amerikaanse standaard voor formaat voor EDI (huidige versie is X12); zie PC+ sep 92
AOC-D
= Advice Of Charge During Call, bij telecom; zie http://www.versatel.com
AOC-E
= Advice Of Charge at End of Call, bij telecom; zie http://www.versatel.com
AOC-S
= Advice Of Charge At Start of Call, bij telecom; zie http://www.versatel.com
AOCE
= Apple Open Collaboration Environment, an architecture for mail, messages, catalogs, authentication and digital signature services., also defines MASMs, maakt mac geschikt voor werkgroepen; zie MacTech feb 94
AODI
= Always On/Dynamic ISDN, standaard om het langzame D-kanaal van ISDN te gebruiken zonder expliciet verbinding te maken; zie Windows Sources apr 98; zie ook
ISDN
AP
= Access Point, a hardware device, or software used in conjunction with a computer, that serves as a communications "hub" for wireless clients and provides a connection to a wired LAN; zie http://www.wi-fi.com/glossary.asp
APE
= muziekformaat (audiocodec); loseless compression; zie MacWorld jun 04
API
= Application Programming Interface, set functies voor het gebruik van een programmabibliotheek
APM
= Advanced Power Management, slim beheer van voedingsspanningen; inmiddels opgevolgd door ACPI; zie ook
ACPI
APNG
= Animated Portbale Network Graphic; zie http://www.mozilla.com/; zie ook
PNG
APON
= ATM Passive Optical Network: a passive optical network running ATM; zie http://www.adsl.com
APP
= Asynchronous Pluggable Protocal ; zie http://groups.yahoo.com/group/delphi-webbrowser/
APPC
= Advanced Program-to-Program Communications, protocol vor onderlinge communicatie tussen programma's op een netwerk, onderdeel van SNA; zie ook
LU6
AppleBus
= netwerksysteem van Apple, voorloper van AppleTalk; zie Byte feb 85
Applet
= programma die wordt uitgevoerd vanuit een ander programma; zie DDJ nov 95, PC Advisor feb 99
Applicatie
= programma of pakket van programma's voor een bepaalde taak
APPN
= Advanced Peer-to-Peer Networking, enhancement to the original IBM SNA architecture, handles session establishment between peer nodes, dynamic transparent route calculation, and traffic prioritization for APPC traffic; zie http://www.cisco.com; zie ook
APPC
Aqua
= visuele interface van MacOS X; zie MacFan mei 01; zie ook
Darwin
ARAP
= AppleTalk Remote Access Protocol, protocol van Apple voor inbellen op een AppleTalk netwerk; zie http://www.apple.com
Archie
= zoeksysteem op internet, zoekt bestandsnamen; zie emnet 1 94
ARCnet
= netwerksysteem van Datapoint, op basis van token ring; zie http://www.datapoint.com/
ARD
= Apple Remote Desktop; zie http://www.apple.com/
Areal density
= this is how densely the data is packed onto a harddisk, measured in .dit is hoe dicht de data is samengepakt op een harddisk, uitgedrukt in gigabyte per vierkante inch; zie Pc Pro mrt 01
Argo
= optische chip van ThreeFive Photonics; zie volkskrant sep 01
ARM
= Asynchronous Response Mode, HDLC communication mode involving one primary station and at least one secondary station, where either the primary or one of the secondary stations can initiate transmissions; zie http://www.cisco.com
ARP
= Address Resolution Protocol, Internet protocol om internetadressen te vertalen in fysieke adressen (hardware) op een lokaal netwerk; zie http://www3.org
Arpanet
= Advanced Research Projects Agency Network, voorloper van internet, sinds 1969; zie PCM jul 87
ARPC
= Asynchrone Remote Procedure Call, methode bij replicatie; zie DB/M sep 94
ARQ
= Automatic Repeat Request, communication technique in which the receiving device detects errors and requests retransmissions; zie http://www.cisco.com
ASAM
= ATM Subscriber Access Multiplexer, telephone central office multiplexer that supports SDL ports over a wide range of network interfaces, this device is similar to a DSLAM ; zie http://www.cisco.com; zie ook
DSLAM
ASB
= Advanced System Buffering, verbeterde koppeling cache met geheugen in Intel's Coppermine; zie PC Plus jan 00
ASBR
= Autonomous System Boundary Router, ABR located between an OSPF autonomous system and a non-OSPF network.; zie http://www.cisco.com; zie ook
ABR
ASC
= Apple Sound Chip, schakeling van Apple voor stereo audio in Macintosh II computers
ASCII
= American Standard Code for Information Interchange, standaard voor de representatie van letters, cijfers, leestekens, etc., 7-bits, dus accenttekens vallen hierbuiten; zie ook
EBCDIC
ASF
= Advanced Systems Format, techniek voor compressie van video; zie http://www.microsoft.com/asf
ASF
= Auto Sheet Feeder, doorvoerapparaat op scanners en faxen
ASIC
= Application-Specific Integrated Circuit, chip voor speciale doeleinden, b.v. video-bewerking; zie http://www.goldenram.com
ASIP
= AppleShare IP; zie MacFan jul 00
ASN.1
= Abstract Syntax Notation, binair formaat voor de uitwisseling van data tussen verschillende computersystemen, ISO 8824; zie DDJ maa 93
ASP
= AppleTalk Session Protocol; zie Byte jul 89
ASP
= Active Server Pages, programmeertaal van Microsoft voor internetpagina's, vervangen door ASP+; zie http://www.microsoft.com; zie ook
JSP
ASP
= Application Service Provider, biedt diensten in de vorm van applicaties aan; zie PCM apr 00; zie ook
www.mySAP.com
ASP
= Auxiliary Signal Path, link between TransPaths that allows them to exchange signaling information that is incompatible with the PSTN backbone network; zie http://www.cisco.com
ASP+
= Active Server Pages Plus, snellere versie van ASP doordat scripts worden gecompileerd naar MSIL; zie http://www.microsoft.com; zie ook
ASP,
MSIL
ASPI
= Advanced SCSI Programming Interface van Adaptec
ASPX
= extensie voor ASP.NET source code; zie ook
ASP
ASR
= Automated System Recovery; voorziening van Windows XP Profesional Edition; zie pcm nov 01
ASS
= Active Symmetric Swapping; Unicode control code; zie Unicode Standard
AST
= Automatic Spanning Tree, function that supports the automatic resolution of spanning trees in SRB networks, based on the IEEE 802.1 standard; zie http://www.cisco.com; zie ookSRB
ASV
= Advanced Super View; technology voor bredere kijkhoek bij TFT-beeldschermen; zie http://www.dell.com/
Asynchroon
= niet-gelijklopend; bij asynchrone datacommunicatie wordt data verzonden met start- en stopbits en controle codes, beter geschikt voor onbetrouwbare verbindingen dan synchroon
AT
= Advanced Technology, aanduiding van IBM voor een 16-bits computer
ATA
= Advanced Technology Attachment (ook bekend als IDE); standaard voor de verbinding tussen mainboard en harddisk; onderscheid in PATA en SATA; zie http://www.seagate.com; zie ook
ATA,
1,
.7
ATA
= Analog Telephony Adapter, sluit analoge telefoon aan op ethernet, voor voip; zie PCM dec 05
ATA-1
= ATA voor 2 harde schijven, 8,3 MB/s; zie PCM nov 99
ATA-100
= EIDE interface met 100 MB/s data transfer rate; zie UltraDMA/100; zie ook
ATA,
6
ATA-133
= ATA van Maxtor, snelheid tussen ATA-100 en Serial ATA in; zie www.wish.nl/wish/0,1046,site_id-44-menu_id-602-record_id-56140-src_id-398,00.html; zie ook
ATA,
7
ATA-2
= ATA voor 4 harde schijven, block mode en LBA 16,6 MB/s, ook genoemd Fast ATA; zie PCM nov 99
ATA-3
= betrouwbaardere ATA-2 met SMART en encryptie; zie PCM nov 99
ATA-4
= ATA-3 met foutcorrectie, 33 MB/s, ook genoemd Ultra DMA of Ultra ATA; zie PCM nov 99
ATA-5
= ATA met 66 MB/s, ook genoemd Ultra ATA/66, vereist 80-pins kabel; zie PCM nov 99
ATA-6
= ATA met 100 MB/s, ook genoemd Ultra ATA-100; zie ook
ATA,
100
ATA-7
= ATA met 133 MB/s, ook genoemd Ultra ATA-133; zie ook
ATA,
133
ATAG
= Authoring Tool Accessibility Guidelines, specificatie voor Web Authoring tools, geeft regels voor het ontwikkelen van authoring tools die toegankelijke webpagina's produceren en regels voor het ontwikkelen van toegankelijke ontwikkelomgevingen; zie http://www.w3.org/WAI
ATAPI
= Advanced Technology Attachment Packet Interface; standaard om een verwisselbare drive (b.v. cd-rom) op een E-IDE-interface aan te sluiten; zie PC Advisor feb 99; zie ook
ATA
ATC
= Advanced Transfer Cache, on-chip cache van Intel's Coppermine, 245 bits; zie PC Plus jan 00
Athlon
= processor van AMD; zie http://www.amd.com
ATL
= Active Template Library, generator voor COM-objecten; zie http://www.microsoft.com, zie PC Magazine feb 97
ATLAP
= AppleTalk Link Access Protocol, netwerkprotocol die de toegang op een netwerk regelt; zie Byte feb 85
Atlas
= Microsoft versie van AJAX; zie http://www.microsoft.com/; zie ook
AJAX
ATM
= Asynchronous Transfer Mode; techniek voor snelle netwerken; wordt gebruikt bij DSL; zie PC+ mrt 94
ATM
= Adobe Type Manager, systeem van Adobe om afwijkende lettergroottes toch scherp op beeldscherm te kunnen tonen.
ATM25
= ATM Forum defined 25.6Mbit/s cell based user interface based on IBM token ring network; zie http://www.adsl.com
ATN
= Attention, signaal bij IEEE488; zie Byte feb 85
ATOM
= alternatief voor RSS-formaat; biedt meer (xml-)onderdelen; zie PCM sep 05; zie ook
RSS
ATRAC
= Adaptive TRansform Acoustic Coding; compressie-algoritme gebruikt bij MiniDisc, comprimeert audio tot 1/5e van de grootte, huidige versie ATRAC3; zie PC Plus jul 00
ATSUI
= Apple Type Services for Unicode Imaging; zie http://developer.apple.com/internationalization/
Attachment
= bijgesloten document bij een emailbericht
ATU-C
= ADSL Transmission Unit at Central Office, the device at the end of an ADSL line that stands between the line and the first item of equipment in the subscriber premises or telephone switch, may be integrated within an access node; zie http://www.adsl.com
ATU-R
= ADSL Transmission Unit for Resident, the device at the end of an ADSL line that stands between the line and the first item of equipment in the subscriber premises or telephone switch, may be integrated within an access node; zie http://www.adsl.com
ATX
= moederbordformaat van Intel waarbij de warmteproducerende onderdelen zo zijn geplaatst dat deze direct door de power supply worden gekoeld; zie http://www.intel.com
AU
= Access Unit, device that provides ISDN access to PSNs; zie http://www.cisco.com
AUI
= Attachment Unit Interface, IEEE 802.3 interface between an MAU and a NIC, the term AUI can also refer to the rear panel port to which an AUI cable might attach, also called transceiver cable; zie http://www.cisco.com
AUO
= Active User Objects, API for writing ASP scripts that access LDAP; zie MSDN mei 00
AURP
= AppleTalk Update-Based Routing Protocol, method of encapsulating AppleTalk traffic in the header of a foreign protocol, allowing the connection of two or more discontiguous AppleTalk internetworks through a foreign network (such as TCP/IP) to form an AppleTalk WAN; zie http://www.cisco.com
AV
= Access Violation, programmafout door een ongeldig geheugenadres
AV
= Anti-Virus, doorgaans gebruikt als AV-checker, AV-scanner, AV-software, AV-product
Avatar
= persoonlijke grafische representatie
AVC (H.264)
= Advanced Video Coding; codec voor High Definition-dvd's; scalable; excellent quality across the entire bandwidth spectrumÑfrom high definition television to video conferencing; zie http://www.apple.com
AVI
= Audio Video Interleaved, opslagformaat voor multimedia; zie PC+ okt 92
AVM
= ATM Voice Multiplexer; zie http://www.cisco.com
AVRCP
= Audio Video Remote Control Profile; Bluetooth-profiel om audio- en video-apparaten op afstand te bedienen; zie http://de.wikipedia.org/; zie ook
Bluetooth,
AVRCP-CT,AVRCP-TG
AVRCP-CT
= Audio Video Remote Control Profile Controller; zender bij AVRCP; zie http://de.wikipedia.org/; zie ook
AVRCP
AVRCP-TG
= Audio Video Remote Control Profile Target; ontvanger bij AVRCP; zie http://de.wikipedia.org/; zie ook
AVRCP
AWT
= Abstract Windowing Toolkit, set of graphical user interface class libraries (verzameling componenten); zie http://www.j2ee.com/
Axiom
= standaard van ATI voor uniforme grafische kaart; zie PCM mei 06; zie ook
MXM
AZW
= betekent mogelijk Amazon Whispernet; formaat voor ebooks, ontwikkeld door Amazon; zie http://wiki.mobileread.com/wiki/AZW1
B-Frame
= techniek bij digitale video, die zowel de veranderingen ten opzichte van het vorige frame als het volgende frame beschrijft; zie PCM jan 04; zie ook
i-frame,
p-frame
B-kanaal
= bearer channel, bij ISDN, kanaal voor het verzenden van data, 64 kbps, full duplex; zie ook
ISDN
B-Spline
= filtertechniek voor verkleinen van afbeeldingen; geeft vage afbeeldingen; zie ook
Lanczos
B3D
= Bodypaint 3D, extensie
B8ZS
= Binary 8-Zero Substitution; line-code type, used on T1 and E1 circuits, in which a special code is substituted whenever 8 consecutive zeros are sent over the link, this technique guarantees ones density independent of the data stream; sometimes called bipolar 8-zero substitution; zie http://www.cisco.com; zie ook
AMI
Back end
= server bij client-server-techniek; zie ook
front,
end
Backbone
= slagader van een netwerk
Backingstore
= X-server onthoudt vensterinhoud als venster wordt geminimaliseerd; zie PC+ nov 92
Backoff
= retransmission delay enforced by contentious MAC protocols after a network node with data to transmit determines that the physical medium is already in use; zie http://www.cisco.com
Backplane
= physical connection between an interface processor or card and the data buses and the power distribution buses inside a chassis; zie http://www.cisco.com
Backplane link
= doorlusvoorziening op switch (naar volgende switch); zie PCM nov 03
BACP
= Bandwidth Allocation Control Protocol; hierbij gebruikt een modem meer lijnen wanneer dat nodig is of minder wanneer er weinig dataverkeer is; zie http://www.zyxel.com
Balanced configuration
= in HDLC, a point-to-point network configuration with two combined stations.; zie http://www.cisco.com; zie ook
HDLC
Balun
= balanced, unbalanced; device used for matching impedance between a balanced and an unbalanced line, usually twisted-pair and coaxial cable..; zie http://www.cisco.com
Bandbreedte
= verschil tussen de hoogste en laaste frequenties die beschikbaar is voor een signaal; o.a. bepalend voor de doorvoersnelheid van een netwerk
Bank
= de bij elkaar horende geheugenmodules in eencomputer; zie http://www.newerram.com
BAP
= Best Access Point; techniek bij WiFi om sterkste zender te vinden
Baseband
= most common type of network, data is transmitted digitally, each wire carrying one signal at a time, b.v. ethernet; zie PC Advisor jun 00; zie ook
broadband
Bash
= Bourne-again shell; interactive UNIX shell based on the traditional Bourne shell, but with increased functionality; zie http://www.cisco.com
BASIC
= Beginner's All-purpose Symbolic Instruction Code, programmeertaal
Baud
= communicatiesnelheid in bits per seconde
Bayasian logic
= logica die uitgaat van de statische waarschijnlijkheid, vereist beginwaarde; zie DDJ jul 93; zie ook
Fuzzy,
logic
BBS
= Bulletin Board System, inbel-computer voor het downloaden van software en uitwisselen van berichten, uit het pre-internettijdperk
BBU
= Bob Bailey Unit, schakeling van Apple voor RAM, video en sound
BCV
= Business Continuance Volume, feature van SAN; zie windows2000 magazine, jan 01; zie ook
SAN
BD
= Blu-ray Disc; zie http://www.philips.com/; zie ook
BD-ROM,
BD-R
BD+
= DRM bij BD-ROM; zie http://www.wikipedia.org/
BD ROM, BD-ROM, BDROM
= Blu-ray Disk Read Only Memory; beschrijfbare dvd met capaciteit 25 GB (50 GB dual-layer); schijf is dikker dan huidige DVD; zie PCWorld nov 04; zie ook
Blu-ray,
HD-DVD
BD-Live
= Blu-ray Disc data vanaf internet; manier om extra content die niet op de schijf staat vanaf internet te halen en te tonen; zie PCM nov 08
BD-R
= Blu-ray Disk Rewritebale; zie PCM aug 06; zie ook
Blu-ray
BDC
= Backup Domain Controller; zie PCM okt 99; zie ook
PDC
BDCS
= Broadband Digital Cross-Connect System, SONET DCS capable of cross-connecting DS-3, STS-1 and STS-3c signals; zie http://www.cisco.com; zie ook
DCS
BDF
= Bitmap Distribution Format, formaat voor bitmap-representatie van fonts; zie http://www.adobe.com
BDK
= JavaBeans Development Kit , ontwikkelomgeving voor JavaBeans components ; zie http://www.j2ee.com/
BDP
= Borland Data Provider, verbinding tussen datacomponenten en database bij ADO.NET; zie http://bdn.borland.com/
BDS
= Borland Developer Studio; ontwikkelomgeving; zie http://www.borland.com
Beacon Interval
= the frequency interval of the beacon, which is a packet broadcast by a router to synchronize a wireless network.; zie http://www.linksys.com
BeamFlex
= techniek voor draadloos netwerk, maakt gebruik van meer antennes; zie PCM sep 05; zie ook
802.11n
BECN
= Backward Explicit Congestion Notification, bit set by a Frame Relay network in frames traveling in the opposite direction of frames encountering a congested path; zie http://www.cisco.com
Behavior
= uitbreiding op HTML-tags, COM-based, werkt met CSS-syntax; zie MSDN mei 00; zie ook
HTC,
Scriptlet
Bell
= filtertechniek voor verkleinen van afbeeldingen; gemiddelde snelheid, goed bij grote foto's, kleinere worden te vaag; zie ook
B-Spline
Bento
= intelligente bestandsvorm; werkt met SOM; zie PCM sep 94
BeOs
= besturingssysteem van Be, zeer geschikt voor DTP en multimedia; zie http://www.beos.com
BER
= Bit Error Rate; ratio of received bits that contain errors; zie http://www.cisco.com
BER
= Basic Encoding Rules; rules for encoding data units described in the ISO ASN.1 standard; zie http://www.cisco.com; zie ook
ASN,
1
Beta
= objectgeoriënteerde programmeertaal; gaat uit van patterns; zie DDJ okt 93
BFILE
= reference in a dbms to an external file; zie http://www.borland.com
BGA
= Ball Grid Array, type aansluiting chip; zie http://www.intel.com/
BGP
= Border Gateway Protocol, interdomain routing protocol that replaces EGP; BGP exchanges reachability information with other BGP systems, defined by RFC 1163; zie http://www.cisco.com; zie ook
BGP4,
and,
EGP
BGP4
= BGP Version 4, version 4 of the predominant interdomain routing protocol used on the Internet, supports CIDR and uses route aggregation mechanisms to reduce the size of routing tables; zie http://www.cisco.com; http://www.ietf.org; zie ook
BGP,
CIDR
BHO
= Browser Helper Object, plugin voor internetbrowser voor extra functionaliteit; zie pcm nov 03, http://groups.yahoo.com/group/delphi-webbrowser/
Bi-linear filtering
= smoothes the textures in a picture to reduce the blocky effect; tri-lineair filtering is a better system but takes more processor power; zie PC Plus okt 99
BIA
= Burned In MAC address; zie http://www.cisco.com
BIC-TCP
= Binary Increase Congestion Transmission Control Protocol; voorstel voor netwerkprotocol waarbij bandbreedte razendsnel dynamisch wordt gebruikt; zie DDJ jun 04
BICI
= Broadband Inter-Carrier Interface; ITU-T standard that defines the protocols and procedures needed for establishing, maintaining, and terminating broadband switched virtual connections between public networks; zie http://www.cisco.com
BIOS
= Basic Input Output System; primaire systeemfuncties van een computer voor o.a. schijftoegang, toetsenbord en beeldscherm
BIP
= Bit Interleaved Parity, in ATM, a method used to monitor errors on a link; zie http://www.cisco.com
BISDN
= Broadband ISDN, ITU-T communication standards designed to handle high-bandwidth applications such as video, BISDN currently uses ATM technology over SONET-based transmission circuits to provide data rates from 155 to 622 Mbps and beyond, contrast with N-ISDN; zie http://www.cisco.com; zie ook
BRI,
ISDN,
PRI
BIST
= Built-In Self-Test, functie in hardware of software om zichzelf te testen op juiste werking; zie DDJ maa 93
Bisync
= Binary Synchronous Communication Protocol, character-oriented data-link protocol for applications; zie http://www.cisco.com
Bit
= binairy digit, kleinste data-element in de infomatica, kan de waarde 0 of 1 hebben
Bitmap
= afbeelding, waarbij elk bit overeenkomt met een pixel op scherm/printer
Bitnet
= Because It's Time Network, netwerk voor chatten, sinds 1980; zie PCM jul 87
BITS
= Background Intelligent Transfer Service, module van XP die updates download als er weinig netwerkverkeer is; zie PCM sep 04
BIU
= Bus Interface Unit, schakeling van Apple voor verbinding NuBus met de processor
Blade PC, Blade system
= PC op een insteekkaart, bedoeld voor in een rack met meer blade pc's; concept waarbij de processor in de serverruimte staat en deze is verbonden met thin clients op de bureau's (elke client heeft dus z'n eigen processor, i.p.v. processortijd op een server); zie Pc Pro jan 05
BLAST
= Bell Labs Layered Space Time, techniek om data op verschillende frekwenties tegelijk te zenden; zie Pc Pro jan 03
BLER
= Bit Level Error Rate, aantal fouten op een cd (N.B: op internet ook Block Level Error Rate); zie PCM apr 02
BLOB
= Binary Large Object, databaseveld geschikt voor grote hoeveelheden tekst of data, zoals word-documenten, afbeeldingen, WAV-bestanden, etc.
Blockdown converter
= microgolf-omzetter, vertaalt een frequentiegebied naar een ander frequentiegebied; zie PC Magazine dec 03
Blocking
= in a switching system, a condition in which no paths are available to complete a circuit; zie http://www.cisco.com
blog
= synoniem voor Weblog; zie ook
Weblog
Blowfish
= block-encryptie algoritme, systeem voor beveiliging van gegevens; zie DDJ apr 94
BLSR
= Bidirectional Line Switch Ring, SONET ring architecture that provides working and protection fibers between nodes, if the working fiber between nodes is cut, traffic is automatically routed onto the protection fiber; zie http://www.cisco.com; zie ook
SONET
Blu-ray Disc
= DVD-standaard bedoeld voor digitale televisie, werkt met blauwe laser, opslagcapaciteit 23 GB; niet compatible met andere DVD-standaards; zie PCM apr 02
Bluecore
= chip die Bluetooth implementeert; zie PCWorld nov 04
Bluetooth
= wireless personal area network standard, kan interfereren met IEEE 802.11; kleiner bereik dan 802.11 maar verbruikt veel minder stroom; Klasse 1 = 100 mW (100 m), Klasse 2 = 2,5 mW (20 m), Klasse 3 = 1 mW (10 m); zie MSJ mar 00, PC pro dec 01; zie ook
A2DP,
AVRCP
Bluetooth EDR
= Bluetooth met snelheid van 2,1 Mbit; geschikt voor draadloze hifi stereo koptelefoons; zie PCWorld nov 04
BMP
= Windows bitmap-bestandsformaat; zie PCM nov 95
BMP
= Basic Multilingual Plane; subset van UCS met de 65534 meest gebruikte tekens; zie ook
UCS
BMT
= Biel Mean Time, standaard voor tijdrekening van IBT; zie MacFan aug 99; zie ook
www.swatch.com
BNC
= Bayonet Neill Concellman, connector voor coax-kabel; zie C|net glossary
BNF
= Backus-Naur Form, standaard voor het beschrijven van internet text messages; zie http://rfc733.x42.com/
BNI
= Broadband Network Interface
BNN
= Boundary Network Node, in SNA terminology, a subarea node that provides boundary function support for adjacent peripheral nodes, this support includes sequencing, pacing, and address translation; also called boundary node; zie http://www.cisco.com
BO2K
= Back Oriface 2000, zeer gevaarlijk virus
BOD
= Bandwidth On Demand, techniek bij ISDN om automatisch 2e kanaal ook te gebruiken als op het 1e kanaal de volledige bandbreedte wordt gebruikt; zie MacFan jul 00; zie ookMultiPPP,
DOD
BOF
= Begin-of-File; zie ook
EOF
BOM
= Byte Order Mark, geeft aan of 16-bits data bestaat uit high byte-low byte of uit low byte-high byte; wordt gebruikt bij unicode; zie MSDN mei 00
Booleaanse Algebra
= rekenmethode met AND, OR en NOT
Boolean
= programmavariabele die de waarde true of false kan hebben
Bootp
= Bootstrap Protocol, protocol om automatisch met een netwerk verbinding te krijgen
Bos
= besturingssysteem
Bots
= AI-scripts die menselijk handelen simuleren, b.v. als tegenstander in games; zie PC Format aug 00
BPDU
= Bridge Protocol Data Unit, spanning-tree protocol hello packet that is sent out at configurable intervals to exchange information among bridges in the network.; zie http://www.cisco.com; zie ook
PDU
BPMN
= Business Process Modeling Notation, modeleertaal voor processen; zie http://www.wikipedia.org/
bps
= bits per seconds; in de praktijk: deel het getal door 10 en je hebt de snelheid in bytes (tekens) per seconde
Branch prediction
= techniek die voorspelt welke richting een programma zal uitgaan; zie PCM nov 00
BRAS
= Broadband Remote Access Server; zie http://www.adsl.nl
BREW
= Binary Runtime Environment for Wireless, wireless platform for developing applications that support wireless devices. ; zie http://www.qualcomm.com/
BRF
= Bridge Relay Function
BRI
= Basic Rate Interface, twee ISDN kanalen gecombineerd tot 128 kbps; zie C|net glossary
Bridge
= device that connects and passes packets between two network segments that use the same communications protocol, bridges operate at the data link layer (Layer 2) of the OSI reference model; zie ook
Relay
Bridge
= generic term for an analogue-digital converter (and back), and derives its term from one of the first units, the FAST Dazzle Hollywood Bridge; zie http://www.simplydv.co.uk
Broadband
= describes analog transmissions over a wire that can carry multiple signals at once; zie PC Advisor jun 00
Brouter
= concatenation of "bridge" and "router", used to refer to devices which perform both bridging and routing function; zie http://www.cisco.com
Browser (webbrowser, www-browser, internetbrowser)
= programma om te surfen over WWW, b.v. Internet Explorer, Navigator, Mosaic, iCab, Opera
BSD
= Berkely Standard Distribution, Unix-variant; zie ook
Unix
BSOD
= Blue Screen of Death, vastloper in Windows; zie www.wish.nl/wish/0,1046,site_id-44-menu_id-601-record_id-53053-src_id-385,00.html
BSS
= Business Support System; zie http://www.j2ee.com/
BTB
= Branche Target Buffer, unit in Pentium 4, geeft richting aan de instructiestroom door te voorspellen welke vertakking binnen een programma gevolgd moet worden; zie PCM nov 00
Btrieve
= Opslagformaat voor records, waarbij de records gesorteerd worden opgeslagen in een boomstructuur; zie DDJ maa 93
BTX
= Balanced Technology eXtended; moederbord van Intel waarbij de luchtstroom zo is dat eerst de processor wordt gekoeld en daarna andere componenten; AGP en PCI zijn vervangen door PCI-Express; vereist CTX-voeding; zie PCM jun 04; zie ook
ATX
Bump mapping
= technique for apply 3D textures to flat surfaces, so rocks look like rocks; zie PC Plus okt 99, methode om oppervlakten een natuurlijk ogende structuur te geven, zie PCM feb 00
BURN-proof
= Buffer UnderRuN-proof, technologie bij CDR/CDRW die de drive automatisch even pauzeert bij onvoldoende datatoevoer; zie windows2000 magazine, jan 01
Bus
; zie systeembus
BX Chipset
= chipset van Intel voor het BX Motherboard; zie http://www.intel.com
BXM
= Broadband Switch Module
Byte
= 8 bits, data wordt doorgaans in bytes verwerkt, 256 waarden
Byte Swizzling
= term used to describe the operation needed to do partial word IO on older systems; zie http://www.openvms.compaq.com/wizard/openvms_faq.html
C
= Pogrammeertaal
C++
= Pogrammeertaal, objectgeorienteerd
C+@
= objectgeoriënteerde programmeertaal; is een combinatie van C en SmallTalk; voor het snel maken van prototypes of om de objectgeoriënteerde basis van een applicatie te genereren; zie DDJ okt 93
C# (spreek uit C-Sharp)
= programmeeromgeving van Microsoft, gebaseerd op de programmeertaal C++, werkt met .net; zie http://www.microsoft.com
C/S
= Client-Server; architectuur waarbij een programma gegevens opvraagt van een centrale computer (server)
CA
= Certificate Authority, Certificerende Authoriteit; zie PCM dec 99; zie ook
RA,
en,
TTP
CAB
= Cabinet, opslagformaat van Microsoft voor installatiebestanden
CAC
= Connection Admission Control, set of actions taken by each ATM switch during connection setup in order to determine whether a connection's requested QoS will violate the QoS guarantees for established connections, also used when routing a connection request through an ATM network; zie http://www.cisco.com; zie ook
ATM
Cache
= geheugen tussen RAM en processor, voor het versnellen van veel voorkomende taken; ook: geheugen voor het opslaan van de laatst gebruikte bestanden; ook: geheugen voor het opslaan van de laatst gebruikte internetpagina's; zie PCM jun 90, PCM feb 96, PC Advisor feb 99; zie ook
L2,
cache
CAD
= Computer Aided Design; technisch tekenen/ontwerpen met een computer
CAD/CAM
= combinatie van CAD en CAM
CAE
= Computer Aided Engineering
CAE
= Computer Aided Education
CAF
= Controllable ATM Fabric; zie http://www.cisco.com
CAF
= Core Audio File, audio-formaat, ongecompimeerd; zie http://www.apple.com
Cage
= piece of hardware into which cards are installed; zie http://www.cisco.com
CAI
= Computer Aided Instruction; zie Byte jul 89; zie ook
CEI
Ca•ro
= objectgeoriënteerd besturingssysteem van Microsoft, bedoeld als opvolger van NT, niet uitgebracht; zie PC+ dec 93
CAL
= Computer Assisted Learning
CAL
= Client Access License, licentie voor het maximum aantal gebruikers van een server; zie windows2000 magazine, jan 01
CalDAV
= protocol voor uitwisseling kalendergegevens; gebaseerd op webDAV; zie http://en.wikipedia.org/wiki/CalDAV; zie ook
WebDAV
Call leg
= logical connection between the router and either a telephony endpoint over a bearer channel, or another endpoint using a session protocol; zie http://www.cisco.com
CALS
= Computer-aided Acquisition and Logistics Support, DTD voor SGML; zie DDJ maa 93
CAM
= Computer Aided Manufacturing; een produkt wordt gemaakt via de computer
CAM
= Content-Addressable Memory; zie http://www.cisco.com
CAM
= Continually Aware Mode; schakelt power saving uit bij wireless adapter; zie http://www.allieddata.com; zie ook
PSP
CAM
= Conditional Access Module; aanduiding voor de smartcard-lezer bij DVB-C-ontvanger; zie PCM jun 08; zie ook
DVB-C
CAM
= Content Addressable Memory; can store data without power, as fast as RAM chips; toekomstige opvolger SSD; zie http://www.geek.com/articles/chips/nec-creates-storage-chip-as-fast-as-ram-20110613/; zie ook
RAM,
SSD
Camper
= speler die in game met meerdere deelnemers in een duister hoekje afwacht om iemand in de rug te steken; zie Volkskrant okt 00
CAP
= Carrier Amplitude/Phase Modulation, lijncoderingsmethode bij Adsl; zie PCM apr 00; zie ook
DMT
CAP
= Competitive Access Provider; zie http://www.cisco.com
CAPI
= Common ISDN Application Program Interface, API voor ISDN-kaarten; zie PCM okt 00
Carbonised
= programma dat geschikt gemaakt is voor MacOS X; zie MacFan mei 01
CAS
= norm voor fax, van Intel SatisFAXtion, waarbij de intelligentie in de modem zit; zie PCM jun 94
CAS
= Channel Associated Signaling; zie http://www.cisco.com
CAS-latency
= Common Access Strobe-latency; geeft aan hoe snel er van de ene geheugenlocatie naar de andere geschakeld kan worden (bij geheugenchips); zie PCM mrt 03; zie ook
trcd
CASE
= Computer Aided Software Engineering, a technique for using computers to help with one or more phases of the software life-cycle, including the systematic analysis, design, implementation and maintenance of software; zie http://www.sunet.se
Catenet
= network in which hosts are connected to diverse networks, which themselves are connected with routers; the Internet is a prominent example of a catenet; zie http://www.cisco.com
CATS
= Contrast Auto Tracking System, door middel van een sensor wordt het contrast automatisch bijgeregeld in verhouding tot de hoeveelheid omgevingslicht; zie http://www.panasonic.nl/Glossario_Main.asp
CATV
= Community Access Television: also known as Cable TV; zie http://www.cisco.com
CAV
= Constant Angular Velocity, techniek bij cd-branders waarbij de schijf met constante snelheid draait; zie PCM okt 02; zie ook
CLV
CAV, Partial CAV
= Constant Angular Velocity, techniek van Yamaha waarbij bij het schrijven van een CD-R de snelheid toeneemt naarmate de laser dichter bij de buitenste regionen van de schijf komt; zie PCM jul 02
CBAC
= Context-Based Access Control, protocol that provides internal users with secure access control for each application and for all traffic across network perimeters; enhances security by scrutinizing both source and destination addresses and by tracking each application's connection status; zie http://www.cisco.com; zie ook
RBAC
CBAC
= Claims-Based Access Control, variant op RBAC; zie AG okt 09; zie ook
RBAC
CBAC
= Content-Based Access Control, variant op RBAC; zie AG okt 09; zie ook
RBAC
CBDS
= Connectionless Broadband Data Service, European high-speed, packet-switched, datagram-based WAN networking technology, similar to SMDS; zie http://www.cisco.com
CBIOS
= Compatible BIOS, term van IBM voor met PCDOS compatible BIOS, gebruikt in PS/2
CBL
= Computer Based Learning
CBL
= extensie voor Cobol-bestanden
CBR
= Constant Bit Rate, QoS class defined by the ATM Forum for ATM networks, used for connections that depend on precise clocking to ensure undistorted delivery; zie http://www.cisco.com
CC/PP
= Composite Capability / Preference Profiles, description of device capabilities and user preferences that can be used to guide the adaptation of content presented to that device; zie http://www.w3.org/TR/CCPP-struct-vocab/
CCB
= Call Control Block; zie http://www.cisco.com
CCBS
= Call Completion to Busy Subscriber (CCBS); zie http://www.isdn-benelux.nl/
CCD
= Charge Coupled Device, rij met fotocellen in een scanner of digitale fotocamera; zie Pc Pro apr 00
CCFL
= Cold Cathode Fluorescent Light, wordt gebruikt als backlight in LCD-schermen
CCITT
= Consultative Committee for International Telegraph and Telephone., international organization responsible for the development of communications standards, now called the ITU-T; zie http://www.cisco.com
CCL
= Curl Content Language, programmeertaal voor webpagina's; zie http://www.curl.com/
CCM
= Change and Configuration Management; beheer van hardware en software; zie Windows Magazine jan 04
CCM
= CORBA Component Model; zie http://www.omg.org/; zie ook
CORBA
CCP (IDB-1394)
= Customer Convenience Port ; i/o-bus voor in auto's; gebaseerd op FireWire IEEE 1394; zie http://en.wikipedia.org; zie ook
FireWire
CCR
= Commitment, Concurrency, and Recovery, OSI application service element used to create atomic operations across distributed systems, used primarily to implement two-phase commit for transactions and nonstop operations; zie http://www.cisco.com
CCS
= Common Channel Signaling. Signaling system used in telephone networks that separates signaling information from user data. A specified channel is exclusively designated to carry signaling information for all other channels in the system; zie http://www.cisco.com
ccTLD
= Country code Top Level Domain; zie Pc Plus mei 03; zie ook
TLD
CCXML
= Call Control eXtensible Markup Language; provide telephony call control support for dialog systems; zie http://www.w3.org/
CD
= Carrier Detect, indicator op modem wanneer verbinding is gemaakt
CD
= Call Deflection; (telecom) inkomende oproepen kunnen bij "bezet", "geen antwoord" of "altijd" doorgeschakeld worden naar een extern telefoonnummer ; zie http://www.isdn-benelux.nl/; zie ook
CFB,
CFNR,
CFU
CD+G
= cdrom format for karaoke
CD-DA
= Compact Disc Digital Audio; zie PC+ okt 93; zie ook
SACD
CD-MRW
= cd-rom drive volgens Mount Rainier specificatie; maakt packet writing in het OS mogelijk; zie www.wish.nl/wish/0,1046,site_id-44-menu_id-602-record_id-55315-src_id-385,00.html
CD-ROM
= Compact Disc Read Only Memory; compact disc met computerbestanden; zie PC+ okt 93
CD-ROM XA
= CD-ROM 8 cm; zie PC+ okt 93
CD-RW
= Compact Disc ReWritable; herschrijfbare compact disc; zie PC+ okt 93
CD-WO
= Compact Disc Write Once (=PhotoCD); zie PC+ okt 93
CDA
= Compound Document Architecture, systeem van Digital voor documenten met tekst, afbeeldingen, geluid, video etc.; zie DDJ maa 93
CDDI
= Copper Distributed Data Interface; goedkopere versie van FDDI; zie PC+ mrt 94
CDF
= Channel Definition Format, technology for "push" applications on the World Wide Web, CDF is an application of XML; zie http://www.cisco.com
CDIF
= Case Data Interchange Format; standaard voor uitwisseling modelling-data
CDMA
= Code Division Multiple Access, toegangsmechanisme waarbij een aantal digitale kanalen gebruik maken van een snelle verbinding, de frequenties worden verdeeld op basis van codes in het signaal; zie PCM jun 99; zie ook
FDMA,
TDMA,
TD-SCDMA
CDMA2000
= protocol of mobile telecommunications standards that use CDMA; zie http://en.wikipedia.org/wiki/CDMA2000
cdmaOne
= a universal term for IS-95 based CDMA specifications established by the CDMA Development group (CDG); zie http://www.qualcomm.com/
CDML
= Claris Dynamic Markup Language, HTML-extensie t.b.v. Filemakerdatabases; zie MacFormat aug 99
CDO
= Collaboration Data Objects; zie windows2000 magazine, jan 01
CDOS, Concurrent Dos
= multi-user besturingssysteem van Digital Research, vervangen door Real32; zie ook
DOS
CDP
= Cisco Discovery Protocol; zie http://www.cisco.com
CDPD
= Cellular Digital Packet Data, open standard for two-way wireless data communication over high-frequency cellular telephone channels, allows data transmissions between a remote cellular link and a NAP, operates at 19.2 Kbps; zie http://www.cisco.com
CDR
= vektorgeorienteerde bestandstype van CorelDraw; zie PCM nov 95
CDR
= Common Data Representation, formaat voor parameternotatie bij IIOP/GIOP; zie MSJ maa 00
CDR
= Call Detail Record.; zie http://www.cisco.com
CDRAM
= Cached DRAM; zie http://www.goldenram.com; zie ook
EDRAM
CDS
= Client Data Set, component die data representeert; zie http://delphi.about.com/
CDV
= Cell Delay Variation; zie http://www.cisco.com
CDVT
= Cell Delay Variation Tolerance, in ATM, a QoS parameter for managing traffic that is specified when a connection is set up; in CBR transmissions, CDVT determines the level of jitter that is tolerable for the data samples taken by the PCR; zie http://www.cisco.com; zie ook
CBR
CE-ATA
= speciale sata-variant voor consumentenelektronica; voor harde schijven in pda's en telefoons; zie PCM nov 04; zie ook
SATA
CEF
= Common Executable Format; bestandsformaat van programma's op PocketPC; onafhankelijk van hardware; zie ook
PocketPC
CEI
= Computer Enhanced Instruction; zie Byte jul 89; zie ook
CAI
Cell Relay
= network technology based on the use of small, fixed-size packets, or cells., because cells are fixed-length, they can be processed and switched in hardware at high speeds, cell relay is the basis for many high-speed network protocols including ATM, IEEE 802.6, and SMDS; zie http://www.cisco.com
Cell-ID
= methode om de plaats van een mobiele telefoon te bepalen adhv het dichtstbijzijnde basisstation; zie PCM feb 07; zie ook
AGPS
CELP
= Code Excited Linear Prediction, compression algorithm used in low bit-rate voice encoding, used in ITU-T Recommendations G.728, G.729, G.723.1; zie http://www.cisco.com
Centrino
= Platform van Intel voor mobiele computers; zie PC Plus mei 03
CER
= Cell Error Ratio, in ATM, the ratio of transmitted cells that have errors to the total cells sent in a transmission for a specific period of time; zie http://www.cisco.com
CES
= Circuit Emulation Service, enables users to multiplex or concentrate multiple circuit emulation streams for voice and video with packet data on a single high-speed ATM link without a separate ATM access multiplexer; zie http://www.cisco.com
CF-Card
= Compact Flash Card, geheugenkaart voor digitale camera's e.d.; inmiddels verouderd; zie ook
SD,
XD
CF-slot
= CompactFlash, aansluiting voor CompactFlash kaart
CFB
= Call Forward on Busy, doorverbinden bij in gesprek (bij telecom); zie http://www.versatel.com
CFM, CFML
= Cold Fusion Markup Language
CFNR
= Call Forward on No Reply, doorverbinden bij geen gehoor (bij telecom); zie http://www.versatel.com
CFRAD
= Cisco Frame Relay Access Device; zie http://www.cisco.com
CFU
= Call Forward Unconditional, doorverbinden (bij telecom); zie http://www.versatel.com
CGA
= Color Graphics Adapter, kleurenvideokaart van IBM
CGI
= Common Gateway Interface; interface om externe programma's, genaamd gateways, te draaien op HTTP-servers
CGM
= Computer Graphics Metafile, vektorgeoriënteerde bestandstype van Microsoft; zie PCM nov 95; zie ook
www.w3,
org,
Graphics
CH
= Call Hold; (telecom) wachtstand; zie http://www.isdn-benelux.nl/
CHAIN
= programmeertaal van Datapoint; voor batch-toepassingen; zie http://www.datapoint.com/
Chaining
= SNA concept in which RUs are grouped together for the purpose of error recovery; zie http://www.cisco.com
CHAP
= Challenge Handshake Authentication Protocol; toegangsbeveiliging, beter dan PAP; zie PCM nov 95; zie ook
PAP
Cheatcodes
= commando's op het toetsenbord om vals te spelen, onsterfelijk te worden, verborgen elementen zichtbaar te maken, etc.; zie Volkskrant okt 00
Checksum
= method for checking the integrity of transmitted data, an integer value computed from a sequence of octets taken through a series of arithmetic operations, the value is recomputed at the receiving end and compared for verification..; zie http://www.cisco.com
Chicago
= werknaam van Microsoft voor Windows 95; zie PC+ dec 93
Chip
= elektronische schakeling op een drager (plak) in een compacte behuizing
Choke packet
= packet sent to a transmitter to tell it that congestion exists and that it should reduce its sending rate; zie http://www.cisco.com
Chorus 3
= besturingssysteem, kan programma's onderdeel van de kernel maken zonder snelheidsverlies; zie pc+ dec 93
Chroma Motion
= techniek bij digitale video om op een geavanceerde manier bewegingen te detecteren, geeft betere kwaliteit beeld; zie PCM jan 04
cHTML
= Compact HTML; versie voor Imode; max. 5 kB; zie ook
HTML
CI (CI-slot)
= Common Interface, andere benaming voor pcmcia; zie PC Magazine dec 03
CI-slot
= Common Interface slot; aansluiting waarin PCMCIA-kaart past; zie ook
PCMCIA
CIA
= Classical IP over ATM, specification for running IP over ATM in a manner that takes full advantage of the features of ATM, defined in RFC 1577; zie http://www.cisco.com
CICS
= Customer Information Control System, systeem van IBM voor transactieverwerking; zie http://www.ibm.com
CIDR
= Classless Inter-Domain Routing, technique supported by BGP4 and based on route aggregation, allows routers to group routes together in order to cut down on the quantity of routing information carried by the core routers, with CIDR, IP addresses and their subnet masks are written as 4 octets, separated by periods, followed by a forward slash and a 2-digit number that represents the subnet mask; zie http://www.cisco.com, windows2000 magazine, jan 01; zie ook
BGP4
CIFS
= Common Internet File System, an enhanced extension of the desktop cross-platform protocol for distributed file sharing called Server Message Block (SMB). ; zie http://www.thursby.com/products/dave.html; zie ook
SMB
CIGS
= Copper Indium Gallium diSelenide, technology for highly efficient solar cells; zie http://www.brunton.com
CIM
= Common Interface Model, object oriented approach to modeling information; zie MSDN mei 00
CIN
= Corporate InterNet, netwerk van Xerox; zie PCM jul 87; zie ook
XIN
CIP
= Common ISDN Acces Profile; profiel bij Bluetooth voor verbinding met ISDN-apparatuur; zie PCM jun 04
CIR
= Committed Information Rate, rate at which a Frame Relay network agrees to transfer information under normal conditions, averaged over a minimum increment of time; zie http://www.cisco.com
Circuit steering
= mechanism used by some ATM switches to eavesdrop on a virtual connection and copy its cells to another port where an ATM analyzer is attached, also known as port snooping; zie http://www.cisco.com
CIS
= Contact Image Sensor, rij met LEDs, i.p.v. CCD; zie Pc Pro apr 00
CIS
= COM Internet Services, techniek voor uitwisselen COM-objecten op internet; zie ook
COM
CISC
= Complex Instruction Set Computer, een eigenlijk betekenisloze term om het verschil aan te duiden met RISC; zie PC Advisor feb 99
CIT
= Computer Integrated Telephony, technology voor integratie van computer en; zie PC+ mrt 95
CL
= CAS-Latency; zie ook
CAS-latency
CLAN
= Cableless LAN, draadloos netwerk; zie PC+ sep 92
CLARIT
= zoeksysteem dat uitgaat van frequentie van noun-phrases; zie emnet 1 94; zie ook
SMART,
en,
Markof
CLAW
= Common Link Access for Workstations, data link layer protocol used by channel-attached RISC System/6000 series systems and by IBM 3172 devices running TCP/IP off-load, improves efficiency of channel use and allows the CIP to provide the functionality of a 3172 in TCP/IP environments and support direct channel attachment; zie http://www.cisco.com
ClearCard
= credit-card sized ROM op basis van FMD; zie FMD
ClearType
= techniek van Microsoft om resolutie op beeldscherm optisch te vergroten; zie http://www.microsoft.com
CLEC
= Competitive Local Exchange Carrier, de "nieuwkomers" op de telecommarkt; zie http://www.adsl.nl
CLEFIA
= DRM-techniek van Sony, voor beeld, geluid en video; zie PCM mei 07
CLI
= Call Level Interface, interface voor SQL-databases; opgesteld door SQL Access Group (SAG); zie DB/M sep 94
CLI
= Command Line Interface
CLID
= Calling Line ID
Client
= any computer connected to a network that requests services (files, print capability) from another member of the network; zie http://www.wi-fi.com/glossary.asp
Client Pull
= client requests a new page without the intervention of the user; use <meta http-equiv="Refresh" content="2; url=http://...">; zie DDJ nov 95; zie ook
server,
push
Client-server model
= pc stelt opdracht samen, server voert de taken uit, pc geeft resultaat weer; zie PCM jun 90
CLIP
= Calling Line Identification Presentation; toont nummer van de beller op telefoon; zie ook
CLIR
CLIR
= Calling Line Identification Restriction; toont uw telefoonnummer aan de ander; zie ook
CLIP
CLNP
= Connectionless Network Protocol, Connectionless Network Protocol (CLNP) - Open Systems Interconnection (OSI) protocol that provides the OSI Connectionless Network Service (delivery of data). CLNP is the OSI equivalent of the NetWare IPX protocol and the Internet IP protocol; zie http://www.compudynamics.com
CLNS
= Connectionless Network Service, OSI network layer service that does not require a circuit to be established before data is transmitted, routes messages to their destinations independently of any other messages; zie http://www.cisco.com; zie ook
CLNP
CLP
= Cell Loss Priority, field in the ATM cell header that determines the probability of a cell being dropped if the network becomes congested; zie http://www.cisco.com
CLR
= Common Language Runtime, programmeertaal-onafhankelijke runtime module van .NET; zie PCM nov 00
CLR
= Cell Loss Ratio, in ATM, the ratio of discarded cells to cells that are successfully transmitted, can be set as a QoS parameter when a connection is set up; zie http://www.cisco.com
CLTP
= Connectionless Transport Protocol (CLTP), Provides end-to-end transport data addressing and error detection, but does not guarantee delivery or provide flow control. The Open Systems Interconnection (OSI) equivalent of the User Datagram Protocol (UDP) datagram service; zie http://www.compudynamics.com
Cluster
= groep met elkaar verbonden apparaten (bv werkstations)
CLV
= Constant Linear Velocity, techniek bij cd-branders waarbij de draaisnelheid tijdens schrijven wordt aangepast; zie PCM okt 02; zie ook
CAV
CLX
= Component Library Cross-Platform, componentenbibliotheek van Borland, cross-platform versie van VCL, voor Delphi en Kylix; zie http://www.borland.com/kylix/; zie ook
VCL
CMI
= Computer Managed Instruction
CMI
= Coded Mark Inversion, ITU-T line coding technique specified for STS-3c transmissions, also used in DS-1 systems; zie http://www.cisco.com
CMIP
= Common Management Information Protocol; Osi-standaard voor uitwisseling van informatie tussen beherend systeem en beheerde apparatuur; zorgt ervoor dat netwerkbeheerder supervisie houdt op het netwerk; zie PC+ jul 93, PCM okt 95
CMIS
= Common Management Information Services, OSI network management service interface created and standardized by ISO for the monitoring and control of heterogeneous networks; zie http://www.cisco.com; zie ook
CMIP
CML
= Chemical Markup Language; xml-toepassing; zie http://www.xml-cml.org/
CMNS
= Connection-Mode Network Service, extends local X.25 switching to a variety of media (Ethernet, FDDI, Token Ring); zie http://www.cisco.com
CMOS
= Complementary Metal-Oxide Semiconductor, chip met laag stroomverbruik, gebruikt voor o.a. RTC; wordt ook gebruikt als opnamechip in sommige digitale camera's
CMOT
= CMip Over TCP/IP, hybride oplossing voor uitwisseling van informatie tussen beherend systeem en beheerde apparatuur; zie PC+ jul 93; zie ook
CMIP
CMS
= Content Management System; systeem voor beheer van de gegevens van een website; onderscheid in E-CMS, I-CMS, L-CMS, P-CMS, T-CMS
CMT
= Connection Management, FDDI process that handles the transition of the ring through its various states (off, active, connect, and so on), as defined by the ANSI X3T9.5 specification; zie http://www.cisco.com
CMTS
= Cable Modem Termination System, a DOCSIS-compliant headend cable router; zie http://www.cisco.com
CMX
= Compact Media Extension; zie http://www.qualcomm.com/
CMYK
= cyan, magenta, yellow, printerkleuren; zie PC techniques jan 94
CN
= Common Name, vaste gedeelte in een domeinnaam met wildcards
CnQ
= Cool'n'Quiet; techniek die de klokfrekwentie en voltage van de processor aan de belasting van het systeem aanpast, om zo energie te besparen; zie PCM dec 07; zie ook
PN!
CNR
= Communication and Network Riser, standaard van Intel voor interfacekaart tussen moederbord en telefoon/netwerk-aansluiting, voorheen AMR; zie PCM sep 00
CNR-poort
= connector op moederbord waarop CNR-interfacekaart wordt aangesloten; zie PCM sep 00; zie ook
CNR
COBOL
= Common Business-Oriented Language, programmeertaal
Cocoa
= Framework van Apple voor MacOS X; zie http://www.apple.com
COD
= Click Of Death; aanduiding voor falende iomega zip-drive die zip-disks vernietigt; zie http://www.grc.com/tip/clickdeath.htm
Codec
= COmpresion/DECompression; aanduiding voor een techniek om dat zowel te coderen als decoderen
COFDM
= Coded Orthogonal Frequency Division Multiplexing, techniek om meer kanalen per bandbreedte te gebruiken; gebruikt bij o.a. ADSL en digitale TV
Collision Detection
= techniek om botsingen op het netwerk te detecteren; zie ook
CSMA,
CD
Collision domain
= in Ethernet, the network area within which frames that have collided are propagated, repeaters and hubs propagate collisions, LAN switches, bridges and routers do not; zie http://www.cisco.com
COLP
= Connected Line Identification Presentation; toont doorgeschakelde telefoonnummer; zie ook
COLR
COLR
= Connected Line Identification Restriction; toont uw doorgeschakelde telefoonnummer aan de ander; zie ook
COLP
COM
= Component Object Model; systeem van Microsoft voor uitwisseling van componenten in een objectgeorienteerd besturingssysteem; zie PCM okt 95
COM-Port
= Communication Port, aansluiting op een PC voor een modem, muis
COM1
; zie Com-port
COM2
; zie Com-port
Common Ground
= systeem voor platform-onafhankelijke bestandsuitwisseling; zie PC+ okt 93
Compiler
= voegt programmacode samen tot objectcode en controleert de programmacode op syntaxfouten; compiler en linker kunnen in een programma zijn uitgevoerd; zie ook
linker
Compound Document
= document dat objecten (tekst, geluid, beeld enz) kan opslaan; zie DDJ maa 93, WinTech sep 94; zie ook
CDA,
DDIF,
ODA
Concurrent PCI
= Intel's verbetering op PCI; zie PC Pro dec 99
Connectoid
= connection profile, bestand met regels voor inloggen op een netwerk via DUN; zie http://www.microsoft.com
CONP
= Connection-Oriented Network Protocol, OSI protocol providing connection-oriented operation to upper-layer protocols; zie http://www.cisco.com; zie ook
CMNS
Console
= soelcomputer die wordt aangesloten op televisiescherm, zoals Playstation en Nintendo; zie Volkskrant okt 00
Cookie
= data die vanaf een internet-site (tijdelijk) op uw computer wordt geplaatst
CoolType
= techniek van Adobe om resolutie op beeldscherm optisch te vergroten; zie http://www.adobe.com
Copland
= multi-tasking besturingssysteem voor de PowerMac; zie MacUser dec 94
COPS
= Common Open Policy Service, quality-of-service (QoS) policy exchange protocol proposed as an IETF standard for communicating network QoS policy information; zie http://www.cisco.com
CORBA
= Common Object Request Broker Architecture, architectuur voor een objectgeorienteerd systeem; zie PC+ jun 93 en PCM okt 95
Core 2 Duo
; zie ook
CoreÊDuo
Core Solo, Core Duo
= processor van Intel, opvolger Pentium; zie AG jan 06
CoS
= Class of Service, indication of how an upper-layer protocol requires a lower-layer protocol to treat its messages, in SNA subarea routing, CoS definitions are used by subarea nodes to determine the optimal route to establish a given session; zie http://www.cisco.com
COT
= Continuity Test, requirement of the SS7 protocol specifications, it tests the bearer channels' status using either loopback or tone detection and generation; zie http://www.cisco.com
CP/M
= Control Program for Microprocessors, besturingssysteem dat gebruikt werd op PC's begin jaren Ô80, 8-bits
CPCS
= Common Part Convergence Sublayer, one of the two sublayers of any AAL, the CPCS is service-independent and is further divided into the CS and the SAR sublayers, the CPCS is responsible for preparing data for transport across the ATM network; zie http://www.cisco.com
CPE
= Centrale Processor Eenheid, processor met bijbehorende elektronica; zie PC+ nov 92
CPE
= Customer Premises Equipment: that portion of the ADSL system residing within the customer's premises; zie http://www.adsl.com
CPI-C
= Common Programming Interface for Communications, platform-independent API developed by IBM and used to provide portability in APPC applications; zie http://www.cisco.com; zie ook
APPC
CPLD
= Complex Programmable Logic Device, chip met programmeerbare logische schakelingen
CPM
= Critical Path Method; wiskundig model dat de duur van een project berekent op basis van duur van individuele taken en de afhankelijkheden daartussen; zie PC+ apr 96
CPU
= Central Processing Unit, microprocessor chip; zie PC Advisor feb 99
CR
= Carriage Return, het 13e teken in de Ascii-tabel
Crawler
= same as robot
CRC
= Cyclical Redundancy Check, methode waarbij na verzending de optelsom van alle verzonden bits wordt vergeleken.
CRF
= Concentrator Relay Function CRMcell rate margin, one of three link attributes exchanged using PTSPs to determine the available resources of an ATM network; zie http://www.cisco.com
CRimm
= Continuity Rimm, dummy module voor lege slots bij Rambus-geheugen; zie PCM feb 04; zie ook
Rimm
CRL
= Certificate Revocation List; zie www.mozilla.org
CRM
= Customer Relationship Management; techniek waarbij het optimaliseren van alle contacten met de klant centraal staat (ook wel bekend als relatiemarketing of verkoopbeheersysteem) ; zie http://nl.wikipedia.org/wiki/Customer_Relationship_Management
CRS
= Common Runtime Services, library die zorgt voor de onderlinge afstemming van componenten tussen C# en VisualBasic.Net; zie PCM sep 00
CRT
= Cathode Ray Tube, beeldscherm waarbij een straal electronen tegen een fosforlaag worden geschoten (verouderd); zie Byte feb 85
CRUD
= Create, Read, Update, Delete; de vier basisoperaties die op een database uitgevoerd kunnen worden; zie http://nl.wikipedia.org/wiki/CRUD
Crusoe
= processor van Transmeta, voor mobiele computers, energiezuinig; zie http://www.transmeta.com
CRV
= Call Reference Value; zie http://www.cisco.com
CS
= Convergence Sublayer, one of the two sublayers of the AAL CPCS, which is responsible for padding and error checking; zie http://www.cisco.com; zie ook
AAL
CS-ACELP
= Conjugate Structure Algebraic Code Excited Linear Prediction, voice compression algorithm providing 8 Kbps, or 8:1 compression, standardized in ITU-T Recommendation G.729; zie http://www.cisco.com
CSA
= Client/Server Architectuur, systeem bestaande uit database (server), front-end (client) en middleware; zie PC+ okt 92
CSA
= Carrier Serving Area: area served by a LEC, RBOC or telco, often using Digital Loop Carrier (DLC) technology; zie http://www.adsl.com
CSA
= Communications Streaming Architecture, speciale netwerkbus in Intel-processors; zie PCM okt 03
CSA
= Common Scrambling Algorithm; encryptie voor digitale video; zie PCM jun 07
CSDB
= Client/Server database; consists of client application (front end), data access layer (middleware) and database server (database engine, DBMS, data source or back-end); zie MacTech jun 95
CSI
= Called Subscriber Identification, an identifier whose coding format contains the telephone number from a remote fax terminal; zie http://www.cisco.com
CSI
= Code Sequence Identification ; zie http://www.lavasoftusa.com/
CSI
= Convergence Sublayer Indicator., veld bij ATM, used for residual time stamp for clocking; zie http://www.protocols.com/pbook/atm.htm; zie ook
ATM
CSLIP
= Compressed Serial Link Internet Protocol, extension of SLIP that, when appropriate, allows just header information to be sent across a SLIP connection, reducing overhead and increasing packet throughput on SLIP lines; zie http://www.cisco.com; zie ook
SLIP
CSMA/CA
= Carrier Sense Multiple Access/Collision Avoidance, netwerktoegangsysteem gebruikt bij IEEE 802.11 WLANs; zie Byte feb 85
CSMA/CD
= Carrier Sense Multiple Access/Collision Detect, netwerk waarbij meer stations tegelijk toegang tot het netwerk hebben en botsingen kunnen detecteren, b.v. Ethernet; zie PCM sep 87
CSNP
= Complete Sequence Number PDU, PDU sent by the designated router in an OSPF network to maintain database synchronization; zie http://www.cisco.com
CSS
= Cascading Style Sheets, HTML extensie voor het gebruik van sjablonen, met x-as, y-as en z-as, pagina's erven opmaak van bovenliggend pagina's; zie PCM jul 98, http://www.w3.org; zie ook
DHTML
CSS
= Computer Security System, wachtwoordbeveiliging in BIOS van PC; zie PC+ okt 92
CSS
= Content Scrambling System, beveiliging beeld dmv color bursts bij DVD; zie PCM okt 01
CSS-DOM
= API for manipulating CSS ; zie http://www.w3.org/
CSU
= Channel Service Unit, DSP voor telecommunicatiedoeleinden
CSU
= Compaq Survey Utility - remote servey a server via internet, maakt gebruik van RCGI; zie www.compaq.com; zie ook
RCGI
CTD
= Cell Transfer Delay, in ATM, the elapsed time between a cell exit event at the source UNI and the corresponding cell entry event at the destination UNI for a particular connection; zie http://www.cisco.com
CTI
= Computer Telephony Integration, name given to the merger of traditional telecommunications (PBX) equipment with computers and computer applications; zie http://www.cisco.com
CTOS
= besturingssysteem
CTS
= Clear To Send; signaal van modem naar computer; zie PCM jul 87; zie ook
RTS
CTS
= Common Transport Semantic, cornerstone of the IBM strategy to reduce the number of protocols on networks, CTS provides a single API for developers of network software and enables applications to run over APPN, OSI, and TCP/IP; zie http://www.cisco.com
CTS
= Common Type System, structuur voor programmacode in .net; zie http://www.microsoft.com
CUA
= Common User Access, interface van OS/2
CUDA
= Compute Unified Device Architecture; architectuur en ontwikkelomgeving van nVidia voor parallel computing van GPU's; zie http://www.nvidia.com/; zie ook
GPU
Cufon
= method of substituting a header rendered in a plain old web font rendered as SVG using javascript; zie http://dev.opera.com/; zie ook
sIFR,
NIRF,
FLIR
CUG
= Closed User Group
CUP
= Compatible Upgrade, software versie voor speciale concurrentiedoeleinden, lager geprijsd
CUPS
= Common Unix Printing System, gebruikt IPP; zie ook
IPP
CURL
= Programmeertaal voor Rich Internet Applications (RIA); excellent performance, strong graphics support; zie http://www.curl.com/
CVE
= Centrale Verwerkingseenheid; zie CPU
CVE
= Common Vulnerabilities and Exposures, database met beveiligingslekken; zie PCM dec 02, http://cve.mitre.org
CW
= Call Waiting; (telecom) oproep in wacht; zie http://www.isdn-benelux.nl/
D
= programmeertaal van Digital Mars; zie http://www.digitalmars.com/d/
D-Cache
= Data-Cache, onderdeel van level 1 cache van Pentium 4; zie PCM nov 00
D-TLB
= Data Translation Lookaside Buffer, onderdeel van level 1 cache van Pentium 4; zie PCM nov 00
D3D
= Direct3D, onderdeel van DirectX voor de ondersteuning van 3D-kaarten; zie PCM jan 98
DAAP
= Digital Audio Access Protocol, techniek van Apple om audio-bestanden te delen via internet; zie PCM jul 03, http://www.applemusic.com
DAB
= Digital Audio Broadcasting; combinatie van draadloos internet, tv en radio; zie PCWorld mrt 04; zie ook
DMB
DAC
= Digital/Analog Converter; schakeling die digitale signalen (b.v. van compact disc) omzet naar analoge signalen (b.v. voor een geluidsinstallatie)
DAC
= Direct Access Component
DAC
= Discretionary Access Control; bij Unix toegangsrechten op basis van lees, schrijf en uitvoerrechten van directories; minder strict en minder veilig dan MAC; zie PCM mrt 07; zie ookMAC,
RBAC
DAE
= Digital Audio Extraction, grabben, rippen, omzetten audio-cd's naar MP3; zie PCM mrt 00
Daemon
= programma dat in de achtergrond draait zonder interface
DAFS
= Direct Access File System, a new file access protocol designed to take advantage of standard memory-to-memory interconnect technologies; zie http://www.hp.com/
DAO
= Data Access Objects
DAO
= Disc At Once, mogelijkheid om een exacte kopie van een cd te maken; zie MacFan jan 00
DARPANet
= voorloper van internet
Darwin
= kernel van MacOS X; zie MacFan mei 01; zie ook
aqua
DAS
= Direct Attached Storage; interne harddisk of gekoppeld aan computer, t.o.v. NAS; zie http://www.storagesearch.com/; zie ook
NAS
DAT 72
= digitale tape met opslagcapaciteit van 36 GB, opvolger DDS-4; zie PCWorld mei 04; zie ook
DDS,
4
Data Striping
= spreading data evenly over multiple disk drives to enhance performance; zie http://www.lacie.com
Data warehouse
; zie Datawarehousing
Databus
= programmeertaal van Datapoint; zie http://www.datapoint.com/
Datanet 1
= landelijk netwerk van PTT, gebaseerd op X.25, max 64k; zie PC World jan 89
Datawarehouse
; zie Datawarehousing
Datawarehousing
= EIS haalt gegevens op uit diverse databases en koppelt die; zie Data Based Advisor nov 94, PC+ dec 94
DAV
= Data Valid, signaal bij IEEE488; zie Byte feb 85
DAX
= Delphi ActiveX, framework van Borland voor COM-applicaties; zie http://www.borland.com/
DB
= Database
DBCS
= Double Byte Character Set
DBMS
= Database Management Systeem
DBS
= Direct Broadcast Satellite; (TV-)uitzending via satelliet; zie http://www.dolby.com/
DC
= Domain Controller, programma die toegang regelt tot een netwerk; zie windows2000 magazine, jan 01
DC
= Direct Connect; protocol voor uitwisseling bestanden via internet; zie PCM mrt 07
DC, DC-Client
= Distributed Computing, techniek waarbij een programma over meer computer wordt uitgevoerd; de client haalt bij de server een brokje te verwerken informatie op en stuurt na een tijdje de resultaten terug; zie MacFan nov 03
DCAP
= Data Client Access Protocol, zorgt voor netbios over tcp/ip, snellere versie van DLSw; zie http://www.cis.ohio-state.edu/
DCB
= Data Control Block
DCC
= Direct Client to Client, protocol used on IRC that allows users to chat directly without having to go through an IRC server, thereby keeping conversations private; zie C|Net glossary
DCC
= Digital Content Creation, het maken of bewerken van afbeeldingen, audio of video op een computer
DCE
= Data Communications Equipment, modemkant van datacommunicatie via seriële kabel; zie PCM jul 87; zie ook
DTE
DCE
= Distributed Computing Enviroment; zie DDJ jul 93
DCL
= Device Clear, signaal bij IEEE488; zie Byte feb 85
DCP
= Device Control Protocol, ontwikkeld door RVS-COM
DCR
= Dynamic Component Resource, bestand met attributen (bitmaps, icons) voor Delphi
DCT
= Diskrete Cosinustransformatie, dient als basis voor compressie van kleurenafbeeldingen; zie Elektuur apr 94
DD, DD5.1
= Digital Dolby; standaard voor surround sound, verbeterde versie van Dolby Surround; het cijfer voor de punt geeft het aantal kanalen, het cijfer na de punt het aantal LFE-kanalen; zie http://www.dolby.com/
DDE
= Dynamic Data Exchange, techniek van Microsoft voor communicatie tussen programma's, de oproepende kant wordt DDE Client genoemd en de beantwoordende kant wordt DDE Server genoemd; zie PCM sep 90
DDI
= Direct Dial In, bij ISDN; zie Telecommag okt 94
DDIF
= Digital Document Interchange Format, formaat van CDA-documenten; zie DDJ maa 93; zie ook
DDIS
DDIS
= Digital Document Interchange Standard, opslagformaat van CDA-documenten, subset van ASN.1; zie DDJ maa 93; zie ook
DDIF
DDL
= Data Description Language; commando's voor beheer tabellen, b.v. CREATE TABLE bij SQL; zie ook
DML
DDNS
= Dynamic Domain Name System, DNS-server die zich aanpast als een IP-adres in het domein wijzigt; zie PCM okt 99
DDoS
= Distributed Denial of Service, manier om een internetserver aan te vallen; zie PCM mei 00; zie ook
Dos
DDP
= Datagram Delivery Protocol, netwerkprotocol die de verzending van pakketten over een netwerk regelt; zie Byte feb 85
DDR
= Double Data Rate, bij SDRAM, Double Data Rate Synchronous DRAM, kan 2x per klokcyclus data versturen, op de opgaande flank en de neergaande flank; zie PCM mrt 00; zie ook
SDR
DDR-SDRam
; zie DDR en SDRam
DDR2, DDR-2, DDR-II
= Double Data Rate versie 2, opvolger van DDR, combineert twee ddr-modules, lager stroomverbruik en hogere prestaties; zie PCM mrt 04; zie ook
DDR
DDR3
= geheugenmodule, opvolger van DDR2; zie PCM okt 07
DDR3, DDR-3
= geheugenmodule met snelheden van 800 -1066 MHz; zie PCM nov 04; zie ook
DDR2
DDR4, DDR-4
= geheugenmodule met snelheden vanaf 800 MHz; energiezuiniger dan ddr3; zie PCM jun 07; zie ook
DDR3
DDS
= Digital Data Storage
DDS
= Data Distribution Service; zie http://www.omg.org/; zie ook
UML
DDS-4
= digitale tape met opslagcapaciteit van 25 GB
Deamon
= programma dat in de achtergrond draait bij Unix, b.v. printer spooler; zie PCM okt 00
Debugger
= Utility om fouten te zoeken in een programma door de werking stap voor stap te volgen
DECT
= Digital European Cordless Telecommunications, digitale telefooncentrale voor mobiele telefoons; zie PC+ mei 95
Dedicated server
= server die is gericht op een bepaalde taak, b.v. database opslag
DEE (Digital DEE)
= Dynamic Exposure Extender; bij scannen donkere partijen verhelderen zonder dat de lichte partijen uitbleken; zie MacFan jan 06; zie ook
ICE,
ROC
Default
= standaardwaarde die gebruikt wordt wanneer geen andere waarde is opgegeven
Delphi
= programmeeromgeving van Borland, gebaseerd op de programmeertaal Pascal; zie http://www.borland.com
Delta guide
= handleiding waarin alleen de wijzigingen aan een apparaat/programma zijn opgenomen, complement van handleiding
Delta-V
= a next-generation Web configuration management specification that is part of the WebDAV family of IETF standards; zie http://www.altova.com/; zie ook
WebDAV
DEM
= Digital Elevation Model, bestandsformaat voor digitale landschappen; zie MacFan mrt 03
DEP
= Data Execution Prevention; systeem van Microsoft tegen virussen die gebruikmaken van een buffer-overrun; zie PCM sep 04
DES
= Data Encryption Standard; beveiligingsalgoritme; zie PC+ okt 92, PC+ apr 96
Descreen
= elimineert interferentiepatronen bij het scannen van originelen die bestaan uit dots, zoals krantenfoto's; zie Pc Pro apr 00
Desktop
= metafoor voor een werkblad met documenten en gereedschappen; desktop computer: met horizontale kast die onder een monitor past, i.t.t. tower model of laptop; desktop theme: zie theme
Detached process
= background process, taak in de achtergrond; ook batch process; zie PC Techniques okt 93.
DEU
= Disc Encryption Unit, stuureenheid van Tulip voor versleutelen van data naar de harddisk; zie PC+ okt 92
DevFS
= Device File System, dynamisch device beheersysteem van Linux; zie PCM okt 00
DFP
= standaard van Digital Flat Panels Group voor aansluiten digitale beeldschermen; zie PC Advisor jun 00; zie ook
DVI
DFS
= Distributed File System
DFS
= Dynamic Frequency Selection; standaard bij draadloze netwerken waarbij de frequency wordt aangepast als een radar wordt gedetecteerd (om radar niet in de weg te zitten); zie Pc Pro okt 02
DFS
= Data File System; service op Windows Server 2003 voor beheer gedeelde directories; zie PCM sep 05
DFSR
= Data File System Replication; service op Windows Server 2003 voor synchroniseren remote directories; zie PCM sep 05
DGPS
= Differential GPS, systeem dat gebruik maakt van radiostations op de grond om nauwkeuriger te navigeren, verschilt van WAAS omdat de GPS-ontvanger het moet ondersteunen; zie PCM feb 04; zie ook
GPS,
WAAS
DHCP
= Dynamic Host Configuration Protocol, protocol van IETF om computers automatisch van IP-adres te voorzien, (RFC 2131)
DHES
= Direct Heat Exhaust System, techniek om efficient en geruisloos warmte af te voeren; zie PCWorld jan 04
DHTML
= Dynamic HTML, verzamelnaam voor opmaaktechnieken als CCS, DOM, javascript, etc; zie PCM jul 98; zie ook
www.pcmweb.nl,
dhtml
DICE
= Dynamic Independent Core Engagement; techniek van AMD om snelheid van elke processorkern afzonderlijk te regelen; zie http://www.amd.com/
DID
= Direct Inward Dialing; voorziening om een gewoon telefoonnummer door te sturen naar een VoIP-nummer, soms ook genoemd Òvirtueel nummerÓ
DIG64
= Developers Interface Guide voor de 64 bits processor Itanium
Digibeet
= wie onbekend is met deze site
Digital DEE
= Dynamic Exposure Extender; bij scannen donkere partijen verhelderen zonder dat de lichte partijen uitbleken; zie MacFan jan 06; zie ook
ICE,
ROC
Digital GEM
= Grain Equalization and Management; bij scannen techniek om korrelvorming tegen te gaan; zie MacFan jan 06; zie ook
ICE,
ROC,
DEE
Digital ICE
= systeem om vuiltjes en krasjes in foto's tijdens het scannen te verwijderen; zie PCM okt 01; zie ook
DEE,
GEM,
ROC
Digital ROC
= Restoration Of Color, systeem waarmee verkleurde dia's tijdens het scannen op kleur gebracht worden; zie PCM okt 01; zie ook
ICE
DIL
= Dual In Line, chip met aan 2 kanten aansluitingen
DIMM
= Dual In-Line Memory Module, een module met aan een kant zowel voor als achter contacten (168-pins) en met verscheidene geheugen-chips erop; zie http://www.goldenram.com; zie ook
RAM,
SIMM,
SO
DIN
= Deutsche Industrie Norm; zie http://www.din.de
DIP
= Document Image Processing, systeem met scanner, documentopslagsysteem en retrievalsysteem, "the paperless office"; zie Byte jul 89
DIP
= Dual In Line Package, component in DIL-formaat
DirectAGP
= techniek van Intel waarbij de grafische chip direct het gedeelde geheugen raadpleegt; zie PCM nov 99; zie ook
AGP
DirectX
= technologie van Microsoft met zo kort mogelijke verbinding tussen software en hardware met als doel snelheidswinst; zie PCM okt 96
DIS
= Document Information System; zie PC+ aug 92
DiskT@2
= Disk Tattoo, techniek om een brandmerk op een CDR te branden; zie PCM okt 02
DisplayPort
= beoogde standaard voor beeldschermaansturing; bandbreedte 10,8 Gb/s; rechtenvrij; beter dan hdmi; werkt met DPCP; zie PCM okt 05; zie ook
hdmi
Distributed file sharing
= techniek waarbij gebruik kan worden gemaakt van bestanden die op verschillende servers staan, op internet, voorbeeld: Napster; zie PCM nov 00
DIT
= Directory Information Tree, bij Active Directory
Dithering
= printing process of simulating additional colours or shades by mixing available colours and varying dot sizes and spacing; zie PC Advisor jun 00
DivX
= Ditgital Video Express, standaard voor compressie van video, combineert mp3-geluid met mpeg4-video; versie 3.11 is een illegale versie, versie 4 bevat fouten, versie 5 bevat spyware; zie MacFan jul 01, PCM jan 04
DJV
= extensie voor DjVu graphics
DLC
= Digital Loop Carrier; zie http://www.adsl.com
DLCI
= Data-Link Connection Identifier. Value that specifies a PVC or SVC.in a Frame Relay network; zie http://www.polycom.com
DLL
= Dynamic Link Library; verzameling software-routines die door meer programma's gebruikt kunnen worden
DLNA
= Digital Living Network Alliance, samenwerking van diverse bedrijven die een richtlijn hebben uitgegeven hoe digitale audio- en video-apparatuur met elkaar kan communiceren; zie http://www.dlna.org/; zie ook
DMC,
DMP,
DMR
DLP
= Digital Light Processing, techniek waarbij licht gestuurd wordt met een chip met duizenden kleine spiegeltjes; beamer met DLP staat tegenover LCD-projector, voordelen: scherper beeld en stiller, nadelen: minder lichtopbrengst en minder kleurecht; zie MacFan mrt 03
DLP
= Data Loss Prevention; aanduiding voor producten die gegevensverlies proberen te voorkomen, dit gaat om gebruik van data, netwerk-activiteiten en opslag van data; zie Computable feb 09
DLR
= Dynamic Language Runtime; set of services from Microsoft that run on top of the CLR; can be used to implement dynamic languages like Python and Ruby on the .NET Framework; zie http://en.wikipedia.org/wiki/Dynamic_Language_Runtime; zie ook
CLR
DLSw
= Data Link Switching Protocol, zorgt voor netbios over tcp/ip, vervangen door DCAP; zie http://www.cis.ohio-state.edu/; zie ook
DCAP
DLT
= Digital Linear Tape, cassetteband voor backupdoeleinden
DMA
= Direct Memory Access; techniek waarbij randapparatuur rechtstreeks het geheugen kan benaderen (naast de CPU); zie PCM feb 90
DMA
= Digital Media Adapter; koppeling tussen AV-apparatuur en netwerk; zie http://www.netgear.com/
DMB
= Digital Multimedia Broadcasting; combinatie van draadloos internet, tv en radio; energiezuinig; zie PCWorld apr 04; zie ook
DAB
DMC
= Digital Media Controller, device finds content on DMS and plays it on DMR; zie http://www.dlna.org/; zie ook
DMR,
DMS
DMD
= Digital Mirror Device; zogenoemde digitale spiegel, wordt gebruikt in DLP-beamers; zie PCM aug 03; zie ook
DLP
DMDScript
= versie van ECMAScript van Digital Mars, twee keer sneller dan JScript; zie http://ww.wikipedia.org/; zie ook
Ecmascript
DME
= Distributed Management Environment, systeem van OSF voor gedistribueerde verwerking, bouwt voort op DCE; zie pc+ dec 93
DMF
= Distributed Media Format, diskette van 1.6 MB
DMI
= Desktop Management Interface, module van Windows die informatie over de lokale hardware op de computer bijhoudt; zie PC Pro apr 00
DMI
= Desktop Management Interface, standaard voor het centraal beheren van werkplekcomputers; zie PC+ jul 93
DML
= Data Manipulation Language; commando's voor beheer data, b.v. SELECT en UPDATE bij SQL; zie ook
DDL
DMP
= Digital Media Player, device finds content on DMS and provides playback and rendering capabilities, e.g. TV; zie http://www.dlna.org/; zie ook
DMS
DMR
= Digital Media Renderer, zet een digitale mediastream om in b.v. beeld, b.v. TV; zie http://www.dlna.org/; zie ook
DMC,
DMS
DMS
= Digital Media Station; computer voor multi-media-gebruik: tv, digitale video, home theatre system; doorgaans stil en met attractieve vormgeving; zie http://www.higrade.com
DMS
= Document Management System
DMS
= Digital Media Server, device stores content and makes it available to networked DMPs and DMRs; zie http://www.dlna.org/; zie ook
DMP,
DMR
DMS-59
= Dual Monitor System, connector voor grafische kaart voor 2 DVI of 2 VGA monitoren; zie http://www.dailytech.com/ feb 06; zie ook
DVI
DMT
= Discrete Modulation Tone, lijncoderingsmethode bij Adsl, beter geschikt dan CAP bij lijnen die last hebben van storingen; zie PCM apr 00; zie ook
CAP
DNB
= Dedicated Network Bus ; zie http://www.intel.com/
DNG
= Digital Negative Specification; bestandsformaat van Adobe voor foto-bestanden (raw photo format); zie Volkskrant sep 04
DNS
= Domain Name Server; systeem dat de locatie van een computer op internet a.d.h.v. de naam kan achterhalen; zie ook
DDNS
DOCSIS, EuroDOCSIS
= Data Over Cable Service Interface Specification; norm voor internet over de (televisie)kabel; versie 1 38 Mbit/s, versie 2 40 Mbit/s, versie 3 160 Mbit/s; zie PCM feb 07; zie ook
Etth
DOD
= Dial On Demand, techniek bij ISDN om alleen verbinding te maken als dat nodig is; zie ook
BOD
DOF
= Degrees Of Freedom; aantal bewegingsrichtingen bij virtual reality; zie PCM okt 95
Dolby Digital (AC-3)
= digitaal geluidssysteem met 5 luidsprekerboxen en een subwoofer; zie PC Format aug 00
Dolby Pro Logic
= five-speaker surround audio system, analoog; zie PC Format aug 00
DOM
= Document Object Model, systeem om scriptingtechnieken aan javascript, html-tags, etc toe te voegen, tree-based; zie PCM jul 98, zie ook http://www.w3.org; zie ook
DHTML
Dongle
= schakeling die een unieke sleutel bevat t.b.v. kopieerbeveiliging van software
DOS
= Disk Operating System, b.v. MSDOS, PCDOS
DoS
= Denial of Service, internetcommando dat soms gebruikt wordt om een server plat te leggen (DoS Attack); zie ook
DDos
DOT
= Dynamic Overclocking Technology; techniek van MSI om klokfrequentie te verhogen als de werkdruk van de processor toeneemt; zie PCM okt 04
Dotnet
= (.NET), platform voor internettoepassingen van Microsoft; zie PCM sep 00
double-channel bonding
= techniek om bij WiFi twee kanalen tegelijk te gebruiken; dubbele doorvoersnelheid maar de helft minder kanalen beschikbaar; zie http://www.netgear.com
DP
= Distributed Processing, Client/Server Model; zie Byte jul 89, MacTech mrt 96
DPCP
= DisplayPort Content Protection; kopieerbeveiliging bij DisplayPort; zie PCM sep 08
DPF
= Discrete Packet Format, formaat bij digitale tape waarbij de data in pakketjes wordt gesplitst; zie Pc Pro mrt 03
Dpi
= Dots per inch, aanduiding van de resolutie waaropeen beeld gescand of geprint wordt; zie Pc Pro apr 00
DPI
= Deep Packet Inspection; techniek om de soort data van een netwerkpakket te analyseren; zie AG feb 09
DPMI
= Dos Protected Mode Interface, API voor het gebruik van DOS-functies in Windows; zie http://www.microsoft.com
DPOF
= Digital Print Order Format, standaard voor digitale camera's om foto's direct te kunnen afdrukken; zie PCM mrt 2004
DPS
= Direct Print Standard, technology voor compatibiliteit tussen printers en digitale camera's; zie PC Pro feb 03
DQ DAF
= Double Quadrapole Dynamic Astigmatism Focus, bij plasma/lcd, zorgt ervoor de scherpte van de beelden aan de randen te behouden; zie http://www.panasonic.nl/Glossario_Main.asp
DQDB
= Distributed Queue Dual Bus, uitvoering van MAN; zie PC+ sep 92
DQPS
= Dos Query Process Status, API voor OS/2 voor het opvragen van systeeminformatie; zie DDJ aug 94
DR
= Disaster Recovery; zie Pc Pro mrt 03
DR-DOS
= besturingssysteem van Digital Research; verbeterde MS-DOS
DRAM
= Dynamic Random Access Memory, geheugenchip waarbij om de paar milliseconden de inhoud opnieuw ververst moet worden, goedkoop en eenvoudig te produceren; zie http://www.goldenram.com; zie ook
DRAM,
EDO-RAM,
EDRAM
DRDA
= Distributed Relational Data Architecture, structuur waarmee het mogelijk is relationele dbms'en van verschillende leveranciers met elkaar te koppelen; zie DB/M sep 94
DRI
= Dirct Rendering Infrastructure, infrastructuur voor DRM; zie PCM okt 00; zie ook
DRM
Driver
= stuurprogramma voor een device; zie http://www.driverguide.com
DRM
= Digital Rights Management, kopieerbeveiliging voor film- en geluidsbestanden; zie MacFan mrt 00
DRM
= Direct Rendering Manager, systeem op Linux waarmee gebruikssoftware grafische 3D-hardware aanspreekt zonder tussenkomst van de kernel; zie PCM okt 00
DS0
= Digital Signal 0: 64 kbps digital representation of voice; zie http://www.adsl.com
DS1
= Digital Signal 1: Twenty four voice channels packed into a 193 bit frame and transmitted at 1.544 Mbps; the unframed version, or payload, is 192 bits at a rate of 1.536 Mbps; zie http://www.adsl.com
DS2
= Digital Signal 2: Four T1 frames packed into a higher level frame transmitted at 6.312 Mbps; zie http://www.adsl.com
DSD
= Direct Stream Digital, opnametechniek voor SACD; zie PCM apr 05; zie ook
DST
DSDM
= Dynamic System Development Method, incrementele, iteratieve en interactieve systeemontwikkeling; zie AG nov 02; zie ook
RAD
DSL
= Digital Subscriber Line, digitale verbinding zoals ISDN en ADSL, VDSL, SDSL
DSLAM
= Digital Subscriber Line Access Multiplexer, koppeling tussen internet en Adsl-netwerk (b.v. van KPN); zie PCM apr 00
DSML
= Directory Services Markup Language; standaard voor benaderen directory services; zie AG jun 09; zie ook
LDAP
DSN
= Data Source Name, a set of ODBC driver connection parameters; zie http://www.iodbc.org
DSO
= Dynamic Shared Objects, PHP-versie van DLLs; zie http://www.php.net/; zie ook
DLL
DSOM
= Distributed SOM; zie SOM
DSP
= Digital Signal Processor; speciale processor die geschikt is voor één bepaalde taak, b.v. de verwerking van audio- en video-signalen; de signalen worden software-matig verwerkt
DSP
= Data Set Provider, component dat de verbinding is tussen database en client; zie http://delphi.about.com/
DSS
= Decision Support System, toepassing van datawarehousing
DSS
= Digital Signature Standard; zie DDJ jan 93
DSS
= Digital Speech Standard, compressieformaat voor spraakbestanden; zie PCM jun 05
DSSS
= Direct Sequence Spread Spectrum, techniek voor draadloze communicatie, uses a radio transmitter to spread data packets over a fixed range of the frequency band; zie http://www.maccity.nl/, http://www.wi-fi.com/glossary.asp; zie ook
FHSS
DSSSL
= Document Style Semantics and Specifications Language, SGML extensie voor het gebruik van sjablonen; zie http://www.jclark.com/dsssl/
DST
= Direct Stream Transfer, audio-codec gebruikt bij SACD; zie PCM apr 05; zie ook
DSD
DSU
= Digital Service Unit; device between a user's data terminal equipment (DTE) and a common carrier's digital circuits; zie http://www.compudynamics.com; zie ook
DTE
DSU
= Data Service Unit, device used in digital transmission that adapts the physical interface on a DTE device to a transmission facility such as T1 or E1; often referred to together with CSU, as CSU/DSU. See also CSU..; zie http://www.cisco.com; zie ook
CSU
DTCP-IP
= Digital Transmission Content Protection over IP; open-standards solution for protecting content delivered between digital home products over wired and wireless networks; zie http://www.intel.com
DTD
= Document Type Definition, beschrijving van de structuur van een SGML/HTML/XML-document; zie http://www.w3.org
DTE
= Data Terminal Equipment, computerkant van datacommunicatie via seriële kabel; zie PCM jul 87; zie ook
DCE
DTH
= Direct To Home; (TV-)uitzending via de kabel; zie http://www.dolby.com/
DTIM
= Delivery Traffic Indication Message; a message included in data packets that can increase wireless efficiency.; zie http://www.linksys.com
DTP
= Desktop Publishing, opmaken en drukken aan je eigen bureau; zie PCM okt 87
DTR
= Data Transfer Rate
DTR
= Data Terminal Ready
DTS
= Digital Theatre Sound, systeem voor rondom geluid, hoogwaardige variant van Dolby Digital; zie PC Format aug 00
DTS
= Data Transformation Services, import/expiort-functies voor SQL Server; zie windows2000 magazine, jan 01
DTV
= DeskTop Video; het bewerken van videopresentaties op de eigen computer; zie MacFan mrt 02
DTV
= Digital TV, digitale televisie-uitzending via kabel, ether of satelliet; zie ook
DVB
Dual PPP
= PPP over twee kanalen (waarbij 2 modems gesimuleerd worden), dubbele snelheid; zie PCM jun 00; zie ook
PPP
Dual-Bios
= moederbord met reserve BIOS-chip; zie PCM okt 04; zie ook
BIOS
Dualdisc
= combinatie van CD en DVD met aan de ene kant een CD en aan de andere kant een DVD; zie http://www.dualdisc.com/
DUN
= Dial-Up Networking, programmatuur voor internet-toegang via modem; zie http://www.microsoft.com
Duron
= processor van AMD, lite-versie van Athlon; zie PCM sep 00
DUS
= Dial-Up Scripting, programmatuur van Microsoft tbv DUN
DV
= Digital Video
DVB
= Digital Video Broadcasting; Europese standaard voor digitale tv; uitbreiding op de mpeg-2 standaard; digitale signaal wordt versleuteld met CSA; zie PC Magazine dec 03, PCM jun 07; zie ook
DVB-C,
DVB-H,
DVB-S
DVB-C
= Digital Video Broadcasting-Cable, standaard voor digitale kabeltv; in Nederland gebruikte versleuteling: Irdeto2 of Nagravision; zie PCM mei 04
DVB-H
= Digital Video Broadcasting-Handheld; standaard voor digitale tv voor draagbare apparaten, energiezuinig; zie PCWorld nov 04
DVB-H2
= Opvolger van DVB-H met betere zendkwaliteit; zie PCM aug 08
DVB-S, DVB-S2
= Digital Video Broadcasting-Satellite, standaard voor satelliet-tv; DVB-S2 is bedoeld voor hdtv; zie PCM mei 04
DVB-SH
= DVB-H voor gebruik met satelieten; zie PCM aug 08
DVB-T
= Digital Video Broadcasting-Terrestrial, standaard voor digitale tv via de lucht, in Nederland: Digitenne; zie PCM mei 04
DVD
= Digital Versatile Disc (voorheen Digital Video Disc); zie elektuur mrt 95; zie ook
HD-CD
DVD+Audio
= techniek van Eximius om audio-dvd's te maken die op elke dvd-speler afgespeeld kan worden; tot 45 uur op 1 dvd; zie PCM mei 04; zie ook
DVD-Audio
DVD+RW
= DVD write many, 3 GB (ook 4,7 GB); compatible met meeste (recente) dvd-spelers; beperkt herschrijfbaar: 1000x; zie PC Plus jan 00
DVD-9
= Dual-layer DVD+r-schijf met een capaciteit van 8,5 GB; zie PC Magazine dec 03
DVD-Audio, DVD-A
= techniek voor een schijf die zowel in een cd-speler als in een dvd-speler werkt (nauwelijks gebruikt); zie PCWorld mei 04
DVD-Plus
= hybride disc met aan de ene kant een audio-cd en de andere kant een dvd; ook genoemd Dualdisc; werkt niet op alle spelers; zie PCWorld mei 04
DVD-R
= DVD Recordable; write once, 4,7 GB; compatible met meeste DVD-spelers; zie PC Plus jan 00
DVD-RA
= DVD-R voor authoring; zie PCM okt 03; zie ook
DVD-R
DVD-RAM
= DVD write many; 2,6 of 4,7 GB; niet compatibel met DVD-R, DVD -RW en DVD +RW; goedgekeurd door het dvd-forum; lage prijs per megabyte; geschikt voor veel herschrijven; zie PC Plus jan 00
DVD-RG
= ?; zie PCM okt 03
DVD-ROM
= DVD read only; zie PC Plus jan 00
DVD-RW ook: DVD-R/W
= DVD ReWritable, write many, 3 GB (ook 4,7 GB); niet compatible met alle dvd-spelers; beperkt herschrijfbaar: 1000x; zie PC Plus jan 00
DVD-Video
= MPEG-2 video op DVD, gebonden aan DVD regio codes; zie PC Plus jan 00
DVD-VR
= DVD Video Recording, write once; zie PC Plus jan 00
DVE
= Digital Video Effects; zie PCM jun 00
DVI
= Digital Visual Interface, specificatie voor digitale video, opvolger van VGA; zie PC Plus mei 99; zie ook
DVI-A,
DVI-D,
DVI-I
DVI
= Digital Video Input; zie MacFan mrt 01
DVI-A
= DVI-aansluiting voor analoge beeldschermen; compatibel met VGA; zie PCM apr 05; zie ook
DVI
DVI-CE
= DVI-aansluiting voor consumentenelektronica die bivoorbeeld is uitgebreid met geluid; nog geen standaard; zie PCM apr 05; zie ook
DVI
DVI-D
= DVI-aansluiting voor digitale beeldschermen; zie PCM apr 05; zie ook
DVI
DVI-I
= DVI-aansluiting voor digitale beeldschermen; zie PC Plus mei 99; zie ook
DVI
DVI-I
= DVI-aansluiting voor zowel analoge als digitale beeldschermen; zie PCM apr 05; zie ook
DVI
DVI-V
= DVI-aansluiting voor analoge beeldschermen; zie PC Plus mei 99; zie ook
DVI
DVMT
= Dynamic Video Memory Technology, techniek waarbij hoeveelheid gedeeld videogeheugen dynamisch wordt geregeld; zie PCM nov 99
dvorak
= toetsenbordindeling, die sneller te leren is dan qwerty; zie http://dvorak.nl/
DVR
= Digital Video Recordor
DVR-MS
= Microsoft Digital Video Recording; formaat voor opslag digitale video; bevat ASF met metadata; zie PCM sep 07
DWF
= drawing web format; file-formaat waarmee efficient CAD-bestanden over het net kunnen worden verzonden; zie PC+ apr 96
DXF
= uitwisselingsformaat voor CAD-bestanden; zie PCM nov 95
DXTC
= DirectX Texture Compression, compressietechniek van Microsoft voor oppervlaktes, onderdeel van DirectX6; zie PCM feb 00
E.164
= standaard van International Telecommunication Union (ITU) die het formaat van telefoonnummers over de gehele wereld definieert; zie http://www.verisign.com/
E-CMS
= Enterprise Content Management System; zie http://en.wikipedia.org/wiki/Content_management_system; zie ook
CMS
E-commerce
= electronic commerce, elektronische handel, verkoop via internet
E-IDE, EIDE
= Enhanced IDE, 50% sneller dan IDE, geschilkt voor schijven > 512 MB; zie PCM jun 94; zie ook
IDE
E-mail (email)
= Electronic mail, post verstuurt via internet of intranet; zie ook
IMAP,
MAPI,
MIME
e-sata
= Extended sata, snellere versie van sata; zie PCM feb 07; zie ook
sata
E1
= European basic multiplex rate which packs thirty voice channels into a 256 bit frame and transmitted at 2.048 Mbps; zie http://www.adsl.com
E164
= Enum 164; methode om nummers in het DNS van Internet op te slaan; wordt gebruikt voor VoIP; zie http://www.e164.org/
E3
= Wide-area digital transmission scheme used predominantly in Europe that carries data at a rate of 34.368 Mbps; zie http://www.cisco.com/
E4X
= ECMAScript for XML; zie http://www.ecma-international.org/; zie ook
Ecmascript
EAI
= Enterprise Application Integration
EAP
= Extensible Authentication Protocol, toegangscontrole bij WPA; zie http://www.wi-fi.org; zie ook
WPA
EAP-AKA
= EAP Authentication and Key Agreement; similar to EAP-SIM, but meets the needs of non-GSM carriers by using the USIM employed by UMTS networks; zie http://searchnetworking.techtarget.com.au/topics/article.asp?DocID=1174046&NodeID=299304; zie ook
USIM
EAP-FAST
= EAP Flexible Authentication via Secure Tunneling; opvolger van LEAP; zie http://searchnetworking.techtarget.com.au/topics/article.asp?DocID=1174046&NodeID=299304; zie ook
LEAP
EAP-GTC
= EAP Generic Token Card; efines an EAP envelope to carry "one time passwords" generated by token cards like RSA SecurID; zie http://searchnetworking.techtarget.com.au/topics/article.asp?DocID=1174046&NodeID=299304
EAP-MD5
= EAP Message Digest #5, minst veilige vorm van EAP; zie http://searchnetworking.techtarget.com.au/topics/article.asp?DocID=1174046&NodeID=299304
EAP-MSCHAP
= EAP type that wraps Microsoft's Challenge Handshake Protocol inside the Extensible Authentication Protocol; zie http://searchnetworking.techtarget.com.au/topics/article.asp?DocID=1174046&NodeID=299304; zie ook
MSCHAP
EAP-SIM
= EAP Subscriber Identity Module; provides mutual authentication, based on the SIM card in cellular telephones ; zie http://searchnetworking.techtarget.com.au/topics/article.asp?DocID=1174046&NodeID=299304
EAP-TLS
= Extensible Authentication Protocol - Transport Layer Security; beveiligingsprotocol, afgeleid van SSL; geschikt voor draadloze verbindingen; zie Windows Magazine jan 04
EAP-TTLS
= Extensible Authentication Protocol - Tunneled TLS; beveiligingsprotocol, afgeleid van SSL; geschikt voor draadloze verbindingen; zie http://searchnetworking.techtarget.com.au/topics/article.asp?DocID=1174046&NodeID=299304; zie ook
TLS,
PEAP
EARN
= European Academic Research Network, Europese poot van Bitnet; zie PCM jul 87
EAX
= Environmental Audio Extensions; API van Creative Labs voor geluidseffecten; zie pcm nov 01
EBCDIC
= Extended Binary Coded Decimal Interchange Code, standaard voor de representatie van letters, cijfers etc., 8-bits; zie ook
ASCII
eBook
= elektronisch boek, digitale titel of apparaat waarmee je zo'n tekst leest; zie PCM sep 00, http://www.ebook.nl
ECB
= Event Control Block, parameters bij het verzenden en ontvangen van IPX data; zie DDJ nov 93
ECC
= Error Correction Code, geavanceerd foutcorrectie bij geheugen; zie http://www.newerram.com
ECC DIMM
= DIMM-geheugen met ECC, voor extra betrouwbaarheid, gebruikt in servers; zie PCM mrt 05; zie ook
DIMM,
ECC
Eclipse
= ontwikkelomgeving; voor Java, C++, Rich Client Applications; uitbreidbaar; zie http://www.eclipse.org
ECMAScript
= programmeertaal voor internet host-toepassingen, ontwikkeld door European Computer Manufacturers Association, voorheen ECMA-262, objectgeorienteerd, gebaseerd op JavaScript 1.1; zie http://www.ecma-international.org/; zie ook
JavaScript
ECO
= Enterprise Core Objects, technology van BoldSoft voor model driven development; zie PCWorld apr 04; zie ook
MDA
ECP
= Extended Capacity Port, snelle printerpoort die gebruik maakt van data-compressie; zie PCM apr 97; zie ook
EPP
ECP
= Error Correction protocol, techniek voor de afhandeling van storing bij modems; zie PC Advisor feb 99
ECT
= Explicit Call Transfer
ECU
= Engine Control Unit; motormanagement-processor in een auto, voor regelen injectie etc.; zie AG jun 09
ECW
= Enhanced Compressed Wavelet, extensie
EDC
= Error Detection Code, can detect transmission errors through analysis of received data based on the adherence of the data to appropriate structural guidelines; zie http://www.cisco.com/
EDGE
= Enhanced Data rates for GSM Evolution, mobiele datacommunicatie met snelheid van 384 kb/s (momenteel 118 kb/s); ook aangeduid als 2,75G; zie PC pro dec 99
EDI
= Electronic Data Interchange, uitwisselen van routinematige bedrijfsdocumenten in een elektronische vorm; zie PC+ sep 92
EDIFACT
= Electronic Data Intechange For Administration, Commerce and Transport, internationale standaard voor formaat EDI; zie PC+ sep 92, c.kockelkoren@hetnet.nl
EDL
= Edit Decision List, lijst van tijdmarkeringen in een video tbv videomontage; zie MacFan mrt 03
EDO-RAM
= Extended Data Out Random Access Memory; geheugen dat opgevraagde data langer vast houdt, is daardoor 5% sneller dan gewone DRAM; zie PCM feb 96; zie ook
DRAM
EDR
= Enhanced Data Rate; aanduiding voor snellere data-overdracht
EDRAM
= Extended Dynamic Random Access memory, combinatie van DRAM en SRAM, daardoor sneller; ook genoemd CDRAM; zie http://www.goldenram.com
EEPROM
= Electrically Erasable Programable Read-Only Memory, geheugen dat alleen gebruikt wordt om te lezen maar dat ook gewist en beschreven kan worden; zie http://www.goldenram.com
EFCI
= Explicit Forward Congestion Indication, geeft drukte in een cel aan bij ATM; zie http://www.cisco.com
EFI
= Extensible Firmware Interface, Bios voor Itanium; start sneller op; zie PCM jul 01
EFM
= Eight To Fourteen Modulation, coderingstechniek voor cd, encodes each 8-bit symbol as 14 bits plus 3 merging bits; zie http://www.pctechguide.com/09cdr-rw.htm
EFR
= Enhanced Full-Rate, manier van filtering die 50% hogere data-overdracht mogelijk maakt bij HSCSD; zie PCM jun 99; zie ook
HSCSD
EFS
= Encrypting File System, bestandsversleuteling in Windows 2000; zie PCM sep 99
eGov-Share
= standaard van CEN voor het uitwisselen van informatie over e-overheidsdiensten; zie Computable mrt 09
EGP
= Exterior Gate Protocol; zie PC+ mrt 94
EGP
= Exterior Gateway Protocol. Internet protocol for exchanging routing information between autonomous systems; documented in RFC 904; replaced by BGP; zie http://www.cisco.com/; zie ook
BGP
EGSM
= Extended GSM; zie http://www.nokia.nl/
EHCI
= Enhanced Host Controller Interface; zie http://www.intel.com/; zie ook
HCI
Eiffel
= objectgeoriënteerde programmeertaal; ontwikkeld om modules optimaal te kunnen hergebruiken; zie http://www.eiffel.com, DDJ okt 93
EIP
= Ethernet Interface Processor; zie http://www.cisco.com/
EIS
= Executive Information System, bedrijfsinformatiesysteem voor managers; zie PC+ mei 92, PC+ dec 94; zie ook
datawarehousiung
EISA
= Enhanced Industry-Standard Architecture, systeembus, 32-bits versie van ISA
EIST
= techniek die de klokfrekwentie en voltage van de processor aan de belasting van het systeem aanpast, om zo energie te besparen; voorheen speedstep; zie PCM dec 07; zie ook
PN!
EJB
= Enterprise JavaBean; a managed, server-sided component for modular construction of enterprise applications;.Enterprise JavaBeans, API voor server-side component model voor middleware components, platform-onafhankelijk; zie http://www.ejbinfo.com/; zie ook
JavaBean,
POJO
El Torito
= specificatie van IBM voor een bootable cd; provides a way of getting to the location on the CD that will provide the boot information, while maintaining ISO-9660 compatibility; zie http://www.nu2.nu/bootcd/
EL-paneel
= elektroluminescent beeldscherm; zie www.wish.nl/wish/0,1046,site_id-44-menu_id-602-record_id-53206-src_id-398,00.html; zie ook
plasma
ELAN
= Emulated LAN; ATM network in which an Ethernet or Token Ring LAN is mulated ; zie http://www.cisco.com/
ELAP
= EtherTalk Link Access Protocol; Link-access protocol used in an EtherTalk network; built on top of the standard Ethernet data link layer; zie http://www.cisco.com/
ELCP
= Emulated Loop Control Protocol ; zie http://www.polycom.com
Electronic book
= CD-ROM XA; zie PC+ okt 93
ELF
= Extension Language Facility, macrotool van Applix voor EP
EM64T
= Extended Memory 64bit Technology; zie PCWorld nov 04
EMA
= Enterprise Management Architecture; netwerk architectuur van DEC; gebaseerd op OSI netwerk-model
EMM
= Expanded Memory Management, geheugenbeheersysteem voor DOS; zie PC Advisor feb 99
EMMA
= Extensible MultiModal Annotation language;data exchange format for interaction management systems; zie http://www.w3.org/
Emoticon
= een tekenreeks die een bepaald gezichtje uitbeeldt op een tekstscherm, zoals :) als glimlach of ;-) als knipoog
EMP
= E-mail Management and Processing; zie Internet.Works mar 99
Emulator
= programma dat hardware of software nabootst (=emuleren)
Encapsulation bridging
= Carries Ethernet frames from one router to another across disparate media, such as serial and FDDI lines; contrast with translational bridging; zie http://www.cisco.com/
Encryptie
= versleutelen van gegevens, b.v. met DES; zie PC+ apr 96
Enhanced mode
= modus van Windows voor 32-bits processors; zie PCM sep 90; zie ook
real,
mode,
en
ENUM
= standaard om E.164 telefoonnummers om te zetten naar URL's; zie http://www.verisign.com/
ENUM
= Electronic Numbering; techniek voor koppeling tussen telefonie en internet; gebaseerd op RFC3761; zie PCM jan 08
enum
= tElephone NUmber Mapping, uniek nummer om iemand via pc te bellen of te emailen; zie PCM dec 05
EOF
= End-of-File
EOM
= End Of Message
EOT
= End Of Transmission
EOTD, E-OTD
= Enhanced Observed Time Difference; techniek om nauwkeurig de positie van een mobiele telefoon te bepalen, nauwkeurig op ca 50-200 meter; zie PCM feb 07
EOV
= Ethernet Over Vdsl, technology die Ethernet-protocol gebruikt i.p.v. ATM; max snelheid 4 Mbit, bereik 2,4 km; zie PCM jul 05; zie ook
VDSL
EP
= Electronic Publishing
EPC
= Entertainment PC
EPD
= Early Packet Discard; mechanism used by some ATM switches for discarding a complete AAL5 frame when a threshold condition, such as imminent congestion, is met; zie http://www.cisco.com/
EPG
= Electronic Program Guide, Elektronische Programma Gids; zie PC Magazine dec 03
EPIC
= Explicit Parallel Instruction Computing, systeem voor parallele verwerking van computerinstructies; zie PC Plus dec 98
EPOC
= besturingssysteem van Psion voor PDA's; zie http://www.psion.com em http://www.symbian.com/
EPP
= Enhanced Parallel Port, snelle printerpoort, tot 20x sneller dan oude printerpoort; zie PC+ apr 96, PCM apr 97; zie ook
ECP
EPP
= Enhanced Performance Profiles, extension voor DDR2 SDRAM voor Ôhigher-performance operation'; zie ook
XMP
EPROM
= Erasable Programable Read-Only Memory, geheugen dat alleen gebruikt wordt om te lezen maar dat ook met UV-licht gewist en beschreven kan worden; zie Byte feb 85, http://www.goldenram.com
EPS
= Encapsulated PostScript; vektorgeorienteerd formaat van Adobe; resolutie-
EPU
= Energy Processing Unit; regelt energieverbruik van processor, grafische kaart, chipset, geheugen, harde schijf en ventilatoren; 30% energiezuiniger; zie PCM jul 08
EPub
= Electronic Publication, bestandsformaat voor ebook, open formaat, gebaseerd op OPS, OPF en OCF; zie PCM jul 08; zie ook
OCF,
OPF,
OPS
ERD
= Emergency Rescue Disk; zie PC pro dec 99
ERD
= Entity Relation Diagram, Entiteit Relatie Diagram
ERP
= Enterprise Resource Planning; zie Computable mei 99 (http://www.computable.nl/)
Error diffusion
= techniek om het aantal kleuren in een afbeelding te reduceren zonder veel verlies aan kwaliteit; zie PC Plus jan 00
Error resilience
= techniek die ervoor zorgt dat fouten die bij de bestandsoverdracht zijn ontstaan grotendeels worden opgevangen, gebruikt in Jpeg2000; zie PCM dec 00
ES-IS
= End System-to-Intermediate System. OSI protocol that defines how end systems (hosts) announce themselves to intermediate systems (routers); zie http://www.cisco.com/
eSata
= Externe Sata; sata-aansluiting voor externe harddisk; 1500 Mb/s; zie PCM jun 06; zie ook
SATA
ESB
= Enterprise Service Bus; middleware; zie AG nov 09
ESC
= Escape-toets
ESCON
= Enterprise System Connection; architectuur van IBM voor glasvezel-netwerk; zie http://www.ibm.com/
ESD circuit
= schakeling die een chip beschermt tegen ElectroStatic Discharge (elektrostatische ontlading); zie http://www.drix.be/
ESE
= Extensible Storage Engine, API voor Microsoft Exchange Server; zie PC Pro apr 00
ESF
= Extended Superframe; framing type used on T1 circuits that consists of 24 frames of 192 bits each, with the 193rd bit providing timing and other functions; zie http://www.cisco.com/
ESI
= End System Identifier; distinguishes multiple nodes at the same level when the lower level peer group is partitioned (usually an IEEE 802 address); zie http://www.cisco.com/
ESM
= Exchange System Manager; zie windows2000 magazine, jan 01
ESMTP
= Extended Simple Mail Transfer Protocol; extended version of SMTP, includes additional functionality such as delivery notification and session delivery; described in RFC 1869; zie http://www.cisco.com/
ESP
= Enhanced Serial Port, seriële poort voor hogere overdrachtssnelheden; zie PCM nov 90
ESP
= Enterprise Service Provider, bedrijf dat internetsites voor andere bedrijven beheert
ESP
= Eudora Sharing Protocol, techniek voor een shared folder die gesynchroniseerd wordt dmv email; zie http://www.eudora.com
ESP
= Encapsulating Security Payload; protocol voor encryptie; wordt gebruikt in IPsec; zie DDJ jun 03; zie ook
IPSec
ESS
= Electronic Switching System; term van AT&T voor centrale switch
ESSID
= Extended Service Set Identifier, naam van een access point in een netwerk; zie http://www.netgear.com/
ETC
= Electrically Tunable Color, techniek voor verbeterde kleuren bij RLCD; zie www.wish.nl/wish/0,1046,site_id-44-menu_id-602-record_id-53337-src_id-398,00.html
ETF
= Enhanced Text Format; zie http://polyedit.com/
etherboot code
= programma in ROM op ethernetkaart die dient om computer op te starten
Ethernet
= netwerk (bekabeling, access protocol) van DEC, IEEE 802.3, operates at 10Mbps using CSMA/CD to run over 10BaseT cables. .; zie PC+ mrt 94, zie http://www.digital.com; zie ook
100BaseX
EtherTalk
= Ethernet op een Macintosh
EttH
= Ethernet to the Home; ethernet via de (televisie)kabel, snelheid 100 Mbit/s tot 1000 Mbit/s; zie PCM feb 07; zie ook
EuroDOCSIS,
FttH
EUV
= Extreme ultraviolet, technologie voor het maken van computerchips; zie www.wish.nl/wish/0,1046,site_id-44-menu_id-602-record_id-53647-src_id-398,00.html
EVS
= Exchange Virtual Server; zie windows2000 magazine, jan 01
EWorld
= Apple's internet dienst; zie PC+ okt 94
Exa
= 1024 Peta
ExCA
= Exchangeable Card Architecture, standaard van Intel voor verbeterde PCMCIA-kaarten, sluit compatibiliteitsproblemen uit; zie PC+ nov 92
Executable
= Programma
EXIF
= Exchangeable Image File; formaat voor opslag informatie over de foto in de afbeelding, zoals merk camera, datum waarop de foto is genomen en isowaarde; zie PCM apr 07; zie ookIPTC
explorer frame
= Frame sent out by a networked device in a SRB environment to determine the optimal route to another networked device; zie http://www.cisco.com/
explorer packet
= Generated by an end station trying to find its way through a SRB network; zie http://www.cisco.com/
Ext FS
= Extended File System, bestandsysteem van Linux
ext3
= File System, bestandssysteem voor Linux; zie PCM okt 05
ExtendScript
= variant van javascript van Adobe; gebaseerd op ECMA-262; zie http://www.adobe.com/
Exterior router
= Router connected to an AURP tunnel, responsible for the encapsulation and deencapsulation of AppleTalk packets in a foreign protocol header (for example, IP); zie http://www.cisco.com; zie ook
AURP
Extranet
= via internet toegankelijk systeem, doorgaans beveiligd met wachtwoord tegen onbevoegd gebruik
FAA
= Fragment Anti-aliasing, techniek van Matrox waarbij alleen de randjes worden herberekend; zie PCM sep 02; zie ook
anti-aliasing
FAQ
= Frequently Asked Questions; verzameling van meest gestelde vragen over een onderwerp; zie PC+ nov 94
Fast Ethernet
= snelle variant van ethernet; zie 100Base-X, zie pc+ mrt 94
Fast SCSI, SCSI-2
= extensiebus, 8 bits; 10 MB/s data-overdracht; zie PCM apr 97; zie ook
SCSI,
Wide,
SCSI
FAT
= File Allocation Table, structuur waarin de indeling van een harddisk wordt bijgehouden
Fat binary
= Macintosh programma dat werkt op zowel 680x0 als op PowerPC processoren
FAT32
= 32-bits versie van FAT
FB-DIMM
= Fully Buffered DIMM-geheugen; werkt serieel; biedt vier maal zoveel capaciteit; bandbreedte 6,7 GB/s; zie PCM nov 04
FBC
= Floating Body Cell; geheugentype; zo klein als DRAM, snelheid tussen DRAM en SRAM; geschikt voor bv cachegeheugen; zie AG jun 08
FC
= Fibre Channel, techniek om servers en storage systems met elkaar te verbinden
FC-PGA
= Flip-Chip Pin Grid Array, processor-aansluiting van Intel voor Socket 370; zie PCM feb 00
FCBGA
= Flip Chip Ball Grid Array, type aansluiting chip; zie http://www.intel.com/
FCM
= Fuzzy Cognitive Map, diagram of states, actions, and outcomes, along with their relationships; zie DDJ nov 93
FCPGA
= Flip Chip Pin Grid Array, type aansluiting chip; zie http://www.intel.com/
FD
= Floppy Disk
FDD
= Frequency Division Duplex; techniek waarbij heen- en terugsignalen via gescheiden frequenties worden verzonden; wordt gebruikt in o.a. ADSL en VDSL; efficienter dan TDD; zie http://en.wikipedia.org/; zie ook
TDD
FDDI
= Fiber Distributed Data Interface, standaard voor glasvezelnetwerk, 100 Mbps, duurder dan CDDI; zie Byte jul 89, pc+ sep 92, PC+ mrt 94
FDHD
= Floppy Disk High Density, techniek van Apple voor 3,5" diskdrive die zowel 360k, 400k, 720k, 800k en 1,44 MB diskettes kan lezen en schrijven
FDMA
= Frequency Division Multiple Access, toegangsmechanisme waarbij een aantal digitale kanalen gebruik maken van 1 kanaal door scheiding van frequenties; zie PCM jun 99; zie ookCDMA,
TDMA
FDN
= Fixed Dialing Number
FED
= Field Emission Display, technologie waarbij elke pixel een klein beeldbuisje is; de helderheid van crt en de scherpte van LCD; vergelijkbaar met SED; techniek waarschijnlijk achterhaald tgv OLED; zie PCM mei 08; zie ook
LCD,
SED
FEK
= File Encryption Key; sleutel bij EFS; zie PCM feb 07; zie ook
EFS
FEP
= Firewall Enhancement Protocol; zie http://rfc3093.x42.com/
FEXT
= Far End CrossTalk: the interference occurring between two signals at the end of the lines remote from the telphone switch; zie http://www.adsl.com
FF
= Form Feed, het 12e teken in de Ascii-tabel
FHSS
= Frequency-Hopping Spread-Spectrum, technique that operate over the radio airwaves in the unlicensed ISM band ; zie http://www.wi-fi.com/glossary.asp; zie ook
DSSS
FidoNet
= openbaar netwerk voor nieuwsgroepberichten, in Nederland beheerd door de HCC; zie PCM jul 87
Field Blur
= effect dat objecten verder van het focuspunt waziger overkomen; zie http://www.3dfx.com
FIF
= Fractal Image Format, gecomprimeerde plaatjes die je kunt bewerken; zie PCM jun 98
Filter
= programma of kenmerk dat een zoekactie beperkter maakt
Finite-state machine
= schakeling/programma die/dat a.d.h.v. de inputsignalen voor elke situatie een specifiek outputsignaal geeft
Firewall
= systeem om ongeautoriseerde toegang op een netwerk te voorkomen; zie PC Advisor feb 99
FireWire
= seriële poort van Apple; snelheid 100 Mb/s, vh IEEE standard PL394, inmiddels IEEE 1394; inmiddels IEEE 1394a met snelheid tot 400 Mb/s en IEEE 1394b met snelheid tot 800 Mb/s; zie emnet 4 94; zie ook
IEEE,
1394
FireWire 400 (IEEE 1394a )
= uitbreidingspoort met snelheid van 400 Mbs; zie http://www.apple.com; zie ook
IEEE,
1394
FireWire 800 (IEEE 1394b )
= uitbreidingspoort met snelheid van 800 Mbs; zie http://www.apple.com; zie ook
IEEE,
1394
FireWire S3200
= uitbreidingspoort met snelheid van 3.2 Gb; zie MacFan feb 08
Firmware
= door de fabriek geïnstalleerde software in een apparaat
FISH
= Flash Internal Semiconductor Harddrive; zie PCM apr 04, http://www.fishmemory.org
FLAC
= Free Lossless Audio Codec; compressieformaat voor audio, zonder verlies van informatie; beter dan mp3; zie PCM dec 03, http://flac.sourceforge.net; zie ook
Codec
Flash Card
= geheugenkaartje met Flash ROM
Flash ROM
= herprogrammeerbaar geheugen; vergelijkbaar met een EEPROM, maar kan in een keer een sector (her)schrijven i.pv. byte voor byte; zie http://computer.howstuffworks.com; zie ook
EEPROM
Flat fee
= onbeperkt toegang tot internet tegen een vaste prijs per maand; zie PCM sep 00
FLC
= extensie voor Flic files, resolutie-onafhankelijk; zie DDJ maa 93; zie ook
FLI
FLI
= extensie voor oudere Flic files, 320 x 200; zie DDJ maa 93; zie ook
FLC
Flic
= bestandsformaat voor graphische animaties; zie DDJ maa 93; zie ook
FLI,
FLC
Flip Chip
; zie FC-PGA
FMD
= Fluorescent Multilayer Disk, techniek van C3D voor gelaagde schijven, b.v. FMD-ROM en ClearCard; zie PC Plus jan 00
FMD-ROM
= cd-rom op basis van FMD, opslagcapaciteit 140 GB; zie FMD
FMS
= Flexible Media Stack, aanduiding voor stapelbare hub; zie PC+ okt 92
fo, fob
= extensie voor XSL-FO-bestanden (maar XML mag ook); zie ook
XML
FOIRL
= Fiber-Optic InterRepeater Link, Ethernet via fiberglaskabel, vervangen door 10BaseFL; zie http://www.cisco.com; zie ook
10BaseFL
Foma
= Freedom Of mobile multimedia access, DoCoMo's versie van UMTS; zie volkskrant sep 01
FOP
= Formatting Object Processor; zie http://xml.apache.org/; zie ook
XSL,
FO
FPGA
= Field Programmable Gate Array, processorchip die on-the-fly hergeprogrammeerd kan worden
FPM
= Fast Page Mode, aanduiding voor DRAM waarbij het geheugen is opgedeeld in pagina's; zie http://www.drix.be/; zie ook
DRAM
FPS
= First Person Shooter, schietspellen zoals Quake 3 Arena; zie PCM okt 02; zie ook
RTS
FPSE
= FrontPage Server Extensions; zie http://www.microsoft.com
FPU
= Floating Point Unit, rekengedeelte van een processor voor getallen met cijfers achter de komma
FPX
= extensie voor FlashPix graphics
FQDN
= Fully Qualified Domain Name, internet naam, b.v. www.
colani.nl
, i.t.t. IP-nummer
FR-SSCS
= Frame Relay Service Specific Convergence Sublayer, bij ATM; zie http://www.faqs.org/
Fraggen
= (straattaal:) potje knallen in een FPS; zie PCM okt 02; zie ook
FPS
Frags
= aantal punten/keren dat iemand is neergeschoten in een schietspel; zie PCM okt 02
Freeware
= software die gratis gebruikt mag worden
Fritz Chip
= chip voor beveiliging van systeem; controleert onrechtmatige wijzigingen aan bios en systeembestanden; werkt dmv tabel met certificaten; zie PCM aug 03
Front end
= client bij client-server-techniek; zie ook
back,
end
FRS
= File Replication service
FSAA
= Full Scene Hardware Anti-Aliasing, techniek van 3Dfx voor anti-aliasing; zie PCM feb 00; zie ook
AA
FSB
= Front Side Bus, systeembus van Intel, 133 MHz; zie PCM nov 99; zie ook
AHA
FSM
= Finite State Machine, schakeling of programma waarvan de uitvoer telkens volgens vaste regels verandert bij een nieuw invoersignaal, b.v. verkeerslichtcentrale; zie Pc Plus jul 00
FSO
= File System Object, module in ASP en Visual Basic 6 voor bestandsfuncties; zie MSJ maa 00
FSP
= File Serice Provider, biedt schijfruimte aan via internet; zie http://www.docspace.com
FST
= Flat Square Tube, monitor met vlak beeldscherm; zie PC Format mei 01
FTA
= Free To Air, aanduiding van zender die zonder decoder is te ontvangen; zie PC Magazine dec 03
FTAM
= File Transfer, Access, and Management, The Open System Interconnection (OSI) remote file service and protocol; zie http://www.compudynamics.com
FTM
= FreeThreaded Marshaler; zie MSJ mar 00
FTP
= Foiled Twisted Pair, bekabelingssysteem; zie Telecommag okt 94
FTP
= File Transfer Protocol, commando-gestuurde bestandsuitwisseling, eerste versie uit 1971 (RFC 114), standaard in RFC 454 (1973); RFC 765 bevat specificaties voor FTP met TCP, huidige versie RFC 959; zie emnet 1 94, http://www.w3.org/
FTTCab
= Fibre To The Cabinet, network architecture where an optical fiber connects the telephone switch to a street-side cabinet where the signal is converted to feed the subscriber over a twisted copper pair; zie http://www.adsl.com
FttH
= Fibre to the Home, network where an optical fibre runs from telephone switch to the subscriber's premises or home, snelheid tot 2,5 Gbit/s; zie http://www.adsl.com; zie ook
Etth
FTTK
= Fiber To the Kerb: a network where an optical fiber runs from telephone switch to a kerbside distribution point close to the subscriber where it is converted to a copper pair; zie http://www.adsl.com
Fuzzy logic
= logica die uitgaat van 'vage' begrippen en daaruit een formule bepaalt; zie DDJ jul 93; zie ook
Bayasian,
logic
FVE
= Full Volume Encryption; versleutelt een harddisk volume op sectorniveau; veiliger dan op bestandsniveau, maar niet flexibel; zie PCM feb 07
FW
= FireWire; zie MacFan jan 00; zie ook
FireWire
FWH
= Firmware Hub voor AHA; zie PCM nov 99; zie ook
AHA
FXO
= Foreign Exchange Office, aansluiting voor telefooncentrale; zie PCWorld mei 04; zie ook
FXS
FXP
= File eXchange Protocol, om bestanden van ene server naar andere over te zetten; zie PCM sep 08
FXS
= Foreign Exchange Subscriber, aansluiting voor telefoon handset; zie PCWorld mei 04; zie ook
FXO
FXT1
= techniek van 3Dfx voor compressie van texturen; zie PCM feb 00
G.hn
= ? standaard die verschillende kabeltypen bundelt en geschikt maakt voor dezelfde protocollen; zie PCM okt 09
G3
= Risc-processor van Motorola, 3e generatie van PowerPC; zie ook
G4
G4
= Risc-processor van Motorola, 4e generatie van de PowerPC; zie ook
G5
G5
= Risc-processor van Motorola, 5e generatie van de PowerPC; zie ook
PowerPC
G992.3
= standaard van International Telecommunication Uniun, beschrijft ADSL 2; zie Pc Pro jan 03; zie ook
ADSL,
2
GAC
= Global Assembly Cache; opslagruimte van de lokale gebruiker voor .Net-toepassingen; zie http://www.microsoft.com
GAL
= Global Address List; zie windows2000 magazine, jan 01
GAL
= Generic Array Logic, chip met diverse programmeerbare schakelingen
Gamma correctie
= aanpassing aan de kleurtoon van een beeld voor betere weergave op beeldscherm of printer; zie Pc Pro apr 00
GAN
= Generic Access Network; systeem waarbij je mobiel verbinding krijgt afhankelijk van de beschikbare netwerken: umts, gprs, gsm, wifi; ook genoemd UMA; zie PCM jul 08; zie ookUMA
Gate A20
= toegang tot HMA op 80x86-processor via keyboard controller, sneller dan omschakelen naar Protected Mode en terug naar Real Mode, wordt gebruikt door HIMEM.SYS; zie PC Pro apr 00
Gateway
= apparaat dat twee netwerken met elkaar koppelt, ook: programma dat de uitwisseling van gegevens tussen twee netwerken regelt; ter vergelijking: gateway is een intelligente router; zie ook
router
GB
= GigaByte, 1 miljard bytes; zie ook
MB,
kB
Gb
= Gigabit, ca 1 biljoen bits; zie ook
GB,
Mb
GBAS
= General Bezel Assembling Standard, dit houdt in dat het front van de optische drive uitwisselbaar is met andere optische drives die aande standaard voldoen; zie PCM mei 06
GbE
= Gigabit Ethernet; zie http://www.intel.com/
GBIC
= GigaBit Interface Converter; interface module which converts the light stream from a fibre channel cable into electronic signals; zie http://www.hp.com/
GBps
= Gigabytes per seconds
Gbps
= Gigabits per seconds
GC
= Global Catalog, database die voor alle gebruikers geldt bij Active Directory
GCAC
= Generic Connection Admission Control, algoritme bij ATM; zie http://www.cisco.com; zie ook
CAC
GCR
= Group Code Recording, methode voor het coderen van data waarbij elke 3 bytes worden geschreven als 4 bytes, zo dat er geen opvolgende nullen voorkomen; wordt in combinatie met NRZI gebruikt bij harddisks
GCRA
= Generic Cell Rate Algoritm, in ATM, an algorithm that defines conformance with respect to the traffic contract of the connection. For each cell arrival, the GCRA determines whether the cell conforms to the traffic contract; zie http://www.cisco.com
GCS
= Global Catalogue Server, zoekstructur voor elk Windows 2000 domein in de directory; zie Pc Pro apr 00
GDDR1, GDDR2, GDDR3
= Grafische DDR; zie PCM jul 06; zie ook
DDR
GDI
= Graphics Device Interface, module in Windows die het tekenen op beeldscherm of printer verwerkt
GDP
= Gateway Discovery Protocol; zie http://www.cisco.com
GEM (Digital GEM)
= Grain Equalization and Management; bij scannen techniek om korrelvorming tegen te gaan; zie MacFan jan 06; zie ook
ICE,
ROC,
DEE
GET
= Group Enable trigger, signaal bij IEEE488; zie Byte feb 85
GFC
= Generic Flow Control, veld bij ATM; zie http://www.protocols.com/pbook/atm.htm; zie ook
ATM
GGP
= Gateway-to-Gateway Protocol, specifies how core routers (gateways) should exchange reachability and routing information; zie http://www.cisco.com
GIF
= Graphics Image Format; bitmap-formaat van CompuServe; zie PCM nov 95
GiFi
= Gigabit WiFi, term van NewLans Inc, snelheid tot 2 Gbit/s; zie PCM feb 04; zie ook
WiFi
Giga
= 1024 Mega
Gigabit
= netwerk met snelheid 1000 Mbit/s; zie pcm nov 03
Gigapop
= Gigabit Capacity Point of Presence; knooppunt voor I-2 aan I-1; zie Network News jun 97
GIOP
= General Inter ORB Protocol; zie MSJ maa 00; zie ook
ORB
GIS
= Geographical Information System, database voor geografische gegevens; zie PC+ aug 95
GIX
= Global Internet eXchange, common routing exchange point which allows pairs of networks to implement agreed-upon routing policies, intended to allow maximum connectivity to the Internet for networks all over the world; zie http://www.cisco.com
GL2
= plotter commando taal; zie PC+ mrt 94
Gleaning
= Process by which a router automatically derives AARP table entries from incoming packets. Gleaning speeds up the process of populating the AARP table; zie http://www.cisco.com; zie ook
AARP
Global Motion Compensation
= techniek bij digitale video om te detecteren dat de camera draait en dus het gehele beeld verandert; zie PCM jan 04
GLU
= General Logic Unit, programmeerbare universele schakeling
GMC
= Global Motion Compensation, techniek bij digitale video die ervoor zorgt dat veel beweging minder data vereist; zie PCM jan 03
GMCH
= Graphics & Memory Controller Hub, verbinding tussen geheugen en systeembus; zie PCM nov 99; zie ook
FSB
GND
= Ground, aansluiting verbonden met chassis van de computer en met aarde-aansluiting van het elektriciteitsnet
GNS
= Get Nearest Server, request packet sent by a client on an IPX network to locate the nearest active server of a particular type; zie http://www.cisco.com; zie ook
IPX
GNU
= GNU's Not Unix, project voor ontwikkeling en verspreiding van gratis software; zie http://www.gnu.org
God-game
= spel waarbij gamer als een god over de wereld heerst; zie Volkskrant okt 00
GOP
= Group Of Picture, groep beelden in een Mpeg-2 video; zie PCM jun 00
Gopher
= menu-gestuurd zoek- en bladersysteem op internet; zie emnet 1 94
GOPS
= Giga Operations Per Second, aantal instructies die een processor per seconde kan verrichten; zie ook
MOPS
gOS
= Good Operating System, variant van Linux
Gourad shading
= technique used to produce more realistic shadings of objects; zie PC Plus okt 99
GPA
= Graphics Performance Accelerator, module voor AGP-slot die extra geheugen toevoegt aan videokaart; zie PCM dec 00
GPI
= Graphic Programming Interface, API voor GUI; zie Byte jul 89
GPIB
= General Purpose Interface Bus (nu IEEE-488); zie Byte feb 85; zie ook
IEEE488
GPL
= GNU Public License, licentie waaronder de meeste open source-programma's en de Linux-kernel vallen; zie PCM okt 00
GPO
= Group Policy Object, bij Active Directory; zie Windows Magazine jan 04
GPRS
= General Packet Radio Services, pakket-geschakelde verbinding voor mobiele datacommunicatie, compatibel met IP en X.25, max 128 kbs; zie PCM jun 99; zie ook
UMTS
GPS
= Global Positioning System, systeem waarbij met een ontvanger via satellieten de positie op aarde kan worden bepaald
GPU
= Graphics Processing Unit, chip voor grafische bewerkingen; zie Byte feb 85, PCM dec 99
GRE
= General Route Encapsulation, ip-protocol 47, wordt gebruikt bij
VPN;
zie PCM dec 03
Green Book
= CD-I; zie PC+ okt 93
GSM
= Global System for Mobile Communications, standaard voor mobiele digitale telefonie; zie ook
GPRS
GTK+
= Gimp Toolkit, softwarelibrary voor beeldbewerking op Linux; zie PCM okt 00
GTL
= Go To Local, signaal bij IEEE488; zie Byte feb 85
gTLD
= Generic Top Level Domain, TLDs which are not linked to any specific country; zie Pc Plus mei 03; zie ook
TLD
GUI
= Graphical User Interface
GUID
= Globally Unique Identifier, unieke naam van een Class bij Windows; kan worden gebruikt om een pc te herkennen; zie PCM sep 00
H.323
= protocol voor VoIP; inmiddels wordt SIP algemener gebruikt; zie ook
SIP
H.323
= inmiddels overschaduwd door SIP; zie PCM dec 05
H/PC
= Handheld PC; zie windows2000 magazine, jan 01
HAL
= Hardware Abstraction Layer, interface tussen programmacode en device; zie MSDN mei 00
HAMR
= Heat Assisted Magnetic Recording, techniek van Seagate voor hoge schrijfdichtheid bij magnetische schijven; zie http://www.seagate.com
Handshake
= controlesignaal (hardware of software) bij datacommunicatie
Hardware
= apparatuur, het tastbare van een computer; zie ook
software
Hash key
= systeem waarbij alleen de existence van een key wordt opgeslagen; zie DDJ nov 90
haXe
= programmeertaal; spreek uit als hex; multiplatform; zie http://haxe.org
HBA
= Host Bus Adapter; zie http://www.adaptec.com
HCA
= Host Channel Adapter, centrale component van NGIO
HCC
= Hobby Computer Club, Nederlands grootste computerclub; zie http://www.hccnet.nl
HCI
= Host Controller Interface; interface-kaart voor USB; zie Elektuur dec 95; zie ook
EHCI
HD
= harddisk, vaste schijf van een de computer
HD-CD
= verbeterde CDROM; enkelzijdig 3,7 GB (Philips/Sony); dubbelzijdig 4.5 GB (Toshiba), ook genoemd Digital Video Disc (DVD); één van beide zal basis worden van nieuwe High Density Multimedia CD (HD-M-CD) standaard; zie Elektuur mrt 95
HD-DVD
= High Definition DVD; DVD met opslagcapaciteit van 20 GB (32 GB dual-layer); maakt gebruik van blauwe laser; zelfde dikte als huidige DVD; niet compatibel met Blu-ray; zie PCWorld nov 04
HD-M-CD
= High Density Multimedia CD, standaard voor verbeterde cd; zie Elektuur mrt 95; zie ook
HD-CD
HDCD
= High Definition Compatible Digital, audio cd van Microsoft, 20 bits encodering; zie http://www.hdcd.com/; zie ook
SACD,
XRCD
HDCP
= High-Bandwidth Digital Content Protection, beveiligingstechniek voor digitale video waarbij de HD-kwaliteit alleen wordt doorgegeven bij legale media; zie volkskrant aug 01
HDLC
= High-Level Data Link Control, communicatieprotocol voor synchrone X.25-netwerken, vergelijkbaar met SDLC
HDMI
= High Definition Multimedia Interface; techniek voor transport van zowel digitale video- als audiosignalen; zie PCM apr 05
HDML
= Handheld Device Markup Language
HDR
= High Data Rate , wireless internet access technology optimized for packet data services based on IP protocols, up to 2.4 Mbps; zie http://www.qualcomm.com/
HDR
= High Dynamic Rendering; zorgt voor realistische lichteffecten bij afbeeldingen; zie PCM dec 05
HDR
= High Dynamic Range; zorgt voor realistische lichteffecten bij afbeeldingen; zie PCM jul 06
HDS
= Holographic Data Storage, holografische gegevensopslag .; zie http://www.lucent.com/pressroom/inphase.html
HDSL
= High data rate Digital Subscribe Line, modems on either end of one or more twisted pair wires that deliver T1 or E1 speeds; at present T1 requires two lines and E1 requires three; zie http://www.adsl.com; zie ook
SDSL,
UDSL,
VDSL
HDTV
= High Definition TV; techniek voor digitale televisie met beeldverhouding 16:9, 720p of 1080i, HDMI- of DVI-ingang en HDCP
HEADER
= koptekst op een pagina (DTP); declaratie van functie of variabele (programmeren); record of veld voorafgaand aan de eigenlijke gegevens
Heap
= geheugengedeelte waarin geheugenruimte dynamisch wordt gealloceerd; zie ook
stack
HEC
= Header Error Control, veld bij ATM; zie http://www.protocols.com/pbook/atm.htm; zie ook
ATM
Hermite
= filtertechniek voor verkleinen van afbeeldingen; snel en redelijke kwaiteit; zie ook
Mitchell
Hexadecimaal
= volgens het 16-tallig stelsel, cijfers van 0 t/m F, b.v. 1F komt overeen met 31 in het tientallig stelsel, 20 komt overeen met 32, etc.
HFC
= Hybrid Fibre Coax, a system (usually CATV) where fibre is run to a distribution point close to the subscriber and then the signal is converted to run to the subscriber's premises over coaxial cable; zie http://www.adsl.com
HFS
= Hierarchical File System, bestandsbeheersysteem van Apple; zie http://www.apple.com
HHD
= Hybrid Hard Drive, combinatie van harddisk en flash memory, veilger, langere batterijduur bij notebook; zie PcWorld jul 05
HHDD
= Hybrid Hard Disk Drive; disk met combinatie van harddisk en flash-geheugen; zie PCM feb 07; zie ook
NV,
cache
Hi-MD
= verbeterde versie van minidisc, 1 GB opslagcapaciteit, maakt gebruik van scms; zie PCM mrt 04
HIPERLAN
= HIgh PERformance RLAN; zie PC Pro okt 02; zie ook
RLAN
Hippi
= high performance parallel interface, standard for high speed (100 MB/s) cross-point switching (like the telephone network and telephone calls) Local Area Networks; zie DDJ jun 93
Hit
= gevonden item, maar niet noodzakelijk het gezochte
HLen
= Hardware address length, bij ARP record; zie http://www.cis.ohio-state.edu/; zie ook
ARP
HM
= HyperMemory, techniek waarbij systeemgeheugen dynamisch gebruikt wordt t.b.v. de gtrafische kaart; zie PCM feb 06; zie ook
TC
HMA
= High Memory Area, geheugengebied op 80x86-processors tussen 640 kB en 1MB
HMMO
= HyperMedia Managed Object , object dat diverse soorten gegevens van verschilende bronnen kan tonen / verwerken; zie www.compaq.com
HMMU
= Hochsprung Memory Management Unit, schakeling van Apple voor conversie van 24-bits adressering naar 32-bits v.v., chip van Apple voor geheugenbeheer; zie PCM mei 87
Home page
= startpagina van een site; zie ook
URL
HomePlug AV
= standaard voor communicatie via het lichtnet, max doorvoersnelheid 200 mbit/s
Hop
= frequentiekanaal bij draadloosnetwerk; zie PCM sep 95
Horizontal Blanking Interval, Horizontal Retrace Time
= de tijd die een beeldscherm erover doet om van het eind van een horizontale lijn naar het begin van de volgende lijn te gaan
Hotspare
= extra harde schijf bij RAID5, die pas gebruikt wordt als een andere defect raakt; zie PCM mrt 05
HPB
= High Ping Bastard; term bij online schietspellen; zie PCM okt 02; zie ook
LPB
HPFS
= High Performance File System, directorysysteem van OS/2; zie DOS Special 2 94
HQL
= Hibernate Query Language; opvraagtaal voor Hibernate; gebaseerd op SQL; zie http://www.hibernate.org/
HQX
= extensie voor BinHex bestanden op Macintosh
HR
= Half Rate Codec, manier van coderen van geluid die minder energie kost (batterij gaat langer mee) maar met mindere geluidskwaliteit; zie http://www.nokia.com/
HREF Track
= special track in a quicktime movie that contains urls to other movies; zie http://www.apple.com
HS
= High Speed, indicator op modem wanneer de communicatiesnelheid 14k4 of hoger is
HS-DSCH
= High-Speed Downlink Shared Channel; kanaal gebruikt bij HSDPA (mobiele telefonie) voor hoge downlink snelheid; wordt door meer gebruikers gedeeld; zie http://en.wikipedia.org/wiki/Hsdpa
HSCSD
= High-Speed Circuit-Switched Data, dragerdienst voor verbindingen, is eenvoudig toe te passen met GSM, 14,4 kb/s, max 57.6 kbps met EFR; zie PCM jun 99; zie ook
EFR,
GSM
HSDPA
= High Speed Downlink Packet Access; verhoogt de downloadcapaciteit van mobiele netwerken; tot 14,4 Mbit/s downlink (in Europa momenteel max. 3,6 Mbit/s); verbetering van W-CDMA; ook genoemd 3,5G; zie AG feb 06; zie ook
UMTS,
W-CDMA,
HSPA
HSKi
= HandShaKe Input, handshake signaal bij RS422
HSKo
= HandShaKe Output, handshake signaal bij RS422
HSL
= Hue, Saturation, and Luminance; a projected color can be defined by the three components of hue, saturation, and luminance; zie PaintShop Pro help
HSLan
= High Speed Local Area Network
HSOPA
= High Speed OFDM Packet Access; techniek voor mobiele communicatie; geplande maximumsnelheid 100 Mbit/s; zie PCM jul 08
HSP
= Host Signal Processing; software modem; zie PC Format jul 98
HSPA
= High Speed Packet Access; verzamelnaam voor snel mobiel netwerk; onderscheid in HSDPA voor snellere download en Enhanced Uplink (ook HSUPA) voor snellere upload; opvolger van UMTS; zie http://www.ericsson.com/technology; zie ook
HSDPA,
HSUPA
HSPA+
= High Speed Packet Access Evolution; snellere variant HSPA, tot 42 Mbit/s; ook genoemd 3,9G; zie PCM jul 08
HSSI
= High Speed Serial Interface
HSUPA
= High Speed Uplink Packet Access; theoretische uploadsnelheid 5,5 Mbit/s; ook genoemd 3,75G; zie PCM jul 08; zie ook
HSDPA
HT
= Hyper-Threading, Hyperthreading, techniek die de processor fopt door hem te laten denken dat hij met z'n tweeën is; maakt efficiënter gebruik van de processor mogelijk bij een trage bus; zie pcm nov 01, http://developer.intel.com
HTA
= HTML Application, bestandsformaat van Microsoft voor Windows applicaties opgebouwd uit DHTML en script; zie MSDN mei 00
HTC
= HTML Component, extensie van CSS-bestand; zie MSDN mei 00; zie ook
CSS,
Behavior
HTCP
= Hyper Text Caching Protocol ; zie http://rfc2756.x42.com/
HTML
= Hypertext Markup Language, uitwisselingstaal waarin WWW-documenten zijn geschreven; zie PC+ nov 94; zie ook
HTTP
htpc
= Home-entertainment-pc; zie pcm okt 07
HTTP
= HyperText Transfer Protocol, protocol voor uitwisseling van WWW-documenten op Internet, RFC 1945; zie PC+ nov 94; zie ook
HTML
HTTP-NG
= HTTP Next Generation; zie http://www.w3.org/Protocols/HTTP-NG/
HTTPD
= HTTP Daemon, WorldWideWeb server.; zie ook
daemon
HTTPS
= aanduiding voor HTTP met SSL; zie ook
SSL
Hub
= verdeler in een netwerk, t.o.v. een switch snel, goedkoop, geen intelligentie; zie PCM okt 96
Hub
= virtuele gemeenschap op internet, waarbij de deelnemers bestanden met elkaar uitwisselen; zie PCM mrt 07
Hublist
= lijst van hubs op internet; zie PCM mrt 07, www.hublist.org
Hue
= Hue describes the color's shade or tint. It is measured on a circular spectrum running from red to green to blue and returning to red.; zie PaintShop Pro help
HVC
= Holographic Versatile Card, optische disc ter grootte van een creditcard, tot 30 GB opslagcapaciteit; zie PCM sep 05; http://www.optware.co.jp/
HVD
= Holographic Versatile Disc; opvolger DVD met capaciteit van 1 TB; zie AG feb 05, http://www.optware.co.jp/english/
HWID
= Hardware Identification; zie http://www.microsoft.com
Hyper-threading, Hyperthreading
= techniek van Intel waarbij één fysieke processor zich voordat als twee virtuele processors; zie PCM dec 03
HyperCard
= Hypertext- en multimedia ontwikkelsysteem van Apple
Hyperlink
= koppeling naar een andere internetpagina
Hypertext
= systeem waarbij in een tekst met coderingen koppelingen naar andere teksten zijn gemaakt
HyperTransport bus
= verbinding tussen processor en geheugen bij AMD Athlon-64, seriële verbinding met een signaalfrequentie tot 800 MHz; zie PCM dec 03
Hyphenate
= het aanbrengen van hyphens, afbreekstreepjes, in woorden, doorgaans om een regel mooier uit te vullen
I-2
= toekomstige, snelle internet backbone van 2,5 Gb/s; biedt QoS d.m.v. RSVP of RTP; zie Network news jun 97
i-BURST
= techniek voor draadloze communicatie, tot 1 Mb/s, nog niet operationeel; zie http://www.arraycomm.com/
I-CMS
= Integrated Content Management System; assist in managing enterprise documents and content; zie http://en.wikipedia.org/wiki/Content_management_system; zie ook
CMS
i-dvd
= Interactive DVD, systeem van Panasonic voor interactieve cursussen, gebaseerd op de menu-mogelijkheden van het dvd-protocol; zie PCM dec 00
I-FAAST
= Intelligent File Access Acceleration Sequenching Technology; perfomance-kalibratie-technologie die ervoor zorgt dat bestandstoegangstijden omlaaggaan a.d.h.v. toegangsanalyse; zie PCM feb 06
I-Frame
= bevat een compleet beeld bij digitale video; zie PCM jan 04; zie ook
b-frame,
p-frame
I-TLB
= Instruction Translation Lookaside Buffer, unit in Pentium 4, vertaalt virtuele adressen in werkeleijke adressn binnen de processor; zie PCM nov 00
I/O
= Input / Output, doorgaans de verzamelnaam voor aansluitingen op een computer
I/P
= Image Processing, beeldbewerking; zie Byte feb 85
IA32
= Intel Architecture 32 bits, architectuur van de huidige Intel-pc's; zie http://www.intel.com
IA64
= Intel Architecture 64 bits, architectuur van de toekomstige Intel-pc's; zie http://www.intel.com; zie ook
IA32
IAC
= Interapplications Communications Architecture, systeem van Apple voor uitwisseling van gegevens tussen programma's; zie Byte jul 89
IAD
= Integrated Access Device, apparaat voor toegang tot voice en datanetwerken; zie http://www.polycom.com
IAFS
= Inhibit Arabic Form Shaping; Unicode control code; zie Unicode Standard
IAOAC
= Information Appliance on a Chip, computer in één chip; zie PC Plus okt 99
IARP
= Inverse ARP, enables routers to obtain the IP address of a known Ethernet address of a device associated with a virtual circuit.; method of building dynamic routes in a network.; zie http://www.polycom.com; zie ook
ARP
IAS
= Internet Authentication Service, Microsoft implementation of RADIUS-compliant authentication and accounting; zie http://www.microsoft.nl/; zie ook
RADIUS
IBAC
= Identity-Based Access Control, variant op RBAC; zie AG okt 09; zie ook
RBAC
IBT
= Internet Beat Time, globale tijdrekening volgens BMT; zie MacFan sep 99
IC
= Integrated Circuit, elektronische schakeling in een compacte behuizing
ICA
= Independent Computing Architecture; zie PC Pro apr 00
ICAP
= Internet Calendar Access Protocol; zie PCM nov 97
ICB
= Internet Citizens Band; teleconferencen via internet; zie PCM jul 97
ICE (Digital ICE)
= systeem om vuiltjes en krasjes in foto's tijdens het scannen te verwijderen; zie PCM okt 01; zie ook
DEE,
GEM,
ROC
ICF
= Internet Connection Firewall, firewall van Windows XP; zie http://www.microsoft.com
ICH
= IO Controller Hub voor AHA; zie PCM nov 99; zie ook
FWH
ICH2
= ICH met 2 extra USB-poorten, netwerkondersteuning en Ulta ATA/100; zie PCM dec 00
ICMP
= Internet Control Message Protocol, Internet protocol that reports.errors and provides other information relevant to IP packet processing,.such as routing information; zie PCM mei 00, http://www.polycom.com
ICMPv6
= Internet Control Message Protocol voor IPv6; zie http://www.cis.ohio-state.edu/; zie ook
IPv6
iCOMP
= Intel COmparative Microprocessor Performance, score van Intel voor de snelheid van een processor; zie PC+ okt 92
ICQ
= "I seek you", chatprogramma op internet
ICS
= Internet Connection Sharing, programmatuur van Microsoft om internetaansluiting op meer PC's te delen; zie PCM okt 00, Windows2000 magazine jan 01; zie ook
NAT
ICS
= Image Cytometry Standard, extensie
ICT
= Informatie- en Communicatietechnologie
ID
= Identificatiecode of -sleutel
ID-software
= Intrusion Detection-software, verzamelnaam voor inbraakalarm op een netwerk; zie PCM jul 02
ID3 TAG
= tag in mp3-bestand voor informatie over de muziek; zie http://www.id3.org; zie ook
v1,
v2
ID3-tag
= veld achteraan MP3-bestand voor album-informatie; zie MacFan mrt 00
IDA
= Intelligent Drive Array, techniek van Compaq om harddisks gelijktijdig aan te sturen; zie PCM jun 90
IDAPI
= Integrated Database Application Programming Interface, concurrent van ODBC; ondersteunt naast set-georienteerde benaderingswijze (SQL) ook recordgeorienteerde benaderingswijze (record vooruit, terug etc); zie DB/M sep 94
IDC
= Internet Database Connector, programmeertaal van Microsoft voor koppeling database aan internetpagina's, vervangen door ASP
IDE
= Integrated Drive Electronics, type aansturing bij harddisks waarbij de besturingselektronica is ingebouwd in de harddisk; zie PC Advisor feb 99
IDE
= Integrated Development Environment; ontwikkelomgeving voor programmeurs, voorbeeld: Delphi
IDEA
= systeem voor encryptie van data; wordt o.a. gebruikt bij PGP; veiliger dan DES en sneller te coderen/decoderen dan DES; zie DDJ dec 93, PCM apr 96; zie ook
DES
iDEAL
= betaalstandaard voor internet, ontwikkeld door Abn Amro, ING, Postbank en Rabobank; zie PCM aug 05
IDEF0
= modeleertaal voor functioneel modelleren; zie http://www.wikipedia.org/
IDEF1
= modeleertaal voor informatie modellering; zie http://www.wikipedia.org/
IDF
= Inversed Document Frequency, aanduiding bij information retrieval, hoe vaker een woord voorkomt in des te minder documenten, des te meer waarde dat woord heeft; zie PCM apr 95; zie ook
TF
IDL
= Interface Definition Language; programmeertaal om de interface van een object te specificeren; zie PCM nov 95
IDN
= Internationalized Domain Name; zie http://www.mozilla.org/
IDS
= Intrusing Detection System; zie http://www.snort.org/
IEAK
= Internet Explorer Administrator's Kit; programma voor het maken van een aangepaste versie van IE, voor ISP's.; zie http://www.microsoft.com/windows/ieak
IEEE 1394
= I/O-poort met snelheid tot 400 Mb/s (inmiddels ook versies tot 3.2 Gb/s); bekend als FireWire (Apple), iLink (Sony) en Lynx (Texas Instruments); kabels verkrijgbaar met 4 contacten en 6 contacten (met voeding 9 ... 30 Volt); zie http://en.wikipedia.org/; zie ook
Firewire,
iLink
IEEE 802.11a
= wireless personal area network standard, 54 Mbit/s, werkt op 5 GHz, bereik ca 20 m; zie PC pro dec 01
IEEE 802.11b
= wireless personal area network standard, 11 Mbit/s, werkt op 2,5 GHz, bereik ca 100 m (in de praktijk: 30 m), gebruikt door AirPort, kan interfereren met Bluetooth, grotere reikwijdte, maar meer stroomverbruik dan Bluetooth; zie MSH mar 00, PC pro dec 01; zie ook
WiFi
IEEE 802.11e
= wireless personal area network standard, maakt gebruik van QoS voor tijdafhankelijke multimedia-toepassingen; zie PC pro okt 02
IEEE 802.11g
= wireless personal area network standard, 54 Mbit/s, werkt op 2,5 GHz, bereik ca 100 m, backward compatible with 802.11b; zie PC pro okt 02; zie ook
802.11b
IEEE 802.11h
= wireless personal area network standard, aanpassing op 802.11a voor gebruik in Europa; zie PC pro okt 02
IEEE 802.11i
= wireless personal area network standard, maakt gebruik van TKIP encryptie; zie PC pro okt 02
IEEE 802.11n
= standaard voor wireless personal area network, 100 Mbit/s (inmiddels mogelijk tot 300 Mbits/s), maakt gebruik van MiMo; zie PCM aug 03, AG jan 06; zie ook
802.11b
IEEE 802.11s
= standaard voor draadloze netwerken, speciaal voor VOIP; ensures voice calls are not broken up by other traffic; zie PCWorld mei 04; zie ook
VOIP
IEEE 802.16
= standaard voor draadloze netwerken, ook genoemd WiMAX; delivers two-way wireless access at a range of up to 30 miles; zie PCWorld mei 04; zie ook
WiMAX
IEEE 802.3
= Ethernet
IEEE 802.3a
= Power over Ethernet
IEEE 802.4
= token passing bus
IEEE 802.5
= token passing ring
IEEE P1901
= standaard beschrijft toekomstige Powerline-technieken; zie PCM okt 09
IEEE488, IEEE 488
= Digital Interface for Programmable Instrumentation, standaard voor aansturing elektronische apparaten; zie http://www.ieee.org/; zie ook
GPIB
IEMSI
= norm om inloggen op BBS snel en onzichtbaar af te handelen; zie PCM mrt 95
IETF
= Internet Engeneering Task Force; zie richard.raeymaekers@gib.be
IFC
= Interface Clear, signaal bij IEEE488; zie Byte feb 85
IFS
= Installation File System, tijdelijk bestandssysteem om een bestandssysteem te installeren; zie PC Pro apr 00
IFS
= Internet File System, van Oracle; zie PCM feb 03
IGMP
= Internet Group Management Protocol, Transport layer multicasting.protocol used by IP hosts to register their dynamic multicast group membership; zie http://www.polycom.com
IGP
= Integrated Graphics Processor; zie http://www.nvidia.com
IGRP
= Interior Gateway Routing Protocol; zie PC+ mrt 94
IIFP
= Identity Integration Feature Pack; voor inloggen op netwerk van buiten; zie PCM sep 05
IIOP
= Internet Inter ORB Protocol; zie PCM nov 97
IIS
= Internet Information Server, ook: Internet Information Services; zie http://www.microsoft.com
IKE
= Internet Key Exchange; protocol voor uitwisselen sleutels; wordt gebruikt in IPsec; zie DDJ jun 03; zie ook
IPSec
IL
= intermediate language, ook genoemd: runtime code of byte code
ILEC
= Incumbent Local Exchange Carrier (in Nederland KPN-Telecom); zie http://www.adsl.nl; zie ook
CLEC
iLink
= I/O-poort van Sony, zelfde als FireWire; zie MacFan jan 00; zie ook
IEEE,
1394
ILP
= Instruction Level Parallelism, techniek voor parallel verwerken van instructies door een processor, gebruikt in Itanium; zie PCM jul 01; zie ook
EPIC
IM
= Instant Messaging, systeem om te chatten op internet, o.a. AIM, ICQ, FreeIM; zie PC Format aug 00
IMAP4
= Internet Message Access Protocol, e-mailprotocol waarbij binnengekomen berichten op de server van de internetprovider kunnen worden bewaard en beheerd; zie PCM nov 97
IME
= input method editor; zie Borland manual
IMEI
= International Mobile Equipment Identity; serienummer van een mobiele telefoon
IMP
= Internet Messaging Protocol
IMS
= IP Multimedia Subsystem; zie AG feb 06
IMVP
= Intel Mobile Voltage Positioning, techniek waarbij spanning van de processor wordt aangepast aan de workload; zie PCM jul 03
Index
= inhoudstabel, tabel met verwijzingen naar records
InfoBus
= InfoBus enables dynamic exchange of data between JavaBeans components; zie http://java.sun.com/products/javabeans/infobus/
Infoset
= set of abstract objects and properties that define the abstract information model for a XML document; zie http://www.w3.org/TR/xml-infoset
Inkjetprinter
= printer die bolletjes inkt op het papier spuit; zie PCM dec 87
InScript
= variant van Javascript van iCab; zie http://www.icab.de; zie ook
Javascript
INSTEON
= network protocol for home control; can use RF and powerline; secure data transfer; every node has a unique 24 bit address; zie http://www.insteon.net/
INT
= Integer, geheel getal
Interlaced
= techniek waarbij lijnen van een beeld om en om worden weergegeven, dit voorkomt flikkeren op een trraag beeldscherm
Internet
= mondiaal netwerk van computers met TCP/IP-protocol; zie ook
TCP,
IP
Internetsite
= verzameling bij elkaar horende pagina's op internet
InterNIC
= organisatie die de registratie van de domeinnamen op internet beheert
IOR
= Interoperable Object Reference, alias voor CORBA; used by CORBA and its clients to identify an object in the CORBA object model; zie MSJ maa 00; zie ook
CORBA
IOTP
= Internet Open Trading Protocol ; zie http://rfc2935.x42.com/
IP
= Internet Protocol; zie TCP/IP
IP Aliasing
; zie Multihoming
IP Masquerading
; zie Multihoming
IP Multinode support
; zie Multihoming
IP SNAP
= Sub-Network Access Protocol. Internet protocol that operates between a network entity in the sub-network and a network entity in the end system, SNAP specifies a standard method of encapsulating IP datagrams and ARP messages on IEEE networks; zie http://www.polycom.com
IPC
= InterProcess Communication; zie DDJ mei 94
IPCP
= Internet Protocol Control Protocol; protocol om IP-gegevens uit te wisselen; zie ook
IP
IPD
= Internal Pointing Device, doorgaans trackbal of touchpad op een notebook; zie http://www.gateway.com
IPF
= Invalid Page Fault - er wordt geprobeerd een fout geheugenadres te lezen
IPL-11
= programmeertaal, eerste AI-taal, 1955; zie Timeline of AI Milestones
IPMI
= Intelligent Platform Management Interface, protocol voor beheer van remote servers; zie Pc Pro mrt 03
IPMP
= Intellectual Property Management & Protection, codeertechniek voor MP3; zie MacFan mrt 00
IPng
= Internet Protocol Next Generation; zie ook
IPv6
IPP
= Internet Printing Protocol, werkt via adres 127.0.0.1:631
IPS
= In Plan Switching; techniek bij TFT-schermen, beter kleurbereik dan TN, nadeel: langzamer; subtechnieken: s-ips, as-ips, a-tw-ips en h-ips; zie PCM jan 08; zie ook
TFT
IPsec (RFC 2401)
= gecodeerde versie van IP; op layer 3 van OSI model; wordt gebruikt in IPv6; zie http://www.ietf.org; zie ook
IP
IPTC
= International Press Telecommunications Council; formaat om extra informatie over de foto toe te voegen, zoals omschrijving van de foto, trefwoorden, naam van de maker, etc.; zie PCM apr 07; zie ook
EXIF
IPTC-metadata, IPTC-NAA-metadata
= tekstvelden die een afbeelding beschrijven, ontwikkeld door de International Press Telecommunications Council en de Newspaper Association of America ; zie http://www.controlledvocabulary.com
IPv4
= Internet Protocol versie 4, zoals gebruikt vanaf de jaren Ô90; zie http://www.ietf.org/; zie ook
IP
IPv6
= Internet Protocol versie 6, maakt gebruik van 128 bits adressering en IPsec; zie PCM jan 03, http://www.ipv6.org/; zie ook
IPv4
IPW
= Incremental Packet Writing, techniek bij cd-recorders; zie http://www.philips.com/
IPX
= Internetwork Packet Exchange, netwerkprotocol van Novell; zie PCM sep 93
IRC
= Internet Relay Chat, babbelbox op internet; zie PC+ nov 94
IrDa
= InfraRed Data Association; standaard voor infrarood datatransmissie, kent 3 snelheden (115 k, 1,2 M en 4 Mbit per seconde); zie PCM okt 96
IRQ
= Interrupt ReQuest, signaal van een hardware-device zoals toetsenbord of drive controller aan de CPU; zie http://www.goldenram.com
ISA
= Industry Standard Architecture; standaard voor uitbreidingskaarten in PC's; zie PCM jun 90, PC+ mrt 94
ISAKMP
= Internet Security Association and Key Management Protocol; protocol voor uitwisselen sleutels; wordt gebruikt in IKE; zie DDJ jun 03; zie ook
IKE
ISAM
= Indexed Sequental Access Method
ISAPI
= Internet Server Application Program Interface, API van Microsoft voor internetservers
iSCSI
= Small Computer System Interface protocol over IP; zie http://www.hp.com/; zie ook
SCSI
ISDB-T
= Integrated Services Digital Broadcasting Terrestrial; mobiele televisie (alleen in Japan); zie AG feb 06
ISDN
= Integrated Services Digital Network; publiek netwerk voor spraak- en datacommunicatie, 64k, hoge betrouwbaarheid; zie PC+ mrt 94; zie ook
AODI
ISDN-2
= ISDN met 2 kanalen, standaard in Nederland; zie MacFan jul 00; zie ook
ISDN
ISDN-router
= apparaat (evt in combinatie met software) om meer computers op één ISDN-aansluiting te gebruiken; zie MacFan mei 99; zie ook
router
ISM
= Radio band used in wireless networking transmissions.; zie http://www.linksys.com
ISO 9660
= bestandsformaat voor CDROM images; an ISO image can also contain UDF file system because UDF is backward-compatible with ISO 9660; zie wikipedia; zie ook
UDF
ISO Network Model
= International Standards Organization (ISO) has developed a network model that consists of seven different levels, or layers: Physical, Data Link, Network, Transport, Session, Presentation, Application ; zie http://www.wi-fi.com/glossary.asp
ISO-9000
= kwaliteitsnormen ISO 9000-9004, in 1987 gepubliceerd. ISO 9001,2 en 3 bevatten regels voor externe doeleinden, zoals ontwerpen, vervaardigen, nazorg; ISO 9004 is gericht op interne kwaliteit; voor softwareontwikkeling geldt ISO 9000-3; zie PC+ jul 92
ISP
= Internet Service Provider, bedrijf dat toegang tot internet biedt; zie PC Advisor feb 99
ISRC
= International Standard Recording Code, codeertechniek voor MP3; zie MacFan mrt 00
ISS
= Inhibit Symmetric Swapping; Unicode control code; zie Unicode Standard
ISV
= Independant Software Vendor; zie richard.raeymaekers@gib.be
IT
= Information Technology, alle methodes en technieken voor het beheren van informatie
ITA
= Input Trust Authority, beveiligingsmodule op DVD om illegaal kopiëren te voorkomen; zie PCM apr 06
Itanium
= processor van Intel, 64 bits; zie PCM jul 01, www.wish.nl/wish/0,1046,site_id-44-menu_id-602-record_id-54328-src_id-385,00.html
ITC
= Internet Transfer Control; zie MSDN mei 00
ITIL
= Information Technology Infrasructure Library; zou omschreven kunnen worden als: een kwaliteitssysteem voor het beheer en de exploitatie van ICT-infrastructuur; zie http://www.ptwee.nl/
ITOT
= ISO Transport Service on top of TCP ; zie http://rfc2126.x42.com/
ITPC
= iTunes ProtoCol; protocol voor direct aanroepen feeds met iTunes; zie http://protocol-info.net/protocol-itpc/
ITS
= Internationalization Tag Set ; to be used with schemas to support the internationalization and localization of schemas and documents; zie http://www.w3.org/
ITSP
= Internet Telephony Service Provider, voorziet in telefoongesprekken via internet naar gewone telefoonnummers; zie Pc Pro mrt 01
IVR
= Interactive Voice Response system
IWM
= Integrated Woz Machine, schakeling van Apple voor aansturing floppydisk
J-STREAM
= besturingssysteem voor thin clients; gebaseerd op Linux; zie http://www.unipalm.co.uk/
J2EE
= Java 2 Enterprise Edition, specificatie voor Java platform; zie http://www.j2ee.com/
J2ME
= Java 2 Mobile Edition; zie PCM okt 05; zie ook
Java
J2SE
= Java Platform, Standard Edition ; zie http://java.sun.com/
Jade
= Programmeertaal voor SGML/XML-conversies, gebaseerd op DSSSL; zie http://www.jclark.com/jade/
JAF
= JavaBeans Activation Framework, API, standard services to instantiate the appropriate JavaBeans component to perform operations on an arbitrary piece of data.; zie http://www.j2ee.com/
JAL
= Just Another Language, programmeertaal
JAnet
= Joint Academic Network, v/h SERCnet, netwerk tussen Britse universiteiten, sinds 1977; zie PCM jul 87; zie ook
SERCnet
JAR
= Java Archive, opslagformaat voor Java applets; zie http://www.sun.com
Java
= Objectgeorienteerde programmeertaal; zie DDJ nov 95, PC Advisor feb 99
JavaBean
= Object in Java; zie ook
Java,
EJB
JavaFX
= scripting environment van Sun, voor de ontwikkeling van cross-platfom java-applicaties, bestaat uit JavaFX script en JavaFX Mobile; zie http://www.sun.com/software/javafx/
JavaScript
= Client-Side scripting language, ontwikkeld door Sun en Netscape; zie http://www.sun.com; zie ook
ActionScript,
Ecmascript,
InScript
JAXB
= Java Architecture for XML Binding; zie http://jcp.org
JAXP
= Java API for XML Processing
JCE
= Java Cryptography, provides a framework and implementations for encryption, key generation and key agreement, and MAC algorithms .; zie http://www.j2ee.com/
JCL
= Job Control Language.
JCR
= Java Content Repository; defines an abstract model and a Java API for data storage and related services commonly used by content-oriented applications; the JCR storage model is a tree of nodes and properties; zie http://java.dzone.com/
JDBC
= Java DataBase Connectivity, Java front-end voor database; zie PC+ apr 96
JDF
= Job Definition Format ; file format/proposed industry standard for end-to-end job ticket specifications, designed to streamline information exchange between different applications and systems, XML-based, opvolger van PJTF; zie http://www.cip4.org/; zie ook
PJTF
JDO
= Java Data Objects; zie AG feb 05; http://java.sun.com/products/jdo/
JFC
= Java Foundation Classes, API's - extension to the original Abstract Windowing Toolkit (AWT), adding a comprehensive set of graphical user interface class libraries; zie http://www.j2ee.com/
JIDL
= Java IDL, adds CORBA capability to the Java platform; zie http://www.j2ee.com/; zie ook
IDL,
CORBA
JIT
= Just-In-Time compiler, bij uitvoer van een programma wordt het programma pas gecompileerd, daardoor platform-onafhankelijk, sneller dan JVM; zie ook
JVM
JMS
= Java Message Service, API and provider framework that enables the development of portable, message based applications in the Java programming language.; zie http://www.j2ee.com/
JNDI
= Java Naming and Directory Interface, standard extension to the Java platform, providing Java technology-enabled applications with a unified interface to multiple naming and directory services in the enterprise; zie http://www.j2ee.com/
JNI
= Java Native Interface, API - enables writing native methods in the Java programming language and embedding the virtual machine in native applications; zie http://www.j2ee.com/
JNLP
= Java Network Launching Protocol, allowing a user to run a Java application or applet directly from the Internet. JNLP provides direct access to Java software using the latest JVM without the constraints and problems of applets within web browsers; zie http://www.java.com/
Joliet
= bestandsformaat voor cdroms, gebaseerd op ISO maar bestandsnamen mogen tot 192 tekens zijn
JP2
= extensie voor Jpeg2000 file; standaard voor compressie voor afbeeldingen; geeft mooiere en compactere beelden dan jpeg; zie http://www.luratech.com/index_e.html; zie ook
LWF
JPA
= Java Persistence API; Java programming language framework om relational data te kunnen gebruiken in Java; zie http://en.wikipedia.org/
JPEG
= Joint Photographic Expert Group, standaard voor compressie digitale kleurenafbeeldingen, gebruikt DCT, compressiefactor tot 100; zie Elektuur apr 94
Jpeg2000
= compressieformaat voor afbeeldingen, betere kleuren (256 kanalen, sRGB-palet), error resilience, rate control; zie PCM dec 00
JPG
= extensie voor JPEG-bestanden
JPQL
= Java Persistence Query Language; opvraagtaal voor JPA entity objects, taal gebaseerd op HQL, object-georiënteerd; zie http://java.sun.com; zie ook
JPA,
HQL
jQuery
= javascript library; zie http://www.jquery.com; zie ook
javascript
JRE
= Java Runtime Environment, programmatuur om Java programma's te kunnen uitvoeren; zie www.sun.com
JScript
= Microsoft's variant van Javascript; zie http://www.microsoft.com/; zie ook
Javascript
JSF
= Java Server Faces, architectuur voor client en server voor rich web applications; zie http://www.sun.com
JSON
= JavaScript Object Notation; data-interchange format; easy for machines to parse and generate; based on a subset of the JavaScript Programming Language; zie http://json.org/
JSP
= Java Server Pages, programmeertaal van Sun voor internetpagina's, cross-platform; zie Pc Plus jul 00, http://java.sun.com/products/jsp; zie ook
ASP
JSP
= Jackson Structured Programming, methode voor gestructureerd programmeren
JSTL
= JSP Standard Tag Library; zie DDJ mrt 03; zie ook
JSP
JTA
= Java Transaction API, specifies interfaces between a transaction manager and the parties involved in a distributed transaction system: the resource manager, the application server, and the transactional applications; zie http://www.j2ee.com/
JTAG
= Joint Test Action Group, organisatie die standaarden en technieken voor het testen van hardware en software ontwikkelt, b.v. IEEE 1149.1; zie DDJ maa 93
JTS
= Java Transaction Service, specifies the implementation of a Transaction Manager which supports JTA at the high-level and implements OTS at the low-level; uses the standard CORBA ORB/TS interfaces and IIOP for transaction context propagation between JTS Transaction Managers; zie http://www.j2ee.com/
Jumbo paketten
= ethernet frames van 9216 bytes bij gigabit, ipv standaard 1518 bytes; zie PCM nov 03
JumpBox
= packages an application's software, dependencies, and application data into a single virtual computer; zie http://www.jumpbox.com
Jumper
= verbindingsbrugje tussen twee contacten, doorgaans op een mnoederbord om bepaalde functionaliteit in te schakelen
Junkmail
= ongewenste email, b.v. werving voor een kettingbrief; zie ook
Uce,
Spam
JVM
= Java Virtual Machine, interpreter voor Java programma's, langzamer dan JIT; zie http://www.j2ee.com/; zie ook
JIT
JXTA
= spreek uit: Juxta, ontwikkelomgeving voor peer-to-peer communicatie van Sun Microsystems; zie http://www.sun.com/jxta/, http://www.jxta.org/; zie ook
P2P
kB
= kiloByte, ca duizend bytes; zie ook
GB,
MB,
TB
KBD
= Keyboard, toetsenbordaansluiting
KDC
= Key Distribution Center, Kerberos authority server in een Windows 2000 domein; zie MSDN mei 00; zie ook
Kerberos
KDC
= Kodak Digital Camera, extensie
KDE
= GUI voor Linux
Kerberos
= network authentication protocol van MIT, based on key distribution, wordt o.a. gebruikt in Windows 2000; zie MSDN mei 00
Kernel
= kern van een besturingssysteem, ook genoemd nucleus
kext
= extensie voor kernel extension
Keylogger
= programma dat alle toetsaanslagen doorsluist; zie PCM nov 03
KLT
= Kernel Level Thread; zie PCM nov 05; zie ook
ULT,
Thread
ko
= kilooctet = 2exp10 Octets = 1024 Octet
KSAM
= Keyed Sequential Access Methode
KVM
= Keyboard, Video, Mouse
Kylix
= ontwikkelomgeving van Borland voor Linux ; zie http://www.borland.com/kylix/
L-CMS
= Learning Content Management System; zie http://en.wikipedia.org/wiki/Content_management_system; zie ook
CMS
L/SQL
= Logical SQL, geabstraheerde SQL om ontwerper in staat te stellen op een hoger conceptueel niveau applicaties en tabellen te definieren en beheren; zie DB/M jul 94
L1 Cache
= Level 1 cache, directe cache van de processorkern; zie ook
L2,
cache
L2 Cache
= Level 2 cache, geheugen tussen L1 cache en RAM-geheugen; sneller dan RAM maar langzamer dan de processor; zie ook
L1,
cache,
L3
L2TP
= Layer Two Tunneling Protocol, netwerkprotocol voor veilige verbinding tussen
VPN
's; zie PCM sep 99, zie C|Net.com
L3 Cache
= Level 3 cache, geheugen tussen L2 cache en RAM-geheugen; sneller dan RAM maar langzamer dan L2 cache; zie ook
L2,
cache
Lag
= vertraging in een netwerk; zie PCM okt 02
LAMP
= Linux Apache MySql PHP, systeem met deze componenten, doorgaans gebruikt voor websites
LAN
= Local Area network; computernetwerk binnen een gebouw; zie Byte feb 85, zie PCM nov 90; zie ook
WAN
LAN-party
= wedstrijd waarbij gamers samenkomen, jun computers aansluiten op een netwerk en gaan spelen; zie Volkskrant okt 00; zie ook
LAN
Lanczos
= filtertechniek voor verkleinen van afbeeldingen; geeft goede scherpe afbeeldingen, 3 x trager dan Hermite; zie ook
Hermite
Latency
= bij geheugen: aantal klokcycli die geheugen nodig heeft om data door te voeren; bij interface: tijd die een systeem nodig heeft voor het een reactie geeft
LBA
= Logical Block Addressing; techniek om Enhanced IDE-schijven groter dan 528 MB te kunnen gebruiken op een PC
LBAC
= Logic-Based Access Control, variant op RBAC; zie AG okt 09; zie ook
RBAC
LBAC
= Lattice-Based Access Control, variant op RBAC; zie AG okt 09; zie ook
RBAC
LCD
= Liquid Cristal Display, beeldscherm op basis van vloeibare kristallen, plat en energiezuinig; zie ook
FED,
LCoS,
LEP
LCoS
= Liquid Crystal on Silicon, techniek van Philips voor goedkope grote beeldschermen; zie www.wish.nl/wish/0,1046,site_id-44-menu_id-602-record_id-54864-src_id-398,00.html; zie ook
LCD
LCP
= Link Control protocol
LDAP
= Lightweight Directory Access Protocol; systeem om b.v. adresgegevens te delen op een netwerk; zie PCM nov 97
LDDI
= Locally Distributed Data Interface, breedband netwerk van X3T9.5; zie Byte jul 89
LDF
= extensie voor LuraDocument graphics
LDIF
= LDAP Data Interchange Format ; uitwisselingsformaat voor LDAP- adresgegevens; zie http://www.faqs.org/rfcs/rfc2849.html; zie ook
LDAP
LDM
= Logical Drive Management; voor het aanmaken van logische drives in een raid array; zie http://www.pcguide.com; zie ook
RAID
LDM
= Logical Disk Manager; beheer volumes op een Windows harddisk; zie PCM mrt 07
LEAP
= LightWeight EAP; beveiligingsprotocol van Cisco, vervangen door EAP-FAST; zie http://searchnetworking.techtarget.com.au/topics/article.asp?DocID=1174046&NodeID=299304; zie ook
EAP
LED
= Light Emitting Diode, lichtgevende diode; kleiner, zuiniger en duurzamer dan een gloeilamp
LEP
= Light Emitting Polymer, techniek die gebruik maakt van polymeren die oplichten wanneer ze onder stroom worden gezet, toekomstige vervanger van LCD-schermen; zie PCM apr 01
LePUS3
= object-oriented visual Design Description Language and a formal specification language, speciaal bedoeld voor het modeleren van omvangrijke object-georiënteerde (Java, C++, C#) programma's and design patterns; zie http://www.wikipedia.org/
LF
= Line Feed, het 10e teken in de Ascii-tabel
LFE channel
= Low Frequency Effect kanaal, kanaal voor de subwoofer bij Digital Dolby; zie http://www.dolby.com/; zie ook
DD
LFR
= Logical Form Recognition, maakt het mogelijk papieren formulieren om te zetten naar een digitaal invulbaar formulier; zie PCM nov 05
Liana
= objectgeoriënteerde programmeertaal, voor het ontwikkelen van Windows applicaties; zie DDJ okt 93
LIDIL
= Lightweight Imaging Device Interface; printertaal van HP; "host-based" protocol; zie http://hpoj.sourceforge.net/hpoj-cvs/doc/info-protocols.html
Light Peak
= techniek om randapparatuur aan te sluiten mbv optische kabel, ontworpen door Intel en bedoeld om in de toekomst USB te vervangen, snelheid 10 Gbit/s; zie http://www.intel.com; zie ook
PoE,
USB
LightScribe
= techniek van HP om cd's te bedrukken met de laserstraal van een cd-brander; zie pcm mrt 05
LIMDOW
= Light Intensity Modulated Direct Overwrite: a storage technology that works on the same basic principle as MO drives but which uses magnets built into disk itself instead of a magnetic read/write head; zie http://www.pctechguide.com/glossary
Linker
= zet objectcode om naar executable in machinecode; zie ook
compiler
LINQ
= .NET Language Integrated Query; operators for querying and filtering data from any relational or XML source; zie http://www.microsoft.com
Linux
= PC based Unix; zie DDJ mei 94
LISP
= List Processor, programmeertaal
Live!
= aanduiding voor audio-, video-, computer-, telecomapparatuur die naadloos met elkaar kan samenwerken; antwoord van AMD op Intels' Viiv; zie PCM mrt 06
LLC
= Logical Link Control, data link protocol van IEEE 802; zie Byte jul 89
LLO
= Local Lock Out, signaal bij IEEE488; zie Byte feb 85
LM
= Layout Manager
LMI
= Local Management Interface, a set of enhancements to the basic Frame Relay specification; called LMT in ANSI terminology; zie http://www.polycom.com
LMT
; zie ook
LMI
LMTP
= Local Mail Transfer Protocol; zie http://en.wikipedia.org/
LNA
= Low Noise Amplifier, versterker voor draadloze toepassingen; zie http://212.123.129.54/wish/0,1046,site_id-44-menu_id-598-record_id-57169-src_id-398,00.html
LNRA
= Last Number Redial, bij telecom
LOB
= Large OBject
LOB
= Line Of Business; m.b.t. programma's: programmatuur die een bedrijf gebruikt voor de uitoefening van dagelijkse werkzaamheden; zie PCWorld mei 04
LPB
= Low Ping Bastard, term bij online schietspellen voor speler die anderen met langzamere verbindingen fragt; zie PCM okt 02; zie ook
HPB
LPC
= Local Procedure Call, tegenovergestelde van RPC; zie PC Pro apr 00
LPD
= Line Printer Deamon, programma dat printtaken verwerkt
LPD
= Laser Phosphor Display; techniek voor beeldscherm, werkt ongeveer zoals oude CRT maar dan met laser; gebruikt slechts 25 procent van de energie die een LCD-display nodig heeft; zie http://www.xconomy.com; zie ook
CRT,
LCD
LPX
= Lean Package eXchange; netwerkprotocol, wordt gebruikt bij b.v. NAS; zie PCM ok 05
LRE
= Left to Right Embedding; Unicode control code; zie Unicode Standard
LRM
= Left to Right Mark; Unicode control code; zie Unicode Standard
LRO
= Left to Right Override; Unicode control code; zie Unicode Standard
LSA
= Local Security Authority, programma dat lokaal Kerberos implementeert; zie MSDN mei 00; zie ook
Kerberos
LSASS
= Local Security and Authority Subsystem Service; achtergrondtaak die Windows-gebruikers aanmeldt bij het besturingssysteem; zie PCM mrt 05
LSO
= Local Shared Object, a collection of cookie-like data stored as a file (.SOL) on a user's computer, used by Above Flash Player; privacy-gevoelig; zie http://en.wikipedia.org
LSP
= Layered Service Provider, onderdeel van WinSock 2; zie http://www.microsoft.com/MSJ/0599/layeredService/layeredService.htm; zie ook
SPI
LTM
= Log Transfer Manager, replicatie waarbij logbestand wordt gebruikt; zie DB/M sep 94
LTO
= Linear Tape-Open technology; developed jointly by HP, IBM, and Seagate; Òopen format" technology; zie http://www.hp.com/
LU
= Logical Unit, terminal emulatior in een SNA netwerk
LUC
= systeem voor versleutelen van data mbv Lucas functions; zie DDJ jan 93.
Lumalive
= textiel dat de werking van LED-lampjes kan nabootsen; zie PCM sep 08
Lumi Masking
= techniek bij digitale video waarbij scnes die het oog niet goed kan zien minder bytes krijgen toegewezen; zie PCM jan 04
Luminance
= Luminance describes the color's brightness. A color with luminance of 100% is always pure white, and a color with luminance of 0% is always pure black.; zie PaintShop Pro help
LUP
= Language UPgrade; software upgrade; zie Pc pro okt 02; zie ook
CUP,
PUP,
VUP
LV
= Low Voltage, aanduiding voor chip die op 3,3 V werkt; zie ook
ULV
LVM
= Logical Volume Manager, manier om bestandsmanagement te benaderen, spreid bestandsystemen uit over verschillende discs; zie PCM okt 00
LWF
= LuraWave Format; compressieformaat van LuraTech voor afbeeldingen; geeft mooiere en compactere beelden dan jpeg; zie http://www.luratech.com/index_e.html; zie ook
jp2
LZW
= Lempel Ziv Welch compressie, techniek voor de compressie van binaire bestanden
M
= Modelleertaal van Microsoft; xml-gebaseerd; zie Computable mei 09; zie ook
Oslo
M-RAM
= Mini-Remote Access Multiplexer ; zie http://www.alcatel.com
M-services
= standaard van GSMA voor mobiele telefoons, kan grafische afbeeldingen en spellen downloaden; zie http://www.gsmworld.com/
M1V
= MPEG-1 Video-stream; zie http://www.afterdawn.com/glossary/
M2M
= Machine 2 Machine; aanduiding voor datacommunicatie tussen 2 machines; zie www.wish.nl/wish/0,1046,site_id-44-menu_id-598-record_id-55324-src_id-398,00.html
M2V
= MPEG-2 Video-stream; zie http://www.afterdawn.com/glossary/
M3U
= formaat voor playlist / afspeellijst voor mp3-bestanden; zie http://www.afterdawn.com/glossary/
M4A
= audio only MP4 file, extension used by Apple; zie http://www.afterdawn.com/glossary
M4IF
= MPEG-4 Industry Forum, defines the standards for MPEG-4 audio and video; zie http://www.afterdawn.com/glossary/
M4R
= audioformaat voor ringtones
MAC
= Media Access Control, data link protocol van IEEE 802; zie Byte jul 89; zie ook
ISO,
Network,
Model
MAC
= Message Authentication Code, algorithmes voor de beveiliging van gegevens tussen componenten.; zie http://www.j2ee.com/
MAC
= Mandatory Access Control; bij Unix, systeem dat toegangsrechten regelt; erg strikt, veiliger dan DAC; zie PCM mrt 07; zie ook
DAC
MAC address
= standardized data link layer address that is required for every port or device that connects to a LAN, other devices in the network use these addresses to locate specific ports in the network and to create and update routing tables and data structures; MAC addresses are 6 bytes long and are controlled by the IEEE, also known as a hardware address, MAC-layer address, and physical address; compare with network address.; zie http://www.cisco.com
Mac-tabel
= lijst van Mac-adressen van elke ethernetadapter; zie PCM nov 03
Mach
= besturingssysteem, voor parallelle en gedistribueerde systemen, zogenaamde microkernel; zie pc+ dec 93
Machinecode
= programmacode die alleen geschikt is voor een bepaald hardware-platform; zie ook
linker
MacOS
= Macintosh Operating System, besturingssysteem van Apple; zie http://www.apple.com
Macro
= computercommando dat is samengesteld uit commando's van lager niveau
Maemo
= bestiringssysteem voor smartphones, open-source; zie PCM dec 09
Magic Cap
= systeem voor "Personal communicators" (telefoon, e-mail, fax etc); zie MacTech mei 95
Mainframe
= voorheen: centrale computer; nu: computer die behoort tot de snelle servers; vergelijk mini-computer en pc; zie ook
Supercomputer
Malware
= Malicious software, verzamelnaam voor virussen, pests, adware, spyware; zie PCM nov 03
MAN
= Metropolitan Area Network, netwerk met rijkwijdte tot ca 50 km; zie PC+ sep 92; zie ook
LAN,
WAN
MAPI
= Messaging Application Program Interface; API van Microsoft voor uitwisseling mail met andere applicaties; zie PCM jul 97; zie ook
Email
MAPS
= Mail Abuse Preventium System, organisatie die zwarte lijst van servers beheert; zie PCM jan 00
Markof
= zoeksysteem waarbij woorden in 3-letter-delen worden gesplitst; zie emnet 1 94; zie ook
CLARIT,
en,
SMART
MASM
= Messaging Service Access Module, application to communicate with external or non-AOCE system users; zie MacTech feb 94; zie ook
AOCE
MathML
= Mathematical Markup Language, toepassing van XML voor wiskundige en wetenschappelijke notaties e.d.; zie http://www.w3.org/Math
MAU
= Multiple Access Unit, network concentrator; zie Byte jul 89
MB
= MegaByte, ca 1 miljoen bytes; zie ook
kB,
GB
MBCS
= Multi Byte Character Set, tekenset die geschikt is voor meer tekens dan ASCII, zoals Unicode; zie ook
Unicode
MBMS
= Multimedia Broadcast and Multicast Service, techniek voor hogere uploadsnelheid bij draadloze verbindingen; snelheid tot 5,8 Mbps; zie AG mrt 07
MBR
= Master Boot Record; zie PCM okt 93
MBSA
= Microsoft Baseline Security Analyzer, voor het opsporen van fouten in Windows; zie http://www.microsoft.com
MBWA
= Mobile Broadband Wireless Access; systeem voor mobiele netwerken dat goed om kan gaan met datafouten en snel contact kan leggen; zie PCM jul 08
MCA
= Micro-Channel Architecture, systeembus van IBM voor de PS/2
MCC
= Microsoft Management Console; zie http://www.microsoft.com
MCH
= Memory Controller Hub voor AHA; zie PCM nov 99; zie ook
ICH
MCID
= Malicious Call Identification; (telecom) opsporen van ongewenste oproepen; zie http://www.isdn-benelux.nl/
MCSE
= Microsoft Certified System Engineer
MD5
= data integrity validation mechanism; data is created by a algorithm that examines the original file and creates a short(-ish) checksum data string out of the original file's characteristics; zie http://www.afterdawn.com/glossary/
MDA
= Monochrome Display Adapter, zwartwit videokaart van IBM
MDA
= Mail Delivery Agent; gedeelte van emailsysteem dat zorgt voor de aflevering van een email aan de eindgebruiker; zie PC pro okt 02; zie ook
MTA
MDA
= Model Driven Architecture, waarbij een programma volgens een vast stramien wordt ontworpen; zie ook
UML
MDAC
= Microsoft Data Access Components; interface tussen sql server en ODBC; zie http://www.microsoft.com
MDI
= Multiple Document Interface, Windows-applicatie met 1 of meer venster binnen een hoofdvenster (b.v. Word); zie PC techniques aug 93; zie ook
SDI
MDI/XMDI
= met deze techniek kijkt elke poort zelf of een netwerkaansluiting van polariteit moet worden gewisseld, standaard voorziening bij gigabit; zie PCM nov 03; zie ook
gigabit
mDNS
= Multicast DNS, a way of using familiar DNS programming interfaces, packet formats and operating semantics, in a small network where no conventional DNS server has been installed; zie http://www.multicastdns.org/; zie ook
DNS
MDRam
= Multibank DRam; snelste voor vga; zie PCM okt 96
MED-V
= Microsoft Enterprise Desktop Virtualization; techniek voor virtualisatie, oorspronkelijk van Kidaro; zie Computable mei 09
Media RSS
= door Yahoo! ontwikkelde uitbreiding van de rss-standaard voor audio- en videobestanden; zie PCM nov 05
MediaFLO
= Media Forward Link Only; open standaard van Qualcomm voor draadloze televisie; werkt op 700 MHz band (alleen VS); zie AG feb 06
Megasells
= techniek van Acuid voor RAM waarbij een extra circuit de schakelmomenten van de geheugens bijhoudt, waardoor de schakeltijd verkort kan worden; doorvoersnelheid tot 19,5 GB/sec; zie PC Pro feb 03
MemoryStick
= flashgeheugen van Sony, smal, de paars-gekleurde zijn niet beveiligd, de wit-gekleurde zijn met SDMI beveiligd; zie PCM okt 01
MEMS
= Micro Elektro Mechanical Systems; technology of nuilding micro-scaled devices using integrated electrical and mechanical components; zie PC Pro dec 01
MESH
= Macintosh Enhanced SCSI Hardware; SCSI-controller van PowerMacintosh; zie http://www.apple.com/
Mesh Networking
= Mesh networking is a way to route data, voice and instructions between nodes. It allows for continuous connections and reconfiguration around blocked paths by "hopping" from node to node until a connection can be established; zie http://en.wikipedia.org/wiki/Mesh_network
Mesh-router
= router voor mesh netwerk; handig voor draadloos netwerk op groter oppervlak; zie PCM apr 06; zie ook
Mesh,
Networking,
router
MFC
= Microsoft Foundation Classes, Windows class library (verzameling componenten) voor de ontwikkeling van objectgeoriënteerde applicaties; zie http://www.microsoft.com
MFP
= Multi-functionele printer; combinatie printer + scanner + copier (+ fax)
MFPA
= MultiFunction Peropheral Association, organisatie voor uniforme standaard voor communicatie tussen PC en randapparatuur; zie PC+ mei 95
MFPDTF
= Multi-Function Peripheral Data Transfer Format; zie http://hpoj.sourceforge.net/hpoj-cvs/doc/info-protocols.html
MFT
= Master File Table; hoofd-bestandsindex van een harddisk, bij NTFS
MGCP
= Media Gateway Control protocol
MHD
= Micro Hard Drive; opslagsysteem van Imation met kleine harddisk; zie AG feb 06
MHS
= Message Handling Service, technolgie van Novell voor het uitwisselen van email op een netwerk
MHT
= Multi-server Hyper-threading Transportation; zie http://www.flashget.com/
MHz
= Mega Herz, miljoen omwentelingen per seconde, doorgaans de eenheid om de snelheid van de processor aan te geven
MIB
= Management Information Base; geeft aan wat de kenmerken zijn van de labels van een snmp-apparaat; zie PCM jun 04; zie ook
snmp
MIC
= Message Integrity Check
Micro SD
= SD Card kleiner dan een paperclip; zie AG feb 06; zie ook
SD
Microkernel
= besturingssysteem voor klein apparaat of met beperkte functionaliteit
Micron
= 1 micrometer, 1000 nanometer
MID
= Mobile Internet Device; kleiner dan umpc, formaat van een pda maar kracht van umpc; zie PCM jun 07
MIDAS
= Multi-tiered Distributed Application Services, provides multi-tier database capability to Delphi applications; zie Delphi help
Middleware
= verbinding tussen client en server, zorgt ervoor dat client met iedere soort server overweg kan; zie PC+ nov 94
MIDI
= Musical Instrument Digital Interface, standaard voor het verbinden van muziekinstrumenten op een computer; zie PCM feb 90, PC Advisor feb 99
MIDL
= Microsoft Interface Definition Language; attributes, keywords, statements, and directives that are used for OLE; zie ook
OLE
MIF
= Maker Interchange Format ; zie http://www.adobe.com
MIME
= Multipurpose Internet Mail Extension, standaard voor het uitwisselen van multimedia-berichten (JPEG, GIF, PICT, QuickTime, RTF); zie Macintosh Nieuwsbrief mrt 95, PCM jul 97; zie ook
Email
MIMO
= Multiple Input, Multiple Output; waarbij over 1 kanaal verschillende datastromen gestuurd kunnen worden; bij WiFi meerdere antennes die simultaan verkeer over verschillende kanalen afhandelen; zie PCWorld nov 04
MIN
= Mobile Identification Number
Mini PCI
= moederbordformaat; zie http://www.pcisig.com
Mini-computer
= kleinere server voor een afdeling; vergelijk mainframe en pc
Miniature Card
= standaard voor uitwisselbare geheugenkaarten; penloze connector; max. 64 MB Flash; afmetingen kwart van PCMCIA; zie Elektuur mrt 96
Minix
= besturingssysteem, foutbestendig, zogenoemde microkernel; zie http://www.minix3.org/
MIP-mapping
= takes textures at different resolutions and uses them to map onto objects depending how far away they are; zie PC Plus okt 99
MIPS
= Millions of Instructions Per Second, aanduiding voor de snelheid van een computer
MIS
= Marketing Informatie Systeem, onderdeel van managament informatiesysteem voor marketing-activiteiten; zie PC+ mei 92, PC+ sep 92; zie ook
EIS
Mitchell
= filtertechniek voor verkleinen van afbeeldingen; geeft goede afbeeldingen, 2 x trager dan Hermite; zie ook
Hermite
MJPEG
= video format, a series of JPEG frames streamed together; zie PC Plus jul 00
mkv, .mkv
= Matroska, videoformaat (ook h.264), geschikt voor HD-video; zie PCM jan 08
ML-PPP
= MultiLink PPP; zie Dual PPP
MLC
= Multiple Logical Channels; transport protocol van hp; zie http://hpoj.sourceforge.net/hpoj-cvs/doc/info-protocols.html
MLC
= Multi Level Cell; technologie voor solid-state drives; zie PCM sep 08
MLE-control
= Multi Line Edit-control; zie ook
SLE
MLP
= Micro Leadframe Package, chip waarbij aansluitingen contactvlakken zijn aan de zijkant van de chip; zie elektuur mei 04
MLP
= Meridian Lossless Packing, methode om audio zonder geluidsverlies te comprimeren; wordt gebruikt bij DVD-Audio; zie PCM apr 05
MLP
= Mobile Location Protocol ; zie http://www.openwave.com/
MLTE
= Multilingual Text Engine; system for handling unicode text; zie http://developer.apple.com/internationalization/
MMC
= Multi Media Card, flash card ter grootte van een vingernagel; zie PCM jan 00
MMC
= Machine Management Console, centrale voor beheersfuncties in Windows 2000; zie PCM sep 99
MMC
= Microsoft Management Console, presentation framework for writing management apps; zie MSDN mei 00
MMI
= Mens Machine Interface, manier om gegevens in te voeren en te manipuleren (van een Internet apparaat), voorbeelden: T9, iTAP, EziText, Triple Tap, spraakherkenning; zie www.wish.nl/wish/0,1046,site_id-44-menu_id-598-record_id-53323-src_id-398,00.html
MMORPG
= Massive Multi-Player Online Role Playing Game; b.v. Second Life; zie ook
RPG
MMOSA
= Multimedia Operating System Architecture, besturingssysteem van Microsoft voor set-top boxes, de opzetkastjes die nodig zijn om tv geschikt te maken voor interactief gebruik; zie Emnet 7 94
MMS
= Multimedia Messaging Service, standaard om berichten met tekst, geluid etc te versturen; opvolger SMS; zie PCM sep 01
MMURTL
= message bases, multitasking, realtime besturingssysteem; zie DDJ mei 94
MMX
= Multimedia extensions; uitbreiding op de Intel Pentium speciaal voor het verwerken van beeld en geluid, werkt met SIMD; zie PC+ apr 96, PCM mei 96, PCM jan 98; zie ook
SIMD
Mnemonic
= naam voor een processor-instructie, b.v. ADD, SUB, JMP, i.t.t. een hexadecimale code; term stamt uit de begintijd van de programmeertalen
MNP
= standaard voor compressie van datacommunicatie
Mo
= Megaoctet = 2exp20 octect
MO
= Magneto-optical technology
Mobipocket
= formaat voor ebooks; momenteel meest populair; zie PCM jul 08
Moblin
= besturingssysteem van Intel voor Netbooks, gebaseerd op Linux; zie http://www.moblin.org
Modem
= Modulator/demodulator, apparaat om computergegevens uit te wisselen via de telefoonlijn; zie PC Advisor feb 99
Modular Windows
= besturingssysteem van Microsoft voor consumentenelektronica; zie PC+ okt 92
Moederbord (Motherboard)
= centrale elektronica met de systeembus waarop andere schakelingen kunnen worden aangesloten
MOF
= Management Object Format, opslagformaat voor CIM classes in text files; zie MSDN mei 00; zie ook
CIM
Mono
= Opensource-implementatie van .Net; multi-platform; zie PCM mrt 07; http://www.mono-project.com/
Montium
= processor van universiteit Twente, bestaande uit functionele blokken die apart aan/uit gezet of met elkaar gecombineerd kunnen worden; zie PCM nov 04; http://chameleon.ctit.utwente.nl
MOPS
= Mega Operations Per Second, aantal instructies die een processor per seconde kan verrichten; zie ook
GOPS
Motion Blur
= effect dat sneller bewegende objecten vager overkomen; zie http://www.3dfx.com
Mount Rainier
= open standaard waardoor dvd of cd als diskette kan worden gebruikt; zie PCM okt 03; zie ook
CD-MRW
MOV
= Movie, extensie voor QuickTime-movies; zie http://www.quicktime.com; zie ook
QT
MovieTalk
= verzameling van routines voor video vergaderen in een netwerk; zie MacWorld dec 94
MP
= multiprocessing; zie MacTech mrt 96
MP
= Multilink Protocol; zie PPP/MP
MP3
= MPEG-1 audio layer 3, compressiestandaard voor geluid; zie PCM nov 97
mp3hd
= MP3 High Definition, codec voor compressie audio; verbeterde versie van MP3, lossless; nadeel grote bestanden, weinig ondersteuning fabrikanten; zie PCM okt 09; zie ook
MP3
MP3Pro
= verbeterde mp3 van Thompson Multimedia, bitrate 64 kb/s; betere compressie en betere kwaliteit dan mp3; werkt met SBR; zie PCM jul 01, http://www.mp3prozone.com
MP4
= multimedia container for MPEG-4 video and audio; zie MacFan mrt 00; zie ook
M4A
MPEG
= Motion Pictures Expert Group, standaard voor compressie van digitale video; compressiefaktor 200 mogelijk; zie Elektuur apr 94
MPEG-1
= formaat voor opslag van bewegende beelden en geluid; zie MacFan mrt 00
MPEG-2
= standaard voor digitale televisie; zie MacFan mrt 00
MPEG-4
= verbeterde MPEG-1; zie MacFan mrt 00; zie ook
DivX
MPILIB
= systeem voor encryptie van data; vergelijkbaar met RSA; zie PCM apr 96
MPP
= Multimedia Protection protocol, codeertechniek voor MP3; zie MacFan mrt 00
MPR II
= norm voor de maximale straling van een beeldscherm
MR
= Modem Ready, indicator op modem wanneer modem gereed is
MRAM, Magnetic RAM
= Magnetic Random Access Memory, geheugenchip van IBM met magnetische ipv elektronische lading; werkt op basis van Spintronic; zie Pc Pro mrt 01; zie ookSpintronic
MRU
= Most Recently Used, b.v. in MRU-filelist
MRUD
= Most Recently Used Directories
MS
= Memory Stick, flash-geheugen van Sony; zie http://www.sony-europe.com; zie ook
CF
MS
= Multi Session, aanduiding bij cdroms, waarbij de data in meer sessies kan worden geschreven; zie http://www.philips.com/
MSA
= Message Submission Agent, mail server, stuurt mail door naar MTA, TCP port 587; zie ook
MTA,
MUA
MSC
= Mass Storage Class; driver van Windows voor geheugenkaartjes
MSCHAP
= Microsoft Challenge Handshake Protocol; zie http://searchnetworking.techtarget.com.au/topics/article.asp?DocID=1174046&NodeID=299304
MSCS
= Microsoft Cluster Services, techniek voor het groeperen van systemen by fault-tolerant systems; zie windows2000 magazine, jan 01
MSDN
= Microsoft Developers network; zie msdn.microsoft.com
MSI
= Microsoft Installer Package, installatiebestand van Microsoft; zie http://msdn.microsoft.com; zie ook
MSM
MSM
= Mobile Station Modem, schakeling van Qualcomm voor mobiele datacommunicatie; zie http://www.qualcomm.com/
MSM Package
= Microsoft Merge Package, Merge Module, installatiebestand van Microsoft voor shared components; zie http://msdn.microsoft.com/library/devprods/vs6/vstudio/vsinstal/idh_vedefmergemodule.htm; zie ook
MSI
MSMQ
= Microsoft Message Queue; zie http://www.microsoft.com
MSN
= Multiple Subscriber Number, abonneenr op een ISDN-lijn; zie Telecommag okt 94
MSN
= Microsoft Network, netwerk van microsoft voor E-mail en toegang tot Internet
MSP
= Mobile Station Processor, processor voor mobiele telefonie; zie http://www.qualcomm.com/
MSXML
= Microsoft XML Parser, ingebouwd in IE 5.0; zie MSJ mar 00
MTA
= Mail Transfer Agent, Message Transfer Agent, TCP port 25; zie PC Plus apr 00, windows2000 magazine, jan 01; zie ook
MSA
MTBF
= Mean Time Between Failures
MTH
= Memory Transition Hub, component van Intel die parallele instructies van SDRAM vertaalt in seriële instructies van RDDAM; zie PCM jul 00
MTJ
= Magnetic Tunnelling Junction, device van IBM voor kleinere harddisk kop; op basis van spintronic; zie Pc Pro jan 05; zie ook
Spintronic
MTP
= Media Transfer Protocol; techniek van Microsoft voor het uitwisselen van media-bestanden tussen draagbare apparaten en Windows XP; zie http://www.directionsonmicrosoft.com/sample/DOMIS/update/2004/10oct/1004mpumsf_sb.htm; zie ook
PTP
MTP
= Media Transfer Protocol, voor uitwisseling media-bestanden tussen Windows XP-pc en extern apparaat; zie PCM mrt 05
MTP
= Media Transfer Protocol, protocol voor communicatie tussen externe hardware en Windows Media Player 10; zie PCM mrt 06
MTS
= Microsoft Transaction Server; zie http://www.microsoft.com
MTTF
= Mean Time To Falure
MUA
= Mail User Agent, email client; zie Pc pro okt 02; zie ook
MTA,
MDA,
MSA
MUD
= Multi-User Domain/Dialogue/Dungeon; samen werken/spel spelen op internet; zie PCM jul 97
Multicast stream
= a stream directly sent to a group address; efficient for sending the same video to a group of people over a LAN; zie http://www.apple.com; zie ook
unicast,
stream,
reflected
Multihoming
= the ability of a single physical node on a network to have more than one address on that network; zie MacTech jan 96; Synonyms for this feature include IP Aliasing, Secondary IP address Support, IP Masquerading, IP Multinode support
Multilink PPP
= PPP gelijktijdig over 2 ISDN B-kanalen gebruiken, 128 kbps; zie http://www.dynalink.nl
MultiMediaCard
= geheugenmodule van Siemens en SandDisk, klein, weinig stroomverbruik; zie PCM okt 01
MultiMos
= besturingssysteem
Multiplexer
= schakeling die meer signaallijnen comprimeert zodat minder lijnen nodig zijn
Multiplicator
= circuit die de verhouding tussen fsb- en processorfrequentie instelt; hiermee kan een processor getuned worden bij overklokken; zie PCM jan 04
MultiPPP
= PPP over meer kanalen tegelijk
Multiprocessing
= een aan elkaar geschakelde hoeveelheid processoren die samen en tegelijk aan één of meer taken kunnen werken, zorgt voor efficiënter gebruik computercapaciteit; zie PC+ nov 92
Multiscan
= aanduiding bij een beeldscherm die zich automatisch aan de aangeboden frequentie aanpast
Multisessie
= aanduiding bij CD-R om deze in meer sessies te branden i.p.v. in een keer
MultiSync
= aanduiding van Sony voor een beeldscherm die zich automatisch aan de aangeboden frequentie aanpast
Multithreading
= systeem of programma dat gebruik kan maken van threads; zie PC Techniques jun 93.; zie ook
Thread
MVA
= Multi-domain Vertical Alignment (ook genoemd PVA); techniek bij TFT-schermen, compromis tussen TN en IPS; zie PCM jan 08; zie ook
TFT
MVC
= Model View Controller; voorloper van framework; zie WinTech mrt 96
MVCC
= Multi Version Concurrency Control; technique for improving database performance in a multi-user environment; while querying a database each transaction sees a snapshot of data as it was some time ago, regardless of the current state of the underlying data; wordt gebruikt door PostgreSQL; werkt dus anders dan locks; zie http://www.postgresql.org/
MVM
= Microsoft Virtual Machine, versie van JVM; zie ook
JVM
MX
= Mail eXchanger; zie windows2000 magazine, jan 01
MXM
= Moblie pci-eXpress Module, open standaard van nVidia voor modulaire opbouw grafische kaart; zie PCM mei 06; zie ook
Axiom
MXML
= Macromedia Flex Markup Language; zie http://www.macromedia.com
MxStream
= dienst van KPN voor internet via ADSL, 512 kbit en 1024 kbit; zie PCM feb 00
N-ISDN
= Narrowband ISDN: same as ISDN; zie http://www.adsl.com
NAC
= Network Access Concentrator; zie http://www.adsl.nl
NADS
= National Digit Shapes Substitution; Unicode control code; zie Unicode Standard
NAE
= Netware Application Engine, Netware runtime module die door toevoeging NLM dienst kan doen als Gateway, Router, netwerkbeheersysteem; zie PC+ nov 92
Nailed-up Connection
= emulates a leased line connection even though the physical line is a dial-up connection; zie http://www.zyxel.com
NAK
= Negative acknowledge, signaal bij falen bij datacommunicatie; zie ook
ACK
Namespace
= gedefinieerde set variabelen, functies of tags binnen een programma; voorkomt dat b.v. een verkeerde variabele wordt gebruikt; wordt ook gebruikt voor elementen in een XML-document; zie MSDN mei 00
NAND-Flash memory
= geheugen gebruikt in oa USB-sticks, in vergelijking met NOR: snellere wistijd, goedkoper, niet geschikt voor random access, wel voor lezen en schrijven van blokken zoals bij diskdrive; zie ook
NOR-Flash,
memory
NAP
= Network Access Provider: another name for the provider of networked telephone and associated services, usually in the U.S; zie http://www.adsl.com
NAS
= Netware Access Server, vraagt de validering van een logon aan een Authorisation server; zie richard.raeymaekers@gib.be
NAS
= Network Attached Storage, netwerkopslag, harddisk met ethernetaansluiting; zie MacFan mrt 01, http://www.quantum.com
NAT
= Network Address Translation, voorziening om meer computers op 1 IP-adres te gebruiken, RFC 1631; zie MacFan jul 00; zie ook
PAT
NAT-T
= NAT-Transversal, provides a way for two computers to detect the presence of one or more NAT device between them; zie Windows Magazine jan 04
NBP
= Name Binding Protocol, protocol van Apple voor de conversie van netwerknamen naar socket-adressen; zie Byte jul 89
NBP
= NetBIOS Protocol, netwerk van 3Com; zie Byte jul 89
NBS
= Netwerkbesturingssysteem; zie PCM sep 87
NC
= Networking Computer; ook bekend als Web-pc; zie PCM mei 96
NCD
= NanoChromics Display; techniek van Ntera voor digitale beeldscherm; kijkhoek zeer groot; zeer laag energieverbruik, beeld blijft staan als stroombron wegvalt; zie PCM apr 05
NCP
= NetWare Core Protocol, interface tussen transport layer en hogere layers van NetWare; zie Byte jul 89
NCP
= Network Control Protocol
NCPA
= Network Control Panel Applet, module voor Windows regelpaneel
NCQ
= Native Command Queuing; commando-interface bij sata-2 harddisk; zie PCM apr 06; zie ook
sata
NDAC
= Not Data Accepted, signaal bij IEEE488; zie Byte feb 85
NDAS
= Network Direct Attached Storage; technologie van Ximeta waarmee externe harddisk direct aangesloten kan worden op een Ethernet netwerk; zie http://www.ximeta.com/
NDIS
= Network Drive Interface Specification; zie PC+ mrt 94
NDR
= Network Data Representation, formaat voor paprameternotatie bij DCOM; zie MSJ maa 00
NDS
= Novell Directory Services, programma voor beheer van netwerk
Nest
= systeem van Novell voor netwerk via lichtnet; zie PC+ mei 96
Net-dde
= DDE via netwerk
NetBeans
= ontwikkelframework voor Java; zie htttp://www.sun.com/
NetBEUI
= NetBios Extended User Interface, netwerkprotocol van IBM; zie Byte jul 89
NETBIOS
= netwerkbios van IBM, interface tussen sessielaag en prestatielaag in het OSI-model; zie PCM sep 87; zie ook
BIOS
Netbook
= Kleine notebook, speciaal voor eenvoudige taken als tekstverwerken, email en bladeren op internet
NetBT
= NetBIOS over TCP/IP; zie windows2000 magazine, jan 01
NetWare
= netwerkbesturingssysteem van Novell
Netwerk
= koppeling van meer computers
NeWS
= Network Extensible Window System, GUI van Sun
NEXT
= Near End CrossTalk, the interference between pairs of lines at the telephone switch end; zie http://www.adsl.com
NextStep
= besturingssysteem van Next (Steve Jobs)
NFC
= Near Field Communication, techniek voor draadloze communicatie tussen allerlei apparatuur, zoals zaktelefoons, digitale camera's en draagbare computers; werkt in 13,56 MHz band; zie volkskrant mrt 04
NFO
= Extensie voor Info-bestand; wordt o.a. gebruikt in nieuwsgroepen; zie PCM mrt 07
NFR
= Near Field Recording, opnametechniek voor DVD; opslagcapaciteit tot 100 GB ; zie PCM sep 04
NFS
= Network File System, a distributed file system network protocol developed by Sun Microsystems; zie http://www.sun.com
NGIO
= Next Generation I/O, schaalbaar systeem voor snelle verbindingen voor servers, centrale deel is HCA; zie PC Plus mei 99
NGSCB
= Next Generation Secure Computing Base; onderdeel van Windows Vista dat stukken geheugen afschermt; maakt gebruik van TPM; zie PCM apr 06; zie ook
TPM
NGWS
= Next Generation Windows Services, heet nu .NET; zie PCM nov 00; zie ook
.NET
NIAS
= Novell Internet Access Server; zie PC Pro dec 99
NIB
= NeXT Interface Builder, resourcebestand van NextStep; zie MacFan nov 01
Nibble
= 4 bits
NIC
= Network Interface Card
Nieuwsgroep
= discussiegroep op internet; zie ook
Usenet,
NNTP
NIK
= Netwerk Interface Kaart; zie PCM sep 87
NLA
= Next Level Aggregator; instantie die sub-adressen uitgeeft bij IPv6, 32 bits; zie ook
TLA
NLM
= NetWare Loadable Module, programma voor een Novell netwerk
NLP
= Natural Language Processing; zie http://www.polderland.nl
NLPID
= Network Layer Protocol ID; zie http://www.faqs.org/
NMS
= Network Management Server; controleert de agents in een snmp-netwerk; zie PCM jun 04; zie ook
snmp
NNI
= Network-Network Interface, interface protocol bij ATM; zie http://www.synapse.de/; zie ook
ATM
NNTP
= Network News Transfer Protocol, op Usenet gebruikt protocol voor het volgen van en deelnemen aan discussiegroepen; zie PCM nov 97
Node
= aansluitpunt of knooppunt in een netwerk
NODS
= Nominal Digit Shapes; Unicode control code; zie Unicode Standard
NOR-Flash memory
= geheugen gebruikt in oa BIOS; zie ook
NAND-Flash,
memory
NorthBridge
= schakeling tussen processor en geheugen; zie ook
SouthBridge
NOS
= Network Operating System, b.v. NetWare van Novell
Notebook
= draagbare computer, ongeveer ter grootte van een A4
NOVRAM
= Non-Volatile RAM, combinatie van SRAM en backup batterij
NPAPI
= Netscape Plugin Application Programming Interface; architectuur voor browser-plugins; wordt in de meeste huidige browsers toegepast; zie http://en.wikipedia.org/wiki/NPAPI
NPC
= Non Playing Character, figurant in een computerspel; zie PCM dec 99
NRFD
= Not Ready For Data, signaal bij IEEE488; zie Byte feb 85
NRZI
= Non Return to Zero Inverted, methode voor het coderen van data waarbij alleen de overgangen tussen 0 en 1 worden gebruikt
NSAPI
= Netscape Server Application Programming Interface
NSP
= Native Signal Processing, microprocessor met aanvullende code voor de verwerking van audio en video; zie PC+ aug 95
NT
= New Technology, merknaam van Microsoft voor 32-bits versie van Windows
NT
= Network Terminator, aansluitkastje bij ISDN; zie MacFan jul 00; zie ook
ISDN
NTE
= Network Termination Equipment: the equipment at the ends of the line; zie http://www.adsl.com
NTFS
= New Technology File System, indelingssysteem voor harddisks
NTLM
= NT Lan Manager; zie http://www.microsoft.com
nub
= term van Microsoft voor TOR, code voor beveiliging operating systeem; zie Pc pro okt 02; zie ook
TOR
Nubus
= systeembus van Texas Instruments, gebruikt in de Macintosh II en IBM PS/2
NUC
= NetWare UNIX Client, Software that allows a UnixWare system to behave as a recognized client to NetWare software; zie http://www.compudynamics.com
Nucleus
= kern van een besturingssysteem, ook genoemd kernel
Nurbs
= Non-Uniform Rational B-Splines, wiskundig model om complexe driedimensionale geometrie te kunnen beschrijven, wordt gebruikt bij CAD-systemen; zie PCM mei 00
NUT
= multimedia container format for storage of audio, video, subtitles and related user defined streams; patent-free; zie http://www.nut-container.org/
NV Cache, nv-cache
= Non Volatile Cache; disk met combinatie van harddisk en flash-geheugen; zie PCM feb 07
NVRam
= Non-Volatile RAM, aanduiding voor geheugen dat inhoud ook bewaart zonder spanning, zoals EPROM
NVT
= Novell Virtual Terminal, applicatie om via DOS op een Novell netwerk te komen
NWLink
= Microsofts benaming voor IPX/SPX; zie ook
IPX
NX
= No Execute; scheidt de geheugenruimtes voor opslag en instructies van elkaar, zodat kwaadwillende hackers niet via een buffer overflow het systeem kunnen overnemen; zie PCM dec 07; zie ook
XDB
Nym
= alias = alternatieve naam; zie http://www.freedom.net
OAI
= Open Archives Initiative, protocol gebaseerd op HTTP en XML, bedoeld om de inhoud van internetdatabases voor zoekmachines te openen en doorzoekbaar te maken ; zie http://www.openarchives.org/
OAM
= Operation, Administration, Maintenance; meta-kanaal bij ATM; zie http://www.synapse.de/; zie ook
ATM
OBA
= Office Business Applications; toepassingen met Microsoft Office en een server; zie .net magazine jun 08
OBEX
= Object Exchange; profiel bij Bluetooth voor uitwisselen objecten, zoals adresgegevens, agendagegevens, etc.; zie PCM jun 04
Objective-C
= Objectgeoriënteerde versie van C; wordt oa gebruikt in MacOSX
OBML
= Opera Binary Markup Language, gecompimeerde vorm van HTML, reduces download sizes by up to 90%., alleen voor Opera Mini browsers; zie http://dev.opera.com/articles/view/opera-binary-markup-language/
OBU
= On Board Unit; boardcomputer; zie AG okt 09
OCF
= Open Container Format, verpakt epub in zip-formaat; zie PCM dec 09, www.idpf.org; zie ook
epub
OCL
= Object Constraint Language; gebruikt bij modeling; zie ook
UML
OCR
= Optical Character Recognition, programma dat tekst uit bitmaps kan filteren, o.a. gebruikt bij scanners
OCSP
= Online Certificate Status Protocol; zie www.mozilla.org
Octet
= 8 bits, doorgaans identiek aan 1 byte
ODA
= Open Document Architecture, ISO 8613, systeem voor documenten met tekst, afbeeldingen, geluid, video etc.; zie DDJ maa 93
ODBC
= Open DataBase Connectivity, manier om databases op uniforme en transparante wijze te benaderen; gebaseerd op CLI-standaard (SQL); zie DB/M sep 94 en PC+ okt 95
ODETTE
= standaard van autofabrikanten voor formaat EDI; zie PC+ sep 92
ODF
= OpenDoc Development Framework, for developing OpenDoc components; zie MacTech nov 95
ODF
= Open Document Format; open standaard voor het bewaren en/of uitwisselen van tekstbestanden, rekenbladen, grafieken en presentaties; sinds 2006 ISO-standaard 26300; zie http://www.oasis-open.org/
ODI
= Open Data Interface; zie PC+ mrt 94
ODL
= Object Definition Language, standaard voor objectgeorienteerde databases; gedefinieerd door Object Database Management Group; zie WinTech sep 94
ODL
= Object Description Language; attributes, keywords, statements, and directives that are used by MIDL; zie ook
MIDL
ODML
= OpenDML, an extension to the original Video for Windows (VfW) file format; drawn up to overcome the original 2GByte file length restrictions in avi files..; zie http://www.avisynth.org/OpenDML; zie ook
AVI
OELD
= Organic ElectroLuminiscent Display; verbruikt 50% minder energie dan LCD en beter geschikt voor bewegend beeld; zie Pc Pro dec 01; zie ook
LCD
OEM
= Original Equipment Manufactorer, geeft aan dat de leverancier een merkprodukt levert van een andere leverancier, betreft soms uitgeklede versies
OFDM
= Orthogonal Frequency Division Multiplexing, techniek gebruikt bij 802.11g; zie PC Pro okt 02
OFDMA
= Orthogonal Frequency Division Multiple Access; modulatie-techniek die een combinatie is van FDMA en TDMA; zie http://en.wikipedia.org/wiki/OFDMA
OFS
= Open Flow System, method for doing program design; intuitive; zie MacTech feb 96
OFS
= Object Filing System, objectgeoriënteerd bestandssysteem; zie Pc Pro mrt 03
Ogg Vorbis
= compressieformaat voor audio; beter dam mp3; public domain; zie http://www.vorbis.com/; zie ook
OGM
OGM
= Ogg Media File; zie http://filext.com
OH
= Off Hook, indicator op modem wanneer de lijn geopend is (hoorn van de haak)
OHCI
= Open Host Controller Interface, standaard voor digital video-kaarten; zie PCM okt 04, http://www.lacie.com
OID
= Object IDentification; identificatienummer van snmp-apparaat; zie PCM jun 04; zie ook
snmp
Oioxml
= formaat voor elektronische facturen; zie AG mrt 07
OLAP
= On Line Analytical Processing, het uitvoeren van analyses op de actuele data; zie PC+ nov 95
OLE
= Object Linking & Embedding, een verzameling routines voor het uitwisselen van gegevens tussen programma's; methode om in een programma de functies van een ander programma te gebruiken; zie PCM okt 92, WinTech sep 94, MacTech jan 95
OLED
= Organic Light-Emitting Diode, techniek voor beeldschermen die dunner en helderder zijn dan LCD-schermen, geven uit zichzelf licht, dus geen achtergrondverlichting nodig; zie www.wish.nl/wish/0,1046,site_id-44-menu_id-602-record_id-54864-src_id-398,00.html; zie ook
LCD
OLTP
= OnLine Transaction Processing, data-entry applicatie in Client/Server architectuur; zie PC+ okt 92
OMA
= Object Management Architecture; architectuur van de Object Management Group voor uitwisseling van componenten in een objectgeorienteerd besturingssysteem; zie PCM okt 95; zie ook
CORBA
OMAP
= Open Multimedia Applications Platform, system on a chip, bedoeld voor b.v. handheld computers en mobiele Internet telefoons ; zie http://www.ti.com/
OMG
= extensie voor OpenMg-bestand; zie PCM nov 00; zie ook
OpenMg
OMTP
= Over-Molded Thin Package; techniek voor het op een drager aanbrengen van chips, gebruikt bij SmartMedia card; zie http://computer.howstuffworks.com
Online gaming
= spelen via het internet; zie Volkskrant okt 00
ONU
= Optical Network Unit: A form of Access Node that converts optical signals transmitted via fiber to electrical signals; zie http://www.adsl.com
ONX
= Open Node Syntax; data-oriented instead of document-oriented alternative to the current markup languages ; zie http://www.seairth.com/web/onx/
OOP
= Object Oriented Programming, programmeren met ondersteuning van objecten, methods, encapsulation, inheritance; zie Byte jul 89
OOPL
= Object Oriented Programming Language; zie OOP
OOPS
= Object Oriented Programming System; zie OOP
OOXML
= Office Open XML, standaard van Microsoft voor office documenten; conflicteert met ODF; zie AG feb 07; zie ook
ODF
OP-browser
= Opus Palladianum internet browser; plan voor een veilige browser; bestaat uit kleine subsystemen en een kern die de communicatie tussen die systemen voor zijn rekening neemt; zie AG apr 08
OPA
= OPL Application; zie ook
OPL
OpenDoc
= standaard voor opslag en bewerkingen van samengestelde documenten; werkt met Bento; zie PC+ dec 93, PCM sep 94
OpenID
= identificatiemethode om een bestaande inlog te voorzien van extra informatie, zodat toegang kan worden verkregen tot diensten op andere websites; zie AG okt 09
OpenMg
= techniek van Sony voor versleuteling digitale muziekbestanden; zie PCM nov 00
OpenML
= API voor multimedia-toepassingen, vergeijkbaar met DirectX; zie PCM jun 00, http://www.khronos.org
OpenType
= technologie die Abobe's Type 1 en Microsofts Truetype fonts moet gaan combineren; terugwaarts compatibel; zie PC+ mei 96
OpenVMS
= voorheen VMS, besturingssysteem van Compaq; zie http://www.openvms.compaq.com; zie ook
VMS
Operating System
= besturingssysteem van een computer
OPF
= Open Packaging Format, beschrijft structuur van epub in xml-formaat; zie PCM dec 09; zie ook
epub
OPI
= Open Prepress Interface, standaard voor netwerken die gebruikt worden in het grafische productieproces; zie MacWorld apr 99
OPIMA
= Open Platform Initiative for Multimedia Access, codeertechniek voor MP3; zie MacFan mrt 00
OPL
= Organiser Programming Language, programmeertaal voor Psion PDA's
OPML
= Outline Processor Markup Language, format used to exchange subscription lists that read RSS and Atom files; zie MacWorld mrt 05; zie ook
RSS
OPQ
= Optimum Picture Quality, techniek van iiyama voor heldere beeldweeergave; zie PCM jan 03
OPS
= Open Publication Structure, structuuur voor de inhoud van een epub; zie PCM dec 09; zie ook
epub
Orange Book
= CD-R; zie PC+ okt 93
Orange Book I
= CD-MO; zie PC+ okt 93
Orange Book II
= CD-WO (=PhotoCD); zie PC+ okt 93
ORB
= Object Request Brooker, systeemprogramma dat bemiddelt tussen systemen die objecten wensen te gebruiken en systemen die objecten ter beschikking kunnen stellen; implements the CORBA object model; zie PC+ jun 93; zie ook
CORBA
ORM
= Object Role Modelling, techniek waarbij een applicatie wordt gezien als een verzameling samenwerkende objecten; zie WinTech sep 94
ORM
= Object Relational Mapper; design pattern voor Òmapping a relational database to objects and vice-versaÓ
ORPC
= Object RPC, objectgeoriënteerde remote procedure call, samenvoeging van OO en netwerkprotocollen; zie MSJ mar 00
OS
= Operating System, besturingssysteem van een computer
OS/2
= besturingssysteem van IBM; zie PC World jan 89
OSA
= Open Scripting Architecture, protocol hoe toepassingen communiceren via Apple Events; zie PCM sep 94
OSD
= On Screen Display, beeldscherm die instelling in het beeld toont
OSF/1
= besturingssysteem
OSI (OSI-model)
= Open Systems Interconnection, model voor een open netwerk, waarbij de communicatie is verdeeld over 7 lagen: fysieke laag, datalinklaag, netwerklaag, transportlaag, sessielaag, presentatielaag en toepassingslaag; zie PCM sep '87, nov '90, DDJ dec 90, PC+ mei 94
OSLO
= Platform van Microsoft voor modelgebaseerde ontwikkeling; bestaat uit modelleertaal M, (data)visualisatie-omgeving Quadrant en een repository (voor opslag modellen); in 2009 hernoemd naar SQL Server Modeling Services; zie AG okt 08
OSO
= OverScan Operation, techniek bij tape-backup waarbij data na een schrijfactie wordt gescand op fouten en evt opnieuw wordt geschreven; zie Pc Pro mrt 03
OSPF
= Open Shortest Path First, PC+ mrt 94
OSS
= Operations Support System; zie http://www.j2ee.com/
OSTA
= Optical Storage Technology Association, organisatie die waakt over CD- en DVD-standaarden
OTPROM
= One Time Programmable ROM; = PROM
OTS
= Object Transaction Service ; zie http://www.omg.org/
Out-of-order Execution
= techniek waarbij de uit te voeren processorinstructies eerst optimaal worden geordend, los van de feitelijke volgorde binnen het programma; zie PCM nov 00
OVF
= Open Virtual Machine Format; ÒStandard for Virtualization's FutureÓ; zie http://www.cio.com
OWA
= Outlook Web Access; zie Windows Magazine jan 04
OWL
= Web Ontology Language; language for defining and instantiating Web ontologies (classes, along with their related properties and instances); OWL is seen as a major technology for the future implementation of a Semantic Web; zie http://en.wikipedia.org/wiki/Web_Ontology_Language; zie ook
RDF
P-CMS
= Publications Content Management System; zie http://en.wikipedia.org/wiki/Content_management_system; zie ook
CMS
P-Frame
= bevat de veranderingen ten opzichte van het vorige beeld, wordt gebruikt bij digitale video; zie PCM jan 04; zie ook
b-frame,
i-frame
P-JPEG
= Jpeg met interlace mogelijkheid; zie ook
JPEG
p-System
= besturingssysteem van IBM, werkt met pseudomachine, platform-onafhankelijk
P2P
= Peer-to-Peer, netwerk zonder centrale server; ook: verbinding tussen 2 computers via internet
P3P
= Platform for Privacy Preferences Project, enables Web sites to express their privacy practices in a standard format that can be retrieved automatically and interpreted easily by user agents; zie http://www.w3.org/P3P
P4P
= Proactive Network Provider Participation for P2P, slimmere versie P2P voor uitwisselen bestanden via internet; zie PCM mrt 09; zie ook
P2P
PAB
= Personal Address Book
PABX
= Private Automatic Branch eXchange, telefooncentrale; zie ook
PBX
PAC
= Proxy Auto-Config; zie http://www.mozilla.org
PACE
= Priority Access Control Enabled, technology om bepaalde data op een netwerk voorrang te geven; zie PC+ nov 94
Packet
= kleinste eenheid waarmee data over een netwerk wordt verzonden
PAD
= packet assembler/disassembler, device or program used to create packets of data for transmission over a CCITT X.25 packet data network and to remove data from the received packets; zie http://www.compudynamics.com
PAD
= Portable Application Description; a data set that is used by shareware authors to dissemminate information to anyone interested in their software products; xml-bestand met info over een programma; zie http://www.asp-shareware.org/pad
PAE
= Physical Addressing Extension; zie http://www.microsoft.com
PAF
= Post Office Address File, database met officiële straat- en plaatsnamen; zie PCWorld mei 04
PAF
= extensie voor Portable Application File, installatiebestand voor portable apps; zie http://www.portableapps.com
PAL
= Paradox Application Language, programmeertaal voor Paradox
PAL
= Programmable Array Logic, programmeerbare schakeling van Monolithic Memories Inc.
PAN
= Personal Area Network, draadloos netwerk in een beperkte ruimte voor diverse apparaten, b.v Bluetooth; zie Pc Pro mrt 01
PAP
= Printer Access Protocol; zie Byte jul 89
PAP
= Password Authentication Protocol; zie PCM nov 95
Pariteit
= controlebit bij geheugen en datacommunicatie
Parser
= programma dat syntax van een taal / programmeertaal controleert
Partitie
= logische schijfeenheid; een fysieke harddisk kan worden verdeeld in meerdere partities
PAT
= Port Address Translation; portmapping voor inkomende poorten naar lokale IP adressen; zie http://www.versatel.nl; zie ook
NAT
PAT
= Performance Acceleration Technology; techniek voor optimalere toegangsstrategie tussen processor en dual-channel-geheugen; prestatieverbetering van 2%; zie PCM okt 04
PATA
= Parallel ATA; zie ook
ATA,
SATA
Patch
= stukje software die een fout in een programma herstelt
PBAC
= Policy-Based Access Control, variant op RBAC; zie AG okt 09; zie ook
RBAC
PBM
= Play-By-Mail, spel waarbij gesimuleerde personen of teams aangestuurd worden via email; zie PC Format aug 00
PBSRam
= Pipelined Burst Synchronous Ram, gebruikt voor second level cache; zie PCM apr 97
PBX
= Private Branche eXchange, telefooncentrale; zie PC+ mei 95
PC
= Personal Computer, oorspronkelijk bedoeld voor gebruik door één persoon; vergelijk mainframe en mini-computer
PC
= Program Counter, pointer in de CPU die de positie in het geheugen bij houdt van het commando dat wordt uitgevoerd
PC Card, PC-Card
= PCMCIA kaart; zie ook
PCI,
Express
PC-MOS
= besturingssysteem
PC100
= aanduiding voor PC met 100 MHz bus en 8 ns RAM; zie PC Pro dec 01
PC133
= aanduiding voor PC met 133 MHz bus en 7,5 ns RAM; zie PC Pro dec 01
PC1600
= aanduiding voor snelheid van DDR SDRAM, 1600 MB/s peak transfer rate; zie PC Pro dec 01
PC2100
= aanduiding voor snelheid van DDR SDRAM, 2100 MB/s peak transfer rate; zie PC Pro dec 01
PC2700
= aanduiding voor snelheid van DDR SDRAM, 2700 MB/s peak transfer rate, kloksnelheid 166 MHz, ook genoemd DDR333; zie PCM mrt 03
PC3200
= aanduiding voor snelheid van DDR SDRAM, 3200 MB/s peak transfer rate, kloksnelheid 200 MHz, ook genoemd DDR400; zie PCM mrt 03
PC600
= aanduiding voor snelheid van RDRAM; zie PC Pro dec 01
PC66
= aanduiding voor PC met 66 MHz bus en 10 ns RAM; zie PC Pro dec 01
PC700
= aanduiding voor snelheid van RDRAM; zie PC Pro dec 01
PC800
= aanduiding voor snelheid van RDRAM; zie PC Pro dec 01
PCA
= Power Calibration Area, testing ground for a CD-recorder's laser; zie http://www.pctechguide.com/09cdr-rw.htm; zie ook
SUA
PCB
= Printed Circuit Board, schakeling op een printplaat
PCD
= extensie voor PhotoCD graphics
PCH
= Platform Controller Hub, chip van Intel voor audio, usb, firewire, sata en pci-express, vervangt northbridge bij P55; zie PCM dec 09
PCI
= Peripheral Component Interconnect, busstruktuur van Intel om verschillende pc-onderdelen direct te koppelen met de processor; geschikt voor multiprocessor-omgeving; zie PCM jun 94
PCI Express
= standaard voor uitbreidingskaartjes voor b.v. notebook; 2,5 Gbit/s; kleiner dan PC Cards; vervangt PC Cards; zie PCWorld mei 04; zie ook
PC,
Card
PCI Express X16
= standaard voor interface met grafische kaart; verdubbeling bandbreedte tov AGP; zie PCM apr 04; zie ook
AGP
PCI-64
= uitbreiding van PCI die niet op 33 MHz maar op 66 MHz loopt en 64 bits breed is, max data doorvoor 533 MB/s; zie PCM mei 00
PCI-express
= uitbreidingsslot op BTX moederbord; bandbreedte 256 MB/s voor gewone kaarten en 4 GB/s voor videokaart (versie 2.0 tot 8 GB/s); zie PCM jun 04; zie ook
BTX
PCI-X
= 133 MHz PCI-bus met verbeterde timing, 8 x sneller dan PCI; zie PC Plus dec 98
PCL
= Printer Command Language, om printer typografisch aan te sturen; zie PC+ mrt 94
PCM
= Pulse Code Modulatie; techniek om analoge signalen te digitaliseren
PCMCIA, PCM-CIA
= Personal Computer Memory Card Interface Association, standaard voor 'credit-card'-formaat uitbreidingen voor computers; zie PC+ okt 94, c.kockelkoren@hetnet.nl
PCS
= Personal Communications Services, cellular system that utilizes the 1900 MHz frequency range; zie http://www.qualcomm.com/
PCT
= Private Communication Technology, technology for communications over a secure port; zie http://www.microsoft.com
PCX
= bitmap-formaat van PC Paintbrush; zie PCM nov 95
PD Drive
= Phase-change Dual optical technology as implemented in Panasonic's patented PD system, similar to phase-change WORM technology (as used in CD-R); zie http://www.pctechguide.com/glossary
PDA
= Personal Digital Assistant; zakcomputer die verscheidene secretaresse-taken kan uitvoeren
PDC
= Primary Domain Controller, server die Active Directory beheert; zie PCM okt 99; zie ook
AD,
DDNS
PDC
= Personal Digital Cellular, Japanese standard for digital mobile telephony in the 800 MHz and 1500 MHz bands; zie http://www.arraycomm.com/glossary.html
PDD
= Physical Device Driver
PDD
= Portable Digital Document, transportformaat van Apple; zie http://www.devworld.apple.com/techpubs/mac/GXEnvironment/GXEnvironment-315.html
PDF
= Portable Document Format; formaat van Adobe voor bestandsuitwisseling, platform-onafhankelijk; zie http://www.adobe.com
PDF
= Pop Directional Formatting; Unicode control code; zie Unicode Standard
PDF/A
= PDF for long term archival; specified in the ISO 19005 standard to provide a consistent ans robust subset of PDF which can safely be archived over a long period of time; zie http://www.pdflib.com/; zie ook
PDF
PDO
= Portable Distributed Objects; systeem van Next voor uitwisseling van componenten in een objectgeorienteerd besturingssysteem; zie PCM okt 95
PDP
= Plasma Display Panel; zie PCM mei 08; zie ook
Plasma
PDU
= Protocol Data Unit; zie http://www.faqs.org/
PEAP
= Protected EAP; beveiligingsprotocol, vergelijkbaar met EAP-TTLS; zie http://searchnetworking.techtarget.com.au/topics/article.asp?DocID=1174046&NodeID=299304
Peer-to-peer
= netwerk zonder centrale server; goedkoop, geen netwerkbesturingssysteem nodig; zie PC+ nov 95
Peer-to-peer-netwerk
= netwerk waarbij elke node zowel server als client is, er is geen centrale server nodig
PEF
= Preferred Executable Format, Macintosh PowerPC code fragment; zie MacTech apr 94
Pentium
= processor van Intel, 32 bits; zie DDJ jun 93
PEO
= Personal Entertainment Organizer, PDA van Sony; zie PCM sep 00
Perl
= Practical Extraction and Report Language, programmeertaal
PERT
= Program Evolution Review Technique; systeem dat statistische waarschijnlijkheden gebruikt om de duur van een project te berekenen; zie PC+ apr 96
Peta
= 1024 Tera
Petri net
= modeleertaal voor gedistribueerde systemen; zie http://www.wikipedia.org/
PFC
= Power Factor Corrected; aanduiding bij computervoeding met arbeidsfactor 100% fof bijna 100%; zie PCM jun 08
PFM
= Pragma File Manager; zie http://www.logicalbusiness.com
PGA
= Pin Grid Array, aanduiding voor processor-aansluiting waarbij de contacten in een rechthoekig raster onder de processor zitten; zie PCM feb 00; zie ook
SECC
PGC
= Parallel Graphics Configuration, techniek om twee grafische kaarten in tandem te zetten, rafelig beeld; zie PCM apr 00; zie ook
SLI,
AFR
PGC
= Program Chain, programma-volgorde bij DVD
PGP
= Pretty Good Privacy; methode voor encryptie van data; maakt gebruik van een publieke sleutel en een geheime sleutel; werkt met RSA en IDEA; zie PCM apr 96
PHP
= voorheen Personal Home Page Form Interpreter, nu HyperText Preprocessor; zie http://www.php.net
PHS
= Personal Handyphone System, digital mobile telephone system according to Japanese standard in the frequency range 1900MHz; zie http://www.arraycomm.com/glossary.html
PHY
= Physical Layer, the lowest layer within the OSI Network Model; zie http://www.wi-fi.com/glossary.asp
PI
= Processing Instruction ; zie http://www.microsoft.com
PIC
= Personal Internet Communicator; toepassing van SoC, op basis van Geode-chip; zie Pc pro jan 05; zie ook
SoC
Pick
= besturingssysteem
Piconet
= netwerk van Bluetooth-apparaten met 1 master en maximaal 7 slaves; zie MacFan mei 05; zie ook
scatternet
PICS
= Platform for Internet Content Selection, specificatie voor de toevoeging van metadata aan internetpagina's, oorspronkelijk bedoeld om ouders en docenten te laten bepalen wat kinderen wel en niet mogen zien (vervangen door RDF); zie http://www.w3.org/PICS; zie ook
RDF
Pict
= bitmap-formaat van de Macintosh; zie PCM nov 95
PictBridge
= standaard om digitale camera direct aan te sluiten op een geschikte fotoprinter, via usb-kabel; zie PCM okt 03
PID
= Process Identifier, door het besturingssysteem gegenereerde code voor een process (b.v. programma)
PIDL
= Pointer to an item Identifier List ; zie Delphi help TWebBrowser
PIE
= Pocket Internet Explorer
PIF
= Program Information File, bestand met informatie hoe een DOS-programma functioneert in Windows
PIM
= Personal Information Management, systeem met gekoppelde adressenboek, agenda, klok en notitieblok
Ping
= systeem op internet om de verbindingen te testen; zie PCM mei 95
Ping-tijd
= tijd die een signaal nodig heeft om van de server naar de computer te komen; zie Volkskrant okt 00
PIO
= Programmable Input/Output; chip voor de uitwisseling van data met randapparaat, b.v. printer
PIO Mode
= Standaard die de snelheid aangeeft voor de uitwisseling van data tussen mainboard en IDE-harddisk, mode 0=3,3 MB/s, 1=5 MB/s, 2=8 MB/s, 3=11 MB/s, 4=16,6 MB/s
PIP
= Peripheral Interchange Program, programma van CP/M voor datacommunicatie
PIP
= Picture in Picture, waarbij beelden uit twee verschillende videobronnen tegelijk bekeken kunnen worden; zie PC Magazine dec 03
PIP
= extensie van Office ÒPersonalized Menus and ToolbarsÓ file; zie http://support.microsoft.com/default.aspx?scid=kb;EN-US;q193006
Pipeline
= een reeks van functionele eenheden in een processor die de instructies stap voor stap uitvoert
Pipelined burst cache
= cache die per keer een heel blok doorgeeft (ca 27% sneller); zie PCM feb 96
Pipelining
= techniek waarbij een processor alvast begint met het uitvoeren van een opdracht voordat de vorige opdracht is voltooid; zie PCM dec 03
Pippin
= multimedia-platform voor onderwijs en entertainment; afgeleide van MacOS; zie Elektuur mrt 95
Pixar
= befaamde studio voor 3D en multimedia
Pixel
= een dot op beeldscherm of papier
PJL
= Printer Job Language, om printer-console afstellingen en meldingen te veranderen; zie PC+ mrt 94; http://hpoj.sourceforge.net/hpoj-cvs/doc/info-protocols.html
PJTF
= Portable Job Ticket Format, standaard van Adobe voor prepress related data ; zie http://www.prepressure.com/pdf/; zie ook
JDF
PKC
= Public Key Cryptography, algemene term voor versleutelen van data met een private key en een public key, zoals RSA en LUC; zie DDJ jan 93.
PKC
= Proactive Key Caching; techniek van Airespace voor betere beveiliging wlan; compliant with 802.11i; zie PCWorld nov 04
PL/SQL
= Procedural Language/Structured Query Language; uitbreiding op sql van oracle; syntax lijkt op ADA; zie http://en.wikipedia.org/wiki/PL/SQL
Plasmascherm
= beeldscherm waarbij elke pixel bestaat uit drie tl-buisjes rood, groen en blauw; door het aan en uitzetten van deze buisjes ontstaat de kleur die de pixel moet hebben; doordat de pixels zelf licht geven is de helderheid van een plasmascherm groot..; zie bron: Wulfila Wallenburg; zie ook
LCD
PLC
= Programmable Logic Array, chip waarbij de functies te programmeren zijn
PLen
= Protocol address length, bij ARP record; zie http://www.cis.ohio-state.edu/; zie ook
ARP
PLEX
= Programming Language for Exchanges; programmeertaal voor telefooncentrales; zie http://www.ericsson.com/
PLL
= Phased Lock Loop, techniek voor het op constante frequentie houden van een oscillator
PLM
= Product Life Cycle Management ; zie http://www.dsweb.com/
Plotter
= printer die in lijnen op het papier tekent, voor b.v. lijntekeningen, grafieken, snijsjablonen
Plug-in
= module die de functie van een programma uitbreidt
PMA
= Program Memory Area, stores track numbers and their start and stop times (for music), or sector addresses for the start of data files on a data CD; zie http://www.pctechguide.com/09cdr-rw.htm; zie ook
SUA
PMD
= Physical Medium Dependent, standaard voor de connectors voor FDDI; zie Byte jul 89
PML
= Peripheral Management Language; zie http://hpoj.sourceforge.net/hpoj-cvs/doc/info-protocols.html
PMMU
= Paged Memory Management Unit = geheugenbeheerder die geschikt is voor virtueel geheugen
PMP
= Portable Media Player, draagbaar apparaat voor afspelen digitale audio en video; zie PCM mrt 03
PN! PowerNow!
= techniek die de klokfrekwentie en voltage van de processor aan de belasting van het systeem aanpast, om zo energie te besparen; zie PCM dec 07; zie ook
EIST,
CnQ
PNC
= Prestige Network Commander; zie http://www.zyxel.com
PNF
= Personal NetFinder, webserver van Apple, vervangen door Personal WebServer; zie http://www.apple.com
PNG
= Portable Network Graphics, standaard voor internet-graphics, combineert de voordelen van GIF en JPEG; zie PC Tech juni 99
PnP
= Plug and Play; techniek waarbij een computer zelf de aangesloten hardware herkent; zie http://www.goldenram.com
Pocket PC
= besturingsysteem van Microsoft voor PDA's; zie PCM jun 00, http://www.microsoft.com/pocketpc
PoD
= Printing on Demand; gepersonaliseerde brieven afdrukken op het moment dat het nodig is; zie PC+ okt 95
PoD
= Publish on Demand; als Printing on Demand
PoE
= Power over Ethernet, techniek waarbij aangesloten apparaten voorzien worden van stroom via de ethernetkabel; zie PCM mrt 06; zie ook
802.3af
Poisoned Reverse RIP
= Feature to set routes learned on the same port as the transmitted RIP message an infinite distance, prevents the propagation of routes from crashed routers through the network.; zie http://www.polycom.com; zie ook
RIP
POJO
= Plain Old Java Object; an ordinary Java Object, not an EJB; zie http://en.wikipedia.org/wiki/POJO; zie ook
EJB
PON
= Passive Optical Network: the usual acronym for a fibre based transmission network containing no active electronics; zie http://www.adsl.com
PoP
= Point of Presence, locatie van de dichtsbijzijnde node van een ISP (uw inbelpunt); zie PC Advisor feb 99
POP3
= Post Office Protocol, e-mailprotocol waarbij binnengekomen berichten direct van de internetprovider naar de eigen computer worden verplaatst; zie PCM nov 97; zie ook
Email
Portal
= (bij database) blik op de gegevens van een andere database; (bij www) blik op de gegevens van een andere site
POS
= Point Of Sale
Posix
= bestandssysteem; zie DDJ jul 93
POST
= Power On Self Test, voorziening van BIOS om hardware van computer te testen op fouten bij opstarten
PostScript
= printerprogrammeertaal van Adobe
POTS
= Plain Old Telephone Service, de gewone telefoonlijn
PowerPC
= processor van Apple, IBM en Motorola, de basis van de Power Macintosh; zie MacWorld mrt 94
PPC
= Parallel Poll Configure, signaal bij IEEE488; zie Byte feb 85
PPC
= PowerPC, processor-range gebruikt door Apple, gebaseerd op RISC-technology, ontwikkeld door IBM in 1991
PPC
= Palm-sized PC
PPC
= Pocket PC, handheld computer die gebruik maakt van Windows CE; zie ook
WinCE
PPD
= PostScript Printerfile Description
PPGA
= Plastic Pin Grid Array, processor behuizing voor Intel Celeron met Socket 370-aansluiting; zie PCM feb 99; zie ook
SEPP
Ppi
= Pixels per inch, aanduiding voor de resolutie van een beeld, zoals dat van de scanner afkomt; zie Pc Pro apr 00; zie ook
Dpi
PPP
= Point-to-Point Protocol, communicatie met internet-server via modem en inlogverbinding; zie PC+ mrt 94, nov 94
PPP/MP
= PPP Multilink Protocol, combineert meerdere Ôlijnen' in een enkele verbinding; zie ook
Multilink,
PPP
PPPoA
= PPP over ATM; zie ook
PPP,
ATM
PPPoE
= PPP over Ethernet; zie http://www.macworld.com; zie ook
PPP
PPR
= Product, Process, Resource; model voor bedrijfsvoering; zie http://www.dsweb.com/
PPTP
= Point-to-Point Tunneling Protocol, netwerkprotocol, wordt gebruikt door
VPN
; zie PCM sep 99
PPU
= Parallel Poll Unconfigure, signaal bij IEEE488; zie Byte feb 85
PQ Codes
= codes tbv het persen van cd-roms; worden gegenereerd door cd-mastering software; zie pc pro jan 05
Pragma
= programmeertaal; zie http://www.logicalbusiness.com
PRAM
= Parameter RAM, CMOS RAM van Apple die gebruikt wordt om systeemgegevens te bewaren wanneer de computer uit staat.
PReP
= PowerPC Reference Platform, standaard om PowerPC-systemen met elkaar te koppelen; zie MacWorld maa 94
PRI
= Personeelsregistratie en informatiesysteem; zie PC+ apr 93
PRI
= Primary Rate Interface, a type of ISDN service designed for larger organizations, includes 23 B-channels (30 in Europe) and one D-Channel; in contrast, BRI, which is designed for individuals and small businesses, contains just two B-channels and one D-channel; zie www.webopeadia.com; zie ook
BRI
Printserver
= hardware: apparaat om 1 of meer printers op een netwerk aan te sluiten; software: programmatuur om printtaken af te handelen
ProDOS
= opslagformaat voor diskettes, gebruikt in Apple II
PROM
= Programable Read-Only Memory, geheugen dat eenmalig geschreven kan worden en daarna alleen gelezen; zie http://www.goldenram.com
Property
= variabele van een object
Proxy
= cache voor internetpagina's, soms ook tegelijkerijd firewall
Proxy
= scheme-based prototyping language; zie DDJ maa 93
PSD
= bitmap-formaat van PhotoShop; zie PCM nov 95
PSec
= ?, beveiligingsprotocol; zie PCM sep 99
Pseudocode
= programmeertaal tussen programma en processor in
Pseudocolor
= X-server bepaalt schermkleur via een index in een kleurentabel; zie PC+ nov 92
Pseudomachine
= programma dat pseudocode uitvoert, b.v. om processor te simuleren
PSK
= Pre-Shared Key, home mode van WPA, allows the use of a manually entered key; zie http://www.wi-fi.org; zie ook
WPA
PSP
= extensie voor PaintShop pro graphics
PSP
= Payment Service Provider; regelt betalingsverkeer via internet
PSP
= Power Save Polling, techniek van Intel voor langer batterijgebruik bij notebook met wireless adapter; zie http://www.allieddata.com; zie ook
CAM
PSRAM
= Pseudo Static RAM, DRAM met interne schakeling die geheugen periodiek ververst; zie http://www.drix.be/ram.htm
PTA
= Personal Trust Agent , techniek van VeriSign voor digitale beveiliging van on-line gegevens; zie Emerce Webwatch jan 00
PTI
= Payload Type Indication, veld bij ATM; zie http://www.protocols.com/pbook/atm.htm; zie ook
ATM
PtMP
= Point-to-Multi Point, netwerk met ster-topologie; zie ook
PtP
PtP
= Point-to-Point, netwerk tussen twee nodes; zie ook
PtMP
PTP
= Picture Transfer Protocol; protocol introduced in Windows XP to ease the transfer and discovery of images from digital cameras.; zie http://www.directionsonmicrosoft.com/sample/DOMIS/update/2004/10oct/1004mpumsf_sb.htm; zie ook
MTP
PTP/IP
= Picture Transport Protocol over IP; protocol van Nikon voor draadloos uitwissellen van foto's; zie http://www.dpreview.com/news/0409/04091301nikonptpip.asp
Public Domain
= aanduiding voor programmatuur die vrij gebruikt mag worden
PUK
= Personal Unblocking Key; wachtwoord van de SIM-kaart op een mobiele telefoon; zie ook
IMEI
PUMA
= Protected User Mode Audio; DRM in Vista voor kopieerbeveiliging muziek; zie PCM apr 06; zie ook
PVP-OPM,
DRM
PUP
= Product UPgrade; software upgrade; zie Pc pro okt 02; zie ook
CUP,
LUP,
VUP
PURL
= Persistent Uniform Resource Locator. Functionally, a PURL is a URL. In Web parlance, this is a standard HTTP redirect; zie http://purl.oclc.org/; zie ook
URL
PV, PV1, PV2
= PureVideo; techniek van nVidia voor weergaven video door gpu (ipv cpu); zie PCM jan 08; zie ook
UVD
PVA
= Paterned Vertical Alignment, techniek van Samsung voor betere kijkhoek bij lcd-schermen; zie PCM apr 04; zie ook
S-PVA
PVA
= Patterned Vertical Alignment (ook genoemd MVA); techniek bij TFT-schermen, compromis tussen TN en IPS; zie PCM jan 08; zie ook
TFT
PVC
= Permanent Virtual Circuit
PVM
= Passthru VM, netwerk van IBM voor remote login; zie PCM jul 87; zie ook
VNet
PVM
= Parallel Virtual Machine, techniek van Oak Ridge National Laboratories voor het parallel verwerken van programmatuur in een multiprocessing omgeving; zie PC+ nov 92
PVP-OPM
= Protected Video Path - Output Protection Management; DRM in Vista voor kopieerbeveiliging films; device-drivers zorgen dat onbeveiligde content niet kan worden afgespeeld; zie PCM apr 06; zie ook
DRM,
PVP-UAB,
PUMA
PVP-UAB
= Protected Video Path - User Accessible Bus; DRM in Vista voor kopieerbeveiliging films; versleutelt data van pcibus naar de grafische kaart; zie PCM apr 06; zie ook
PUMA,DRM
PVR
= Personal Video Recording; PC toegepast als videorecorder
PXE
= Preboot eXecution Environment; protocol om besturingssysteem via netwerk te starten; zie http://www.intel.com
Python
= programmeertaal, objectegeoriënteerd; snel te leren; zie http://www.python.org/
QAM
= Quadrature Amplitude Modulation; draagolf transporteert signaal dat zowel in amplitude als in fase varieert; zie PCM mrt 95
QAS
= Quick Arbitration and Selection; techniek om de overhead te verminderen bij meerdere devices op een bus; zie Pc Pro jan 03
QBE
= Query By Example, zoekmogelijkheid op database, gebruiksvriendelijk
QNX
= besturingssysteem, modular OS, zogenoemde microkernel; wordt vaak gebruikt in auto's; zie DDJ mei 94
QoP
= Quality of Position; gewenste nauwkeurigheid bij MLP; zie http://www.openwave.com/; zie ook
MLP
QoS
= Quality of Service; voorrang in het netwerk voor bepaalde toepassingen; zie Network news jun 97
Qt
= Softwarelibrary van TrollTech voor widgets, basis van KDE; zie PCM okt 00; zie ook
widgets,
KDE
QT
= QuickTime, formaat voor video-bestanden; zie http://www.quicktime.com; zie ook
MOV
Quarterpel
= techniek bij digitale video om op een geavanceerde manier bewegingen te detecteren, geeft betere kwaliteit beeld; zie PCM jan 04
Quartz
= deel van MacOS X dat zorgt voor weergeven tweedimensionale objecten; zie MacFan mei 01
Qubit
= Quantum bit; zie Pc Plus mei 03
Query
= zoekopdracht op database
Queue
= wachtrij
QuickDraw
= systeemprogrammatuur van Apple voor beeldverwerking; zie MacTutor dec 90
QuickPath
= snelle verbinding in de processor tussen core en northbridge; Intel's variant van HyperTransport; zie PCM jan 09; zie ook
HyperTransport
QuickTime
= techniek van Apple voor multimedia toepassingen; zie http://www.quicktime.apple.com
QVGA
= Quarter-VGA; beeldschermstandaard voor mobiele apparaten; 320 x 240 pixels; zie http://www.phonescoop.com/glossary/; zie ook
VGA
R-DST
= Rotating Head Digital Storage Tape, systeem van Gigatape voor grote dataopslag op tapes; zie PCM jan 90
R10000
= processorchip van Mips; bedoeld voor zware servertoepassingen; verschillende instructies gelijktijdig bewerken; met Andes-architectuur; zie PCM jan 95
RA
= Registrerende Authoriteit, financiEle instelling waar gebruik kan worden gemakt van I-Pay; zie PCM dec 99; zie ook
CA,
en,
TTP
RAD
= Rappid Application Development, programmeeromgeving om snel kant-en-klare applicaties te genereren
RADIUS
= Remote Access Dial-In User Service, protocol for providing centralized user authorization, authentication, and accounting services for remote access networks based on PPP; zie http://www.ietf.com/
RADSL
= Rate Adaptive ADSL: a version of ADSL where the modems test the line at start up and adapt their operating speed to the fastest the line can handle; zie http://www.adsl.com
RAFF
= Rotation Acceleration Feed Forward; techniek bij harde schijven om rotatietrillingen te compenseren; zie PCM jun 06
RAID
= Redundant Array of Inexpensive Disks, batterij harddisks om data veiliger op te slaan;
Level 0: opsplitsing van bestanden over meer schijven (striping).
Level 1: disk mirroring.
Level 2: mirroring met foutcorrectie.
Level 3: bewaart alleen pariteitsgegevens op extra disk.
Level 4: pariteitsgegevens zonder opsplitsing.
Level 5: bestanden niet opgesplitst, pariteitsgegevens wel.
; zie PC+ aug 93
RAM
= Random Access Memory, geheugen waaruit gelezen en in geschreven kan worden; zie http://www.goldenram.com; zie ook
DRAM,
EDRAM,
EDO
RAM
= Remote Access Multiplexer; zie www.alcatel.com
RAMDAC
= Random Access Memory Digital to Analog Converter, chip die op VGA-kaart het digiatle signaal omzet naar analoog; zie C|Net.com
RamNet
= draadloos datanetwerk van Ram Mobile Data; zie PCM mei 94
RAND License
= Reasonable and non-discriminatory; licentie voor het gebruik van internetcomponenten; betekent dat je voor alles en nog wat moet gaan betalen; zie http://www.w3.org/TR/patent-policy/#def-RAND
RAR
= Compressieformaat van Rarsoft; zie http://www.rarsoft.com/
RARP
= Reverse Address Resolution Protocol, wordt samen met ARP gebruikt om een internetadres te vinden; zie http://www.cis.ohio-state.edu/; zie ook
ARP
RAS
= Remote Access Service, protocol voor mobiel werken, met modem inbellen op hoofdcomputer; zie PCM jul 94, PC+ apr 96
RAT
= Remote Access Trojan, virus die op afstand bestuurd wordt; zie PC pro 02
RAT
= Remote Administration Tool, programma voor besturing pc op afstand, maakt van een computer een server die vanaf een remote client bereikbaar is; zie PCM nov 03
Rate control
= techniek die zender en ontvanger laat bepalen hoeveel beeldinformatie ze willen vrijgeven of zien, gebruikt in Jpeg2000; zie PCM dec 00
Ray-tracing
= het door berekeningen op beeldpuntniveau samenstellen van beelden op het scherm; zie PCM feb 90
RBAC
= Role Based Access Control; toegangscontrole met rollen (zoals admin, guest) die worden toegekend aan individuen; vele varianten zoals ABAC, CBAC, IBAC, LBAC, PBAC, TBAC, ZBAC; zie AG okt 09
RBL
= Realtime Blackhole List, zwarte lijst van servers van MAPS; zie PCM jan 00; http://www.mail-abuse.com/
RBMT
= Rule Based Machine Translation; techniek voor automatisch vertalen waarbij zinnen worden ontleed en mbv grammatica- en syntactische regels in de doeltaal omgezet; zie AG mrt 06; zie ook
SMT
RCE
= Regional Coding Enhancement, beveiliging voor DVD; zie PCM okt 01
RCGI
= Remote Common Gateway Interface; difference between CGI and RCGI is that CGI code spawns off a process per user request while RCGI code resides in memory and communicates with the HTTP service via TCP/IP; zie www.compaq.com
RCP
= Rich Client Platform; set of plug-ins needed to build a rich client application in Eclipse; zie http://wiki.eclipse.org/; zie ook
Eclipse
RCS
= Revision Control System, systeen dat (automatisch) versies van documenten beheerd; zie pcm mrt 05
RCW
= Runtime Callable Wrapper; zie PC pro okt 02
RD
= Receive Data, indicator op modem wanneer data wordt ontvangen; zie ook
SD
RDC
= Remote Desktop Connection
RDC
= Remote Differential Compression; zie PCM sep 05
RDD
= Replaceable Database Driver, systeem voor uniforme benadering van; zie Data Based Advisor mrt 95
RDF
= Resource Description Framework, a graph-based model for describing Internet resources (like web pages and email messages), and how these resources relate to one another; zie http://www.mozilla.org/rdf/doc; http://www.w3.org/RDF/; zie ook
RQL,
SPARQL,
XML
RDM
= Relational Document Manager, systeem van Interleaf voor beheer complexe documenten in relationele database; zie Software Magazine jan 93
RDO
= Remote Data Objects, techniek van Microsoft om databases op andere computers te benaderen; zie http://www.microsoft.com
RDP
= Remote Desktop Protocol, protocol voor server-based computing (met terminals), max 256 kleuren; zie PCM jul 01
RDRAM
= Rambus DRAM, zeer snel geheugen op 800 MHz; zie Windows Sources apr 98; zie ook
Rimm
RDS
= Remote Data Services; zie MSJ mar 00
Real mode
= modus van Windows voor compatibiliteit met 8-bits processors en max 1 MB geheugen; zie PCM sep 90; zie ook
standard,
mode,
en
Real32
= besturingssysteem van Digital Research, voorheen Concurrent DOS; zie PC pro apr 00
Record
= rij in een tabel, de bij elkaar horende velden van een object
Red Book
= CD-DA (=Digital Audio); zie PC+ okt 93
Reflected multicast stream
= a stream from one source that is broadcast to viewers as a series of unicasts; used by online news networks; zie http://www.apple.com; zie ook
unicast,
stream,multicast
Refresh rate
= verversingsfrequentie bij geheugenchips; DRAM moet periodiek ververst worden anders gaat de inhoud verloren; zie http://www.newerram.com
Registry
= database met systeeminformatie van Windows, bestaat uit SYSTEM.DAT en USER.DAT
ReiserFS
= File System, bestandssysteem met journaal; zie PCM okt 05
REM
= Remark, opmerking
REN
= Remote Enable, signaal bij IEEE488; zie Byte feb 85
REN
= Ringer Equivalence Number; geeft aan hoeveel toestellen op een telefoonaansluiting maximaal kunnen worden aangesloten
Replicatie
= gegevens bijwerken tussen meer databases, b.v. tussen database op notebook en; zie DB/M sep 94
Replicator
= (port-replicator), apparaat dat extra poorten (aansluitingen) biedt, universeel toepasbaar i.t.t. docking-station; zie PCM dec 00
Repository
= database met systeemgegevens van een database; zie http://www.sunet.se
Resolutie
= oplossend vermogen, aanduiding voor de scherpte van een bitmap in pixels per inch
Resource
= opslagruimte in een bestand voor metagegevens, iconen, dialoogvensterbeschrijvingen, etc. (Apple); alle mensen en materiaal in een bedrijf (management); verzameling hulpcomponenten van een programma (Borland); verzameling sites op internet inclusief afbeeldingen, teksten, etc. (internet)
REST
= Representational State Transfer; techniek voor web services; werkt door parameters mee te geven aan de URI; eenvoudiger te implementeren dan SOAP; wordt o.a. gebruikt bij twitter; zie http://www.devx.com/; zie ook
SOAP
RET
= Resolution Enhancement Technology, techniek van HP om afdrukscherpte op te peppen; zie PC+ nov 92
Rexx
= procedurele programmeertaal, vereist interpreter; goede uitbreidmogelijkheden: kan c-functies toevoegen, kan ook DLL's gebruiken; zie DDJ dec 93
RF
= Radio Frequency
RFC
= Request For Comment, systeem van IETF voor voorstellen voor internetstandaarden; zie PC Plus mei 99, http://www.faqs.org/
RFC 1042
= Standard for the transmission of IP datagrams over IEEE 802 network; zie http://www.faqs.org/; zie ook
IEEE,
802
RFC 1288
= Finger protocol
RFC 1294
= Multiprotocol Interconnect over Frame Relay; zie http://www.faqs.org/
RFC 1483
= Multiprotocol Encapsulation over ATM Adaptation Layer 5; zie http://www.faqs.org/
RFC 1631
; zie NAT
RFC 1939
= POP3 ; zie http://www.faqs.org
RFC 2068
= HTTP; zie http://www.faqs.org
RFC 2131
; zie DHCP
RFC 792
= Internet protocol; zie http://www.faqs.org
RFC 821, RFC 2821
= beschrijft mail-protocol; zie http://www.faqs.org/
RFC 977
= NNTP; zie http://www.faqs.org
RFC3261
= SIP; zie PCM dec 05
RFID
= Radio Frequency identification, op afstand uitleesbare radiografische streepjescode; zie PCM dec 03
RGB
= Rood-Groen-Blauw, signaal waarbij de kleur is opgebouwd uit een rood, een groen en een blauw component, gebruikt bij beeldschermen; zie ook
CMYK
RIA
= Rich Internet Application; internetpagina die gebruik maakt van java, flash e.d.; zie http://www.javalobby.org/articles/ajax-ria-overview/; zie ook
AJAX
RIB
= formaat van render- en modelbestanden van pixar; zie PCM nov 95
RIF
= Routing Information Field; zie PC+ mrt 94
RIFF
= bitmap-formaat van Letraset; zie PCM nov 95
Rijndael
= beveiligingsalgoritme, ook bekend als AES, zeer veilig, vergt weinig processorcapaciteit; zie PCM jul 03; zie ook
AES
RIMM
= Rambus In Line Memory Module; voor RDRAM; zie Windows Sources apr 98; zie ook
RDRAM
RIN
= Research InterNet, netwerk van Xerox; zie PCM jul 87; zie ook
XIN
RIP
= Remote Imaging Protocol, protocol om met afbeeldingen en buttons te werken op een BBS; zie Modem Magazine jun 95
RIP
= Routing Information Protocol, Internet protocol used to exchange.routing information within a system; zie http://www.polycom.com
RIP
= Raster Image Processor
RISC
= Reduced Instruction Set Computer, type processor waarbij door vermindering van het aantal instructies de efficientie wordt verhoogd; zie PC Advisor feb 99; zie ook
CISC
RiscOS
= besturingssysteem van Acorn
RLAN
= Radio LAN; zie PC Pro okt 02
RLCD
= Reflective Liquid Crystal Display; zie http://www.motorola.com; zie ook
LCD
RLE
= Right to Left Embedding; Unicode control code; zie Unicode Standard
RLM
= Right to Left Mark; Unicode control code; zie Unicode Standard
RLO
= Right to Left Override; Unicode control code; zie Unicode Standard
RM
= RealMedia video formaat voor internet, zeer goede compressie, lage kwaliteit; zie PC Plus jul 00
RMI
= Remote Method Invocation, enables the programmer to create distributed Java technology-based applications, in which the methods of remote Java objects can be invoked from other Java virtual machines; zie http://www.j2ee.com/
RMS
= Resource Management System, besturingssysteem van Datapoint; zie http://www.datapoint.com/
RMS
= Windows Rights Management Services, systeem om rechten toe tekennen voor beheer documenten; zie PCM jan 04
RNA
= Referential Network Architecture, architectuur voor semantische netwerken of dynamische kennissystemen; zie http://www.rnaproject.org/; zie ook
RDF
RO
= Remote Office
Roaming
= systeem waarbij profile op een centrale server wordt opgeslagen en onafhankelijk van de computer waarop wordt ingelogd werkt; zie PCM jan 00
Robot
= A robot is a program that automatically traverses the Web's hypertext structure by retrieving a document, and recursively retrieving all documents that are reference; zie info.webcrawler.com/mak/projects/robots/faq.html
ROC (Digital ROC)
= Restoration Of Color, systeem waarmee verkleurde dia's tijdens het scannen op kleur gebracht worden; zie PCM okt 01; zie ook
ICE
ROM
= Read Only Memory, geheugen waarvan alleen gelezen kan worden; zie PC Advisor feb 99; zie ook
CD-ROM,
RAM
Router
= interface tussen twee netwerken, maakt het mogelijk gegevens met andere netwerk uit te wisselen; ter vergelijking: router is een intelligente bridge; zie pcm okt 94; zie ook
bridge
RPC
= Remote Procedure Call, procedure die wordt aangeroepen op een andere computer, basis van Distributed Processing; zie Byte jul 89
RPC
= Remote Procedure Call, methode bij replicatie; zie DB/M sep 94
RPC
= Remote Procedure Call, functie bij RAS; zie PC+ apr 96
RPC1, RPC-1
= Region Protection Code, een DVD-speler met RPC1 heeft juiste geen protectie, in tegenstelling tot RPC2; zie PCM okt 01; zie ook
RPC2
RPC2, RPC-2
= Region Protection Code, regioprotectie bij DVD, opgelegd door de filmindustrie; zie PCM okt 01; http://www.rpc1.org/; zie ook
RPC1
RPG
= Role Playing Game; zie PC Format aug 00
RPM
= Red Hat Package Manager, systeem om Linux programma's snel en degelijk te installeren; zie PCM okt 00
RQL
= Relational Query Language, kloon van SQL om naam-rechten met IBM te vermijden, tot 1984; zie PC Techniques okt 93.
RQL
= RDF Query Language; zoektaal voor RDF; zie http://139.91.183.30:9090/RDF/RQL/.; zie ook
RDF
RRAS
= Routing and Remote Access Services, uitbreiding RAS van Microsoft voor Windows NT; zie http://www.microsoft.com/; zie ook
RAS
RS
= Remote Scripting; zie MSJ mar 00
RS
= Record Seperator; Unicode control code; zie Unicode Standard
RS-170
= connector voor composite video
RS-232
= standaard voor seriele aansluiting
RS-MMC
= Redused-Size MultiMedia-Card; zie PcWorld jul 05; zie ook
MMC
RSA
= standaard voor encryptie van data; genoemd naar de makers Rivest, Shamir en Adelman; zie PC+ okt 92 ,PCM apr 96
RSCS
= Remote Spooling and Communications Subsystem, netwerk van IBM voor bestandsoverdracht; zie PCM jul 87; zie ook
VNet
RSI
= Repetive Strain Injury, verwonding als gevolg van overbelasting door herhaalde bewegingen; zie PCM feb 90
RSS
= RDF Site Summary, Rich Site Summary, Really Simple Syndication, techniek om inhoud van een website te kunnen gebruiken in andere websites, maakt gebruik van XML; toepassing hiervan heet rss-feed; zie PCM dec 03; zie ook
RDF,
OPML,
ATOM
RSVP
= Resource Reservation Protocol; reservering van bandbreedte op een netwerk; zie Network News jun 97
RSX
= Realistic Sound Extensions; technologie van Intel voor hifi-geluid op internet
RT
= RealTime
RTA
= Response Time Accelerator; chip van Samsung die LCD-scherm sneller laat reageren; zie AG mrt 06
RTC
= Real Time Clock, interne klok in de computer
RTE
= Rich Text Editor, tekstverwerker met opmaakmogelijkheden; zie http://www.typo3.com/
RTF
= Rich Text Format, opslagformaat van Microsoft voor tekstdocumenten, platform-onafhankelijk; zie PC Techniques feb 93, http://www.microsoft.com
RTMK
= realtime microkernel, portable across platforms ranging from PCs to DSPs; zie DDJ mei 94
RTMP
= Routing Table Maintenance Protocol; zie PC+ mrt 94
RTP
= Reservation Transfer Protocol; reservering van bandbreedte op een netwerk; zie Network News jun 97
RTP
= Real-Time Transport Protocol, bedoeld voor real-time toepassingen zoals video-telefonie; gebruikt UDP-poort 10010; zie http://www.apple.com; zie ook
SRTP
RTS
= Request To Send; signaal van computer naar modem; zie PCM jul 97; zie ook
CTS
RTS
= Real Time Strategy, strategiespel waarin de actie continue plaats vindt; zie PCM okt 02; zie ook
FPS
RTSP
= Real-Time Streaming Protocol; zie http://www.apple.com; zie ook
streaming
RTTI
= Runtime Type Identification, in een objectgeoriënteerde programmeertaal, zoals C++; zie WinTech feb 94
Ruby
= Programmeertaal voor RAD; zie http://www.ruby-lang.org/
RVC
= Revision Control System, versiebeheer
S-Frame
= Supervisory frame; one of three SDLC frame formats; zie http://www.cisco.com; zie ook
SDLC
S-PVA
= Super Patterned Vertical Alignment; techniek bij LCD voor grotere kijkhoek; zie PCM dec 05; zie ook
PVA
S-Spline
= algoritme om afbeeldingen te vergroten; zeer goed; zie PCM jun 03
S/P DIF
= Sony/Pgilips Digital Interface; standaardaansluiting om geluidsinformatie van het ene apparaat naar het andere over te brengen zonder analoog-naar-digitaal of omgekeerd te converteren; zie pcm nov 01
S/WIM
= Subscriber Wireless Identity Module, module bij GPRS waarin digitaal certificaat (digitale handtekening) wordt opgeslagen; zie www.wish.nl/wish/0,1046,site_id-44-menu_id-598-record_id-53271-src_id-385,00.html; zie ook
WPKI
SAA
= System Application Architecture, systeem van IBM voor integratie pc's met minicomputers en mainframes; zie http://www.ibm.com
SaaS
= Software as a Service, model waarbij de klant de software van de server ophaalt, b.v. een java-applicatie; zie AG mrt 07
SAC
= Single Attached Concentrator; FDDI or CDDI concentrator that connects to the network by being cascaded from the master port of another FDDI or CDDI concentrator; zie http://www.cisco.com
SAC
= Simple API for CSS; standard package of interfaces for parsing and applying CSS; zie http://www.w3.org/Style/CSS/SAC/
SACD
= Super Audio CD, audio cd opgenomen met DSD, ontwikkeld door Sony; zie http://www.sonymusic.com/sacd/; zie ook
CD-DA,
DSD,
DST
SADL
= Structural Architecture Description Language
SafeAudio
= Audio CD protection developed by Macrovision, that protects a cd from ripping by disturbing the error correction codes; zie http://www.cdfreaks.com/document.php3?Doc=48
SAM
= Security Accounts Manager van Windows NT, often referred to as the directory database
SAM
= Sequential Access Method, methode waarbij een bestand regel voor regel wordt gelezen en geschreven, b.v. op tape
SAML
= Security Assertion Markup Language; standaard voor toegangscontrole bij directory services; gebaseerd op XML; zie AG jun 09; zie ook
XACML
SAN
= Storage Area Network, systeem bestaande uit veel harddisks en een intelligente controller, doorgaans via speciale snelle verbinding verbonden met server, b.v. Exchange Server; zie windows2000 magazine, jan 01
SANE
= Standard Apple Numeric Environment, rekeneenheid in Macintosh-computer; zie http://www.apple.com
SAO
= Session At Once, techniek bij cd-recorders; zie http://www.philips.com/
SAP
= Systemanalyse und Programmentwicklung, administratief programma oorspronkelijk van ibm; zie http://www.sap.de
SAP
= Service Access Point; field defined by the IEEE 802.2 specification that is part of an address specification; thus, the destination plus the DSAP define the recipient of a packet; the same applies to the SSAP; zie http://www.cisco.com; zie ook
SSAP
SAP
= Service Advertising Protocol; IPX protocol that provides a means of informing network clients, via routers and servers, of available network resources and services; zie http://www.cisco.com; zie ook
IPX
SAP
= Secure Audio Path; beveiliging tegen kopiëren van audio in Windows ME en XP; zie http://www.microsoft.com; zie ook
DRM
SAPI
= Speech Application Programmers Interface, API voor spraaktoepassingen, onderdeel van VisualStudio.Net; zie PCM sep 00
SAPI
= Server Application Programming Interface; zie http://www.php.net/
SAR
= Segmentation And Reassembly; one of the two sublayers of the AAL CPCS, responsible for dividing (at the source) and reassembling (at the destination) the PDUs passed from the CS; zie http://www.cisco.com; zie ook
AAL,
CPCS
SARG
= Search ARGument
SAS
= Single Attachment Station; device attached only to the primary ring of an FDDI ring. Also known as a Class B station. Compare with DAS; zie http://www.cisco.com; zie ook
DAS
SAS
= Statically Assigned Socket; socket that is permanently reserved for use by a designated process; in an AppleTalk network, SASs are numbered 1 to 127; they are reserved for use by specific socket clients and for low-level built-in network services; zie http://www.cisco.com
SAS
= Serial Attached SCSI, opvolger SCSI, doorvoersnelheid 3 GB/s; zie PCM dec 05; zie ook
SCSI
SASL
= Simple Authentication and Security Layer,(RFC4422), method for adding authentication support to connection-based protocols, wordt gebruikt bij SMTP; zie http://www.ietf.org
Sata II, Sata-2
= set uitbreidingen op Sata; o.a. dynamische rotatiesnelheid van de schijf en NCQ voor hogere performance bij multithreading; snelheid 3 Gbit/s ; zie PCM sep 04; zie ook
Sata
SATA Sata/150
= Serial ATA, seriële versie van ATA, werkt met 4-aderige kabel, snelheid 150 MB/s (vergelijkbaar met UDMA/100); zie pcm nov 01, http://developer.intel.com, PCM feb 09; zie ook
ATA,
Sata,
300
Sata/300
= snellere versie van Sata/150, snelheid 300 MB/s; zie PCM feb 09; zie ook
Sata,
150
Satan
= Security Administrator Tool for Analyzing Networks; tool voor het onderzoeken van zwakke plekken in een netwerk; zie PC+ mei 95
Saturation
= Saturation describes the hue's purity. A color with a saturation of 100% is bright and vivid, and a color with a saturation of 0% is a shade of grey.; zie PaintShop Pro help
Save under
= X-server onthoudt vensterinhoud als venster door ander venster overlapt wordt; zie PC+ nov 92
SAWSDL
= Semantic Annotations for WSDL; zie http://www.w3.org; zie ook
WSDL
SAX
= Simple API for XML, event-based API specification; zie MSDN mei 00; zie ook
DOM
SBA
= Scene Balance Algorithm, algoritme om o.a. automatisch de kleurbalans van photo-cd-afbeeldingen aan te passen; zie http://www.kodak.com/
SBC
= Single Board Computer, computersysteem op 1 printplaat, b.v. voor regelsysteem
SBM
= Subnet Bandwidth Manager; standard for handling resource reservations on shared and switched IEEE 802-style local-area media; zie http://www.ietf.org/
SBR
= Spectral Band Replication; techniek om geluid met hogere frequenties efficiënt te decoderen; wordt gebruikt in MP3Pro; zie pcm nov 01
SBus
= standaard voor systeembus tussen processor en I/O; wordt o.a. gebruikt in Sun SPARC-based workstations; zie http://www.sun.com/
Scatternet
= netwerk van bluetooth-netwerken, waarbij master van ene piconet slave is van ander piconet; zie MacFan mei 05; zie ook
piconet
SCC
= Serial Communications Controller, schakeling voor seriële communicatie
SCCP
= Signaling Connection Control Part; Trillium software that supports routing and translation and management functions and data transfer without logical signaling connections; zie http://www.cisco.com
Schema
= describes how a structured data file (database) is built
SCI
= Serial Communication Interface
SCL
= Spam Confidence Level, code die de waarschijnlijkheid van spam aangeeft (1=geen 10=wel); zie PcPro aug 04; zie ook
spam
SCL
= Scanner Control Language, van HP; zie http://hpoj.sourceforge.net/hpoj-cvs/doc/info-protocols.html
SCM
= Service Control Manager van Windows NT; zie DDJ mei 94
SCM
= Supply Chain Management, beheer van toeleveringsketens; zie Computable mei 99 (http://www.computable.nl/)
SCM
= Secure Content Manager; programma dat inhoud van websites, email etc. controleert op spam, virussen etc.; zie Pc Pro jan 05
SCMS
= Serial Copy Management System, systeem voor kopieerbeveiliging; wordt gebruikt op memory-stick; zie http://www.sony.com
SCP
= Secure Cryptographic Processor; chip t.b.v. encryptie; zie PC pro okt 02
SCP
= Service Control Point; element of an SS7-based Intelligent Network which performs various service functions, such as number translation, call setup and teardown, etc; zie http://www.cisco.com
SCR
= Sustainable Cell Rate; parameter defined by the ATM Forum for ATM traffic management. For VBR connections, SCR determines the long-term average cell rate that can be transmitted. ; zie http://www.cisco.com; zie ook
VBR
SCR
= System Clock Reference, tijdcode bij DVD
Script X
= multimedia scripttaal voor PC's, Mac, Unix; zie PC+ mei 93
Scriptlet
= overlaid pages that remain a separate entity from the main HTML document; zelfstandige component, geschreven in DHTML, complement van Behavior; zie MSDN mei 00
SCSI
= Small Computer System Interface; aansluiting voor meerdere apparaten (harddisk, e.d) op een computer; zie PCM jun 94; zie ook
Fast,
SCSI,
Wide
SCTE
= Serial Clock Transmit External; timing signal that DTE echoes to DCE to maintain clocking; designed to compensate for clock phase shift on long cables; zie http://www.cisco.com
SD
= Send Data, indicator op modem wanneer data wordt verzonden; zie ook
RD
SD Card, SD-Card
= Secure Digital geheugenkaart, met SDMI beveiligde MulitMediaCard; zie PCM okt 01; zie ook
micro,
SD,
SDHC
SDC
= Selected Device Clear, signaal bij IEEE488; zie Byte feb 85
SDF
= System Data Format, formaat voor opslag van data: strings are separated by commas or spaces, and optionally enclosed in double quotes (Borland)
SDH
= Synchronous Digital Hierarchy, Europese standaard voor hoge snelheids netwerk; snelheid 155.52 Mbps; zie PC+ sep 92
SDHC card
= Secure Digital Gigh Capacity; standaard voor SD-geheugenkaarten groter dan 2 GB; werkt met FAT32; zie PCM mei 07; zie ook
SD
SDI
= Single Document Interface, Windows-applicatie met 1 venster; zie ook
MDI
SDIO
= Secure Digital Input Output; uitbreiding op SD Card, zodat niet alleen geheugen aangesloten kan worden maar ook anderev apparaten zoals gps-ontvanger; zie ook
SD,
Card
SDLC
= Synchronous Data Link Control; SNA data link layer communications protocol; bit-oriented, full-duplex serial protocol that has spawned numerous similar protocols, including HDLC and LAPB.; zie http://www.cisco.com; zie ook
SNA,
HDLC,
LAPB
SDLT, SuperDLT
= Super Digital Linear Tape; variant of DLT technology that makes it possible to store upwards of 100 GB on a single cartridge and can transfer data at speeds of up to 10 megabytes per second; zie http://www.hp.com/; zie ook
DLT
SDM
= System Development Method, methode en technieken voor de ontwikkeling van informatiesystemen
SDMA
= Spatial Division Multiple Access, a complement (not an alternative) to CDMA and TDMA, this technology increases the number of users that can access an existing wireless phone or data system by exploiting the spatial characteristics of the channel itself through highly developed implementation of an intelligent antenna system's capabilities for receiving and transmitting; zie http://www.arraycomm.com/glossary.html; zie ook
CDMA
SDMI
= Secure Digital Music Initiative, codeertechniek voor MP3; zie PCM jan 00
SDOM
= Scheme implementation of DOM; zie http://www.nongnu.org/sdom/; zie ook
DOM
SDR
= Single Data Rate, alle geheugen die nog geen DDR is; zie PC Plus jul 00; zie ook
DDR
SDRAM
= Synchronous Dynamic RAM, gesynchronyseerd met de systeemklok, sneller dan DRAM; zie ook
SGRAM
SDSL
= Symmetric Digital Subscriber Line: HDSL plus POTS over a single telephone line. This name has not been adopted by a standards group, but is being discussed by ETSI; zie http://www.adsl.com
SDSL
= Single-Line Digital Subscriber Line: one of four DSL technologies; delivers1.544 Mbps both downstream and upstream over a single copper twisted pair (max 3 km); zie http://www.cisco.com; zie ook
DSL
SDSU
= SMDS DSU; DSU for access to SMDS via HSSIs and other serial interfaces; zie http://www.cisco.com
SDTV
= Standard Definition; gewoon tv-signaal, t.o.v. HDTV; zie ook
HDTV
SDU
= Service Data Unit; unit of information from an upper-layer protocol that defines a service request to a lower-layer protocol; zie http://www.cisco.com
SE
= Storage Engine
SEAL
= Simple and Efficient AAL. Scheme used by AAL5 in which the SAR sublayer segments CS PDUs without adding additional fields; zie http://www.cisco.com; zie ook
AAL
SEC
= Single Edge Contact; printplaatje waarbij alle aansluitingen aan een kant zitten, bedoeld voor hoogfrequente signalen; zie PCM apr 97
SECC
= Single Edge Contact Catridge, aanduiding voor processor-aansluiting waarbij de contacten aan een kant zitten; zie PCM feb 00; zie ook
SEC,
PGA,
SEPP
Sector
= deel van een track op een opslagmedium; een harddisk is onderverdeeld in tracks die is onderverdeeld in sectoren
Secure MP3
= codeertechniek voor MP3; zie MacFan mrt 00
SED
= Surface-conduction Electron-emitting Display; techniek voor platte beeldschermen met hoger contrast en snellere responstijd dan LCD; vergelijkbaar met FED; zie PCM dec 05; zie ook
TFT,
FED
Self refresh
= type geheugen die zichzelf ververst en geen refresh signaal nodig heeft zoals standaard geheugen, www.newerram.com
Semaphore
= signaal dat een thread doorgeeft aan een andere thread; zie PC Techniques jun 93.
SEO
= Search Engine Optimisation; aanduiding voor technieken en trucs om zoekranking te verhogen; zie http://www.seochat.com/
SEPP
= Single Edge Processor Package; processor-behuizing voor Intel Celeron met Slot1-aansluiting; zie PCM feb 99; zie ook
PPGA
SERCnet
= Science Engineering Research Council Network, vroeger netwerk tussen Britse universiteiten, in 1977 vervangen door JAnet; zie PCM jul 87; zie ook
JAnet
Serendipiteit
= de gave om door puur toeval heerlijke ontdekkingen te kunnen doen; zie emnet 4 94
Serial AGP, Serieel AGP
= seriële versie van AGP; zie pcm nov 01, http://developer.intel.com; zie ook
AGP
Seriele poort
= aansluiting waarbij data via een signaal achter elkaar wordt verzonden; trager dan parallel maar minder kabel nodig
Server Push
= server sends new parts of page to the client, using a multipart MIME type called "multipart/x-mixed-replace";; zie DDJ nov 95; zie ook
client,
pull
SET
= Secure Exchange Transaction, protocol voor veilige on-line transacties; zie PC Plus okt 99
SF
= Super Frame; common framing type used on T1 circuits; consists of 12 frames of 192 bits each, with the 193rd bit providing error checking and other functions; superseded by ESF, but is still widely used; also called D4 framing; zie http://www.cisco.com; zie ook
ESF
SFA
= Sales Force Automation, automatisering van het verkooptraject; zie Computable mei 99 (http://www.computable.nl/)
SFC
= System File Checker, taak van Windows 2000 die systeembestanden controleert bij opstarten; zie PC Pro dec 99
SFF
= Small Form Factor, aanduiding voor pc-kast met veel kleinere afmetingen dan mini-tower
SFF
= Structured Fax File
SFM
= Services For Macintosh, biedt Macintoshes toegang op een NTFS volume
SFT
= System Fault Tolerance, systeem voor het minimaliseren van gegevensverlies; zie Byte jul 89
SFX
= SelF eXtracting, aanduiding voor een zelfuitpakkend RAR-archief; zie http://www.rarsoft.com; zie ook
RAR
SG
= Storage Group; zie windows2000 magazine, jan 01
SGCP
= Simple Gateway Control Protocol; controls Voice over IP gateways by an external call control element (called a call-agent); this has been adapted to allow SGCP to control switch ATM Circuit Emulation Service circuits ; zie http://www.cisco.com
SGMP
= Simple Gateway Monitoring Protocol; network management protocol that was considered for Internet standardization and later evolved into SNMP; zie http://www.cisco.com; zie ook
SNMP
SGRAM
= Synchronous Graphics RAM, vergelijkbaar met SDRAM, met extra blok-lees/schrijf-functies voor snellere beeldverwerking; zie PCM okt 96
SHA
= Secure Hash Algorithm, algoritme voor beveiliging van gegevens; zie DDJ apr 94
Shareware
= software die vrij verspreid en uitgetest mag worden en pas bij gebruik betaald moet worden; zie ook
www.shareware.com
SHMCD
= Super High Material CD, is een Compact Disc die op elke CD-speler afspeelbaar is. Het verschil met een gewone CD is het gebruikte materiaal. Bij dit door Universal Japan en JVC ontwikkelde schijfje wordt namelijk gebruik gemaakt van ultratransparant kunststof dat is ontwikkeld voor de productie van hoogwaardige LCD- en plasmaschermen. Dit komt de geluidskwaliteit ten goede.; zie http://www.highfidelitydiscs.nl
SHN
= SHorteN, muziekformaat (audio codec) , lossless compression; zie macworld jun 04
Shoot-Õem-up, Shooter
= schietspel waarbij onderscheid bestaat tussen
first person shooter
met het perspectief vanuit de schietende held zoals Quake, en
third person shooters
zoals Tomb Raider; zie Volkskrant okt 00
SHS
= extensie voor Windows Scrapbookobject; let op: er zijn virussen die hier gebruik van maken; zie http://www.zdnet.com/zdhelp/stories/main/0,5594,2589934,00.html
SHTML
= Smart HTML, internet scripttaal, voegt extra commando's toe aan HTML; zie ook
HTML
SHTTP
= Secure Hypertext Transfer Protocol, protocol voor beveiliging van WWW op Internet; a higher level protocol that only works with the HTTP protocol, but is potentially more extensible than SSL; zie PC+ mrt 95; zie ook
SSL
SID
= Service ID: a number that defines (at the MAC sublayer) a particular mapping between a cable modem (CM) and the CMTS; zie http://www.cisco.com
SIF
= Setup Instruction File, extensie voor bestand met instructies om automatisch een setup uit te voeren, ook genoemd Answer File; zie http://winxp.bink.nu/
sIFR
= scalable Inline Flash Replacement, method of substituting a header rendered in a plain old web font rendered in Flash; zie http://dev.opera.com/; zie ook
FLIR,
NIRF,
Cufon
Silverlight
= runtime voor RIA; v/h WPF/E; werkt als een plugin voor browsers die javascript uitbreidt met vele functies voor multimedia en web-based toepassingen; werkt met XAML; zie http://silverlight.net/; zie ook
XAML
SIM
= Subscriber Identity Module, chipcard met uniek nummer in mobiele telefoon; zie http://www.qualcomm.com/
SIM
= Set Initialization Mode; zie http://www.cisco.com
SIMD
= Single Instruction Multiple Data; de mogelijkheid om per instructie meerdere datavelden te verwerken
SIMM
= Single In-line Memory Module, een module met aan een kant een rij contacten en met verscheidene geheugen-chips erop; zie http://www.goldenram.com; zie http://www.goldenram.com; zie ook
RAM,
DIMM,
SO
Simon
= eerste PC, werkte met relais, 1950; zie Personal Computer Milestones
single-tiered
= aanduiding voor applicatie die lokale Ôeigen' databasebestanden gebruikt, zoals dBase; zie ook
two-tiered
SIO
= Saturn IO, chip van Intel voor IDE; zie http://www.openvms.compaq.com/wizard/openvms_faq.html
SIP
= Session Initiation Protocol; gebruikt bij VoIP; zie PCWorld mei 04; zie ook
VoIP,
STUN
SIP
= SMDS Interface Protocol; used in communications between CPE and SMDS network equipment.; allows the CPE to use SMDS service for high-speed WAN internetworking; zie http://www.cisco.com; zie ook
SMDS
SIP
= Serial Interface Processor; zie http://www.cisco.com
SIPS
= Scriptable Image Processing System, Unix tool voor batch-conversie afbeeldingen
SIS
= Single Instance Storage, technology in Microsoft Exchange waardoor een object dat meer keer wordt gebruikt toch maar een keer wordt opgeslagen; zie PC Pro apr 00.
SIT
= StuffIt archief, gecomprimeerd bestandsformaat op de Macintosh
Site
= www.
colani.nl
skin
= bestand waarmee het uiterlijk van een programma kan worden aangepast; zie ook
Theme
Skip list
= een linked list met om de zoveel nodes een pointer naar een node een eind verder; sneller dan een linked list, beter updateable dan een binary tree; zie DDJ jan 94
SLA
= Site Level Aggregator; instantie die adressen uitgeeft bij IPv6, 16 bits; zie ook
NLA
SLC
= Signaling link code. Code that identifies a linkset; zie http://www.cisco.com
SLD
= Second Level Domein, subdivision within a TLD; zie Pc Plus mei 03; zie ook
TLD
SLDRam
= SyncLink Ram; zie http://www.sldram.com, zie PCM apr 00
SLE-control
= Single Line Edit-control; zie ook
MLE
SLES
= Suse Linux Enterprise System; Linux-versie van Novell; zie PCWorld nov 04
SLI
= Scan Line Interleave, truc om twee grafische kaarten in tandem te zetten; zie PCM jun 99
SLI
= Scalable Link Interface; term van nVidia om meer videokaarten te gebruiken om sneller 1 beeldscherm aan te sturen; zie Pc Pro jan 05
SLIP
= Serial Line Interface Protocol, standaard voor verbinding met ISP via telefoonlijn; zie PC Advisor feb 99
SLiP
= Sorta Like Python shorthand for XML; alternative syntax for creating and editing XML data; Less typing; Easier to read ; zie http://www.scottsweeney.com/projects/slip/; zie ook
ZML
Slipstream CD
= Bootable cd waarbij de originele installatie is bijgewerkt met een of meer updates of service packs; zie PCWorld nov 04
Slot1
= pin-aansluiting van Pentium II-processor; zie ook
Socket,
7
Slurl
= URL in het spel Second Life; zie PCM mrt 07
SM, SM3.0
= Shader Model, onderdeel van DirectX voor texture effecten bij 3D-beelden; zie PCM jul 06
SMA
= SubMiniature version A, connector voor RF-signalen tot 18 GHz, 50 ohm; zie http://www.amphenolrf.com/
SMAC
= source MAC; MAC address specified in the Source Address field of a packet; compare with DMAC; zie http://www.cisco.com; zie ook
MAC
SmallTalk
= objectgeoriënteerde programmeertaal, werkt met MVC; zie http://www.smalltalk.org/
SMART
= zoeksysteem dat uitgaat van frequentie van woorden; zie emnet 1 94; zie ook
CLARIT,
en,
Markof
SMART
= Self Monitoring Analysis and Reporting Technology, a feature of EIDE where the BIOS can receive data about hard disk performance and warn if it predicts a failure is likely to occur; zie PC Advisor jun 00
Smartboard
= digitaal schoolbord met aanraakscherm; zie autoatiseringsgids jan 06
SmartMediaCard
= flashgeheugenmodule van Toshiba, dun; zie PCM okt 01
SMB
= Server Message Block, desktop cross-platform protocol for distributed file sharing; zie http://www.thursby.com/products/dave.html; zie ook
CIFS
SMB
= Small-to-Medium Businesses; zie ook
SOHO
SMDS
= Switched Multimegabit Data Service. High-speed, packet-switched, datagram-based WAN networking technology offered by the telephone companies; zie http://www.cisco.com; zie ook
CBDS
SMF
= single-mode fiber; zie http://www.cisco.com
SMI
= Structure of Management Information. Document (RFC 1155) specifying rules used to define managed objects in the MIB; zie http://www.cisco.com; zie ook
MIB
SMIL
= Synchronized Multimedia Integration Language, uitbreiding op HTML voor grafische effecten, en tijd-afhankelijke elementen; zie MacWorld feb 00; zie ook
www.w3,
org,AudioVideo
Smiley
; zie emoticon
SMMS
= Siemens Corporate Research Multimedia Mail System, systeem om video, afbeeldingen, geluid, grafieken, teksten etc aan E-mail te koppelen; zie elektuur okt 94
SMO
= state machine object; zie http://www.cisco.com
SMP
= Symmetric Multiprocessing, computersysteem met meer processoren die gelijktijdig taken uitvoeren; zie MacTech mrt 96
SMRP
= Simple Multicast Routing Protocol. Specialized multicast network protocol for routing multimedia data streams on enterprise networks; works in conjunction with multicast extensions to the AppleTalk protocol; zie http://www.cisco.com
SMS
= Systems Management Server; product voor beheer software en updates in een netwerk; zie http://www.microsoft.com/smserver/
SMS
= Short Message Service
SMT
= Station Management, standaard voor station insertion/removal voor FDDI; zie Byte jul 89
SMT
= System Management Terminal; zie http://www.zyxel.com
SMT
= Simultanous MultiThreading, andere benaming voor Hyper-threading; zie PCM dec 03; zie ook
Hyperthreading
SMT
= Statistical Machine Translation; techniek voor automatisch vertalen waarbij eerdere vertalingen worden gebruikt om mbv waarschijnlijkheidsberekeningen te vertalen; zie AG mrt 06; zie ook
RBMT
SMTP
= Single Mail Transport Protocol, standaardmanier om e-mail te verzenden over internet; zie http://rfc2821.x42.com/
SN
= Sequence Number, veld bij ATM; zie http://www.protocols.com/pbook/atm.htm; zie ook
ATM
SNA
= System Network Architecture, netwerk-architectuur van IBM; zie http://www.ibm.com
SNADS
= SNA Distribution Services. Consists of a set of SNA transaction programs that interconnect and cooperate to provide asynchronous distribution of information between end users. One of three SNA transaction services. See also DDM and DIA.; zie http://www.cisco.com
Snail mail
= brievenpost
SNAP
= Sub Network Attachment Point, bij IEEE 802.1a; zie http://www.faqs.org/
SNI
= Subscriber Network Interface. Interface for SMDS-based networks that connects CPE and an SMDS switch. See also UNI; zie http://www.cisco.com
SNI
= SNA Network Interconnection. IBM gateway connecting multiple SNA networks; zie http://www.cisco.com
SNMP
= Simple Network Management Protocol, provides a way to monitor and control network devices and to manage configurations, used in TCP/IP networks; zie Telecommagazine okt 94 en PC+ jul 93
SNMP2, SNMPv2
= snmp met grotere instructieset en breder aantal foutmeldingen; zie PCM jun 04; zie ook
snmp
SNMP3, SNMPv3
= snmp met betere beveiliging; zie PCM jun 04; zie ook
snmp
SNP
= Sequence Number Protection; zie http://www.cisco.com
SNPA
= SubNetwork Point of Attachment. Data link layer address (such as an Ethernet address, X.25 address, or Frame Relay DLCI address). SNPA addresses are used to configure a CLNS route for an interface; zie http://www.cisco.com
SNRM
= Set Normal Response Mode; zie http://www.cisco.com
SNRME
= Set Normal Response Mode Exchange; zie http://www.cisco.com
SO DIMM
= Small Outline Dual In-Line Memory Module, een module met aan een kant zowel voor als achter contacten (2x72 pins) en met verscheidene geheugen-chips erop; kleiner dan DIMM; zie http://www.goldenram.com; zie ook
RAM,
DIMM,
SIMM
SOA
= Service Oriented Architecture; geïntegreerde services gericht op processen; zie AG feb 07
SOAP
= Simple Object Access Protocol, protocol voor toegang van applicaties via http en XML; XML-based messaging technology which specifies rules for locating XML Web Services, integrating them into applications and communicating with them; technolgy to exchange XML data between applications ; zie MSJ maa 00; zie ook
XML
SoC
= System-on-a-Chip; volledig computersysteem in één chip; voorbeeld Geode van National Semiconductors; vervangen door PIC; zie Pc pro jan 05; zie ook
PIC
SOC
= Service Oriented Client; runtime environment, zoals Flash; zie http://www.adobe.com
Socket 1207
= pin-aansluiting van AMD Athlon-64-processor; zie PCM sep 05
Socket AM2
= Socket voor AMD processor; met DDR2 ondersteuning; zie PCM aug 06
Socket-370 (Socket 370)
= pin-aansluiting van Celeron-processor; zie ook
Socket,
7
Socket-478 (Socket 478)
= pin-aansluiting van Pentium 4-processor; zie PCM sep 02; zie ook
Socket,
7
Socket-7 (Socket 7)
= pin-aansluiting van Pentium I-processor; zie ook
Slot1,
en,
Socket
Socket-754 (Socket 754)
= pin-aansluiting van AMD Athlon 64 en Sempron processor
Socket-939 (Socket 939)
= pin-aansluiting van AMD Athlon 64 processor; sneller dan Socket 754
Socket-AM2 (Socket AM2)
= pin-aansluiting van AMD Athlon 64 processor; vervangt socket-754 en socket-939; zie PCM dec 06
SocketA
= pin-aansluiting van AMD Athlon en Duron; zie PCM sep 00
Sockets
= standaard die voorschrijft hoe de gegevensuitwisseling met het netwerk geprogrammeerd dient te worden, oorspronkelijk uitgevonden als een algemeen mechanisme voor communicatie tussen lopende processen; zie PC+ jul 92
Socks 5
= Internet standard protocol (RFC 1928) om veilig een firewall door te komen; zie Windows Sources apr 98; zie ook
SSL
SODA
= SharpDevelop Open Development Architecture; zie http://www.icsharpcode.net/
Software
= programmatuur, de door een programmeur te definiëren logica van een computer, in tegenstelling tot hardware
SOHO
= Small Office/Home Office; aanduiding voor kleine zakelijke pc-gebruikers; zie ook
SMB
SOI
= Silicon On Insulator; techniek waarbij circuits worden geplaatst op een niet-geleidende onderlaag; zie AG jun 08
SOJ
= Small Outline J-lead, type chipverpakking; zie http://www.newerram.com
Solaris
= besturingssysteem van Sun
SOM
= System Object Model, programmeertaal van IBM om verschillende objecten met elkaar te laten communiceren en eigenschappen van elkaar te overerven; zie PCM sep 94
SONET (= OC-3072 )
= Synchronous Optical Network, ontwikkeld door Bellcore, belooft 40G ethernet; zie http://techupdate.zdnet.com/techupdate/stories/main/0,14179,2833803,00.html
SouthBridge
= schakeling tussen processor en i/o-apparatuur (harddisk, netwerk, pci, usb); zie ook
NorthBridge
SOX
= Simple Outline XML; alternative syntax for XML, useful for reading and creating XML content in a text editor; zie http://www.langdale.com.au/SOX/
SP
= Stack Pointer, pointer in de CPU die de huidige positie in de stack aangeeft; zie ook
stack
SP
= Signaling Processor; zie http://www.cisco.com
SP
= Switch Processor; zie http://www.cisco.com
SP
= Stored Procedure; gecompileerde SQL statements opgeslagen in de database
SPA
= Secure Password Authentication
Spam
= ongewenste email; zie ook
Junkmail,
UCE
SPAP
= Shiva PAP, a Shiva-specific version of PAP, improves on PAP by encrypting the password before sending it to the remote system; zie http://www.microsoft.com/TechNet/network/ras.asp; zie ook
PAP
SPARQL
= SPARQL Protocol and RDF Query Language; zoektaal voor RDF, lijkt op SQL; zie http://en.wikipedia.org/wiki/SPARQL; zie ook
RDF
SPD
= Serial Poll Disable, signaal bij IEEE488; zie Byte feb 85
SPD
= Software Product Description
SPD
= Serial Presence Detect, data structure on memory chips; DIMMs with SPD support allow the BIOS to read the SPD data and program the chipset to accurately configure memory settings for optimum performance; zie http://www.kingston.com/
SPD
= Service Discovery Protocol, wordt gebruikt bij Bluetooth om te vergelijken of twee apparaten hetzelfde profiel gebruiken; zie MacFan mei 05; zie ook
Bluetooth
SPD
= Serial Present Detection, belangrijkste gegevens van SDRAM-module leest BIOS uit EEPROM; zie PCM feb 06; zie ook
SDRAM
Spdif
= Sony/Philips Digital Interface, digitale uitgang op mini-discspelers, dat-recorders etc.
SPDY
= Speedy, protocol van Google voor verbeterde http, comprimeert alle data, staat meer verzoeken per verbinding toe en webserver kan data pushen naar browser; zie PCM jan 10, http://dev.chromium.org/spdy
SPE
= Serial Poll Enable, signaal bij IEEE488; zie Byte feb 85
SPE
= Synergistic Processing Element; cel in een cell-processor; gebruikt in Playstation 3; zie PCM aug 08
Speculative Execution
= techniek die alvast enkele verdere instructies van een programma berekent, in combinatie met Branch prediction; zie PCM nov 00
Speculative processing
= het op voorhand inlezen van processorinstructies, om de verwerkingssnelheid te verhogen, eerst geintroduceerd bij de G3, ook genoemd speculative addressing; zie MacFan nov 00
SpeedStep
= techniek van Intel voor energiebesparing voor mobiele processor, combinatie van hardware en software; zie PCM mrt 00
SPF
= Shortest Path First; routing algorithm that iterates on length of path to determine a shortest-path spanning tree. Commonly used in link-state routing algorithms. Sometimes called Dijkstra's algorithm. See also link-state routing algorithm..; zie http://www.cisco.com
SPI
= Service Provider Interface, functions to extend an existing transport service provider by implementing a layered service provider, onderdeel van WinSock 2; zie http://www.microsoft.com/MSJ/0599/layeredService/layeredService.htm; zie ook
LSP
SPI
= extensie voor Susie Image Plug-in graphics
SPI
= Stateful Packet Inspection ; zie http://www.netgear.com
SPID
= Server Process ID, id van een systeemproces bij SQL Server; zie windows2000 magazine, jan 01
SPID
= Service Profile ID, speciaal nummer bij ISDN (alleen in Noord-Amerika)
Spider
= same as robot, but sounds cooler in the press
SPIM
= Spam in Instant Messaging; ongewenste berichten in de chatbox; zie volkskrant apr 04
Spintronic
= techniek waarbij de draaiing van magnetische velden wordt gemeten; maakt magnetische geheugens mogelijk; zie Pc Pro jan 05; zie ook
MRAM
SPIT
= SPam over Internet Telephony, ongewenste reclame via VoIP; zie PCM dec 05
SPL
= Samsung Printer Language
SPOT
= Smart Personal Objects Technology, concept voor simpele apparaatjes die actuele informatie kunnen ontvangen; zie Volkskrant jan 03
SPP
= Serial Port Profile; profiel bij Bluetooth voor verbinding tussen twee apparaten; zie PCM jun 04
SPP
= Sequenced Packet Protocol. Provides reliable, connection-based, flow-controlled packet transmission on behalf of client processes. Part of the XNS protocol suite; zie http://www.cisco.com; zie ook
XNS
SPT
= Scalable Printing Technology; techniek van hp voor printkoppen; zie PCM sep 05
SPX
= Sequenced Packet Exchange, protocol voor communicatie tussen programma's over een netwerk
Spyware
= common language for Advertising Supported software (Adware): 1. Banner ads, software publishers add a banner into their software and get paid for that; 2. Additional tracking software, software that is sending all kinds of information from your computer like cpu usage (like winamp does), but also stuff like e-mail addresses, visited websites or why not even your credit card number or your home location; zie http://www.cdfreaks.com/document.php3?Doc=43; zie ook
malware
SQE
= Signal Quality Error. Transmission sent by a transceiver back to the controller to let the controller know whether the collision circuitry is functional. Also called
heartbeat
; zie http://www.cisco.com
SQL
= Structured Query Language; opvraagtaal voor databases; zie PCM nov 95; zie ook
PL,
SQL
SQL-1
= SQL-89.
SQL-2
= SQL-92.
SQL-DMO
= SQL Distributed Management Objects; COM-based object library voor SQL Server; zie ook
SQL
SR/TLB
= Source-Route Translational Bridging; method of bridging where source-route stations can communicate with transparent bridge stations with the help of an intermediate bridge that translates between the two bridge protocols; zie http://www.cisco.com; zie ook
SRT
SRAM
= Static Random Access Memory, geheugen dat niet periodiek ververst hoeft te worden, daardoor sneller dan DRAM maar duurder, Cache-geheugen is doorgaans SRAM; zie http://www.goldenram.com; zie ook
RAM,
DRAM
SRB
= Source-Route Bridging, method of bridging originated by IBM and popular in Token Ring networks, in an SRB network, the entire route to a destination is predetermined, in real time, prior to the sending of data to the destination, contrast with transparent bridging; zie http://www.cisco.com
SRP
= Spatial Reuse Protocol.; zie http://www.cisco.com
SRQ
= Service ReQuest, signaal bij IEEE488; zie Byte feb 85
SRT
= Source-Route Transparent; IBM bridging scheme that merges the two most prevalent bridging strategies: SRB and transparent bridging. SRT employs both technologies in one device to satisfy the needs of all ENs. No translation between bridging protocols is necessary. Compare with SR/TLB; zie http://www.cisco.com
SRTP
= Sequenced Routing Update Protocol. Protocol that assists VINES servers in finding neighboring clients, servers, and routers. See also RTP; zie http://www.cisco.com
SRTP
= Secure Real-Time Transport Protocol; RTP met authorisatie en replay protection; bedoeld voor beveiligen VoIP
SS7
= Signaling System 7. Standard CCS system used with BISDN and ISDN. Developed by Bellcore; zie http://www.cisco.com; zie ook
CCS
SSAP
= Source Service Access Point; SAP of the network node designated in the Source field of a packet; compare to DSAP; zie http://www.cisco.com; zie ook
SAP
SSCOP
= Service Specific Connection Oriented Protocol; data link protocol that guarantees delivery of ATM signaling packets; zie http://www.cisco.com; zie ook
ATM
SSCP
= System Services Control Points. Focal points within an SNA network for managing network configuration, coordinating network operator and problem determination requests, and providing directory services and other session services for network end users; zie http://www.cisco.com
SSCS
= Service Specific Convergence Sublayer. One of the two sublayers of any AAL. SSCS, which is service dependent, offers assured data transmission; zie http://www.cisco.com
SSD
= Solid State Drive; flash drive ter vervanging van harddisk; geluidloos, duurzaam, sneller, gebruikt minder energie, duurder; zie PCM mei 07
SSDP
= Simple Service Discovery Protocol; protocol gebruikt door UPnP voor uitwisseling met andere UPnP devices.; zie http://www.grc.com/port_1900.htm
SSE
= Streaming SIMD Extensions, 70 extra processorinstructies van Intel voor multimedia-toepassingen, gebruikt in Pentium III
SSE2
= Streaming SIMD Extensions 2, 144 extra processorinstructies van Intel voor integer- en floatingpoint-berekeningen, gebruikt in Pentium-4; zie PCM apr 00
SSFDC
= Solid-State Floppy-Disk Card; ook genoemd SmartMedia Card; Flash memory op een kaartje; zie http://computer.howstuffworks.com
SSH
= Secure Shell, bedoeld als veilig netwerk tussen twee machines, gebaseerd op een zware versleuteling en identificatie; zie www.wish.nl/wish/0,1046,site_id-44-menu_id-601-record_id-56545-src_id-398,00.html
SSI
= Server Side Include, bestand dat op de server ingevoegd wordt in een HTML-document dmv een scripttaal; zie http://httpd.apache.org/docs/howto/ssi.html
SSL
= Secure Sockets Layer, protocol voor beveiliging op Internet; low-level protocol; W3-Consortium wil dit protocol combineren met SHTTP; zie PC+ mrt 95 en Windows Sources apr 98 en PC Plus okt 99; http://www.w3.org/Security/; zie ook
SHTTP
SSL/PCT
= Secure Sockets Layer / Private Communications Technology; beveilging gebruikt bij HTTP
SSP
= Switch-to-Switch Protocol. Protocol specified in the DLSw standard that routers use to establish DLSw connections, locate resources, forward data, and handle flow control and error recovery. See also DLSw; zie http://www.cisco.com
SSP
= Silicon Switch Processor; zie http://www.cisco.com
SSPI
= Security Service Provider Interface; zie MSDN mei 00
Stack
= gereserveerd geheugendeel waarin de CPU gegevens over opgeroepen subroutines bijhoudt zodat weer verder kan worden gegaan met het programma na afloop van een subroutine; ook: history list; zie ook
SP
Standard mode
= modus van Windows voor compatibiliteit met 16-bits processors; zie PCM sep 90; zie ook
real,
mode,
en
StarLAN
= CSMA/CD LAN, based on IEEE 802.3, developed by AT&T; zie http://www.att.com/
Staticcolor
= X-server koppelt 'echte'kleur rechtstreeks aan schermkleur; zie PC+ nov 92; zie ook
pseudocolor
Stealth mode
= karakter in een online world stilleggen, zodat het niet kan worden aangevallen als speler niet online is; zie Volkskrant okt 00
Stinger
= besturingssysteem van Microsoft voor mobiele telefoons/PDA's voor internet; zie http://212.123.129.54/wish/0,1046,site_id-44-menu_id-598-record_id-55893-src_id-398,00.html
STkt
= Server Ticket, beveiligingssleutel bij Kerberos; zie MSDN mei 00; zie ook
Kerberos
STM-1
= Synchronous Transport Module level 1. One of a number of SDH formats that specifies the frame structure for the 155.52-Mbps lines used to carry ATM cells; zie http://www.cisco.com; zie ook
SDH
STN
= Super Twiste Nematic, techniek voor het aansturen van LCD-schermen; zie Pc Plus mei 03; zie ook
LCD
Storage Consolidation
= The pooling of physical storage from multiple network storage devices into what appears to be a single storage device that is managed from a central console; zie http://www.hp.com/; zie ook
Storage,
Consolidation
STP
= Shielded Twisted Pair; afgeschermde netwerkkabel; zie PC+ mrt 94
STP
= Spanning Tree Protocol; bridge protocol that uses the spanning-tree algorithm, enabling a learning bridge to dynamically work around loops in a network topology by creating a spanning tree; zie http://www.cisco.com
STR
= Sustained Transfer Rate, snelheid waarmee een harddisk gegevens kan doorstromen, in MB/s; zie Pc Pro mrt 01
Streaming
= the process of sending media over a network for listening/viewing in real time; zie http://www.apple.com
STS-1
= Synchronous Transport Signal level 1. Basic building block signal of SONET, operating at 51.84 Mbps. Faster SONET rates are defined as STS-n, where n is a multiple of 51.84 Mbps; zie http://www.cisco.com; zie ook
SONET
STS-3c
= Synchronous Transport Signal level 3, concatenated. SONET format that specifies the frame structure for the 155.52-Mbps lines used to carry ATM cells; zie http://www.cisco.com; zie ook
SONET
STUN
= Simple Traversal of User Datagram Protocol; hulpje bij VoIP om SIP door een NAT-firewall heen te helpen; zie PCM jun 06; zie ook
SIP
STUN
= Simple Traversal of UDP over NAT, techniek om b.v. VoIP toch via NAT-firewall te kunnen laten lopen; zie PCM dec 05
SU
= Superuser, gebruiker met extra rechten op een systeem, b.v. netwerkbeheerder
SUA
= Single User Account, zorgt ervoor dat meer gebruikers samen een IP-adres delen
SUA
= System Use Area, boot sector van een cdrom, bestaat uit PCA en PMA; zie http://www.pctechguide.com/09cdr-rw.htm
Subroutine
= programmafunctie die binnen een andere programmafunctie wordt uitgevoerd
Super Socket 7
= processorinterface voor Pentium, Pentium MMX, K6, K6-2, 686MX en MII, vereist moederbord met AGP; zie PC Pro dec 99
Super user
; zie su
Supercomputer
= klasse van de allersnelste computers, bedoeld voor b.v. omvangrijke berekeningen in de ruimtevaart
Superpipelining
= techniek waarbij twee of meer uitvoeringsfases worden gesplitst in meerdere pipelines; zie PCM dec 03; zie ook
pipelining
Superscalar processor
= processor die 2 of meer scalaire instructies parallel kan uitvoeren; zie PCM nov 00
SuperSpeed USB 3.0
= Universal Serial Bus met snelheid tot 4,8 Gb/s; gebruikt aangepaste connectoren; zie MacFan feb 08; zie ook
USB
SVC
= Switched Virtual Circuit; verbinding wordt gelegd indien nodig en na afloop verbroken; zie http://www.cisco.com; zie ook
PVC
SVG
= Scalable Vector Graphics, formaat voor twee-dimensionale afbeeldingen (vektor, bitmap, text); zie http://www.w3.org/Graphics/SVG
SVGA
= SuperVGA, videokaart voor resolutie 800x600 en 256 kleuren; zie ook
VGA
Swapbestand
= bestand van Windows op harde schijf waarin data uit het RAM-geheugen die tijdelijk niet nodig is wordt opgeslagen
Switch
= apparaat dat delen van netwerk van elkaar scheidt en daardoor botsingen op druk netwerk vermindert; t.o.v. hub intelligent, hoge prijs; zie PCM okt 96; zie ook
hub
SXGA
= Super eXtended Graphics Array, videostandaard voor resolutie 1280x1024; zie ook
XGA
SXGA+
= SXGA voor TFT-beeldschermen (117 ppi); zie ook
SXGA
SXML
= a concrete representation of the XML Infoset in the form of S-expressions; syntax tree of an XML document; zie http://okmij.org/ftp/Scheme/SXML.html
SXPath
= SXML query language; zie http://okmij.org/; zie ook
SXML
SYLK
= Symbolic Link, bestandsformaat (.slk)
Symbian
= Besturingssysteem voor PDA's; energiezuinig; zie http://www.symbian.com
SYN
= commando om communicatie te synchroniseren
SYN-flood
= 'overstroming' van SYN-commando's om een internetserver lam te leggen; zie PCM 00; zie ook
Dos
Synchroniseren
= gelijkzetten; bij database wijzigingen van de ene database in de andere bijwerken; zie ook
replicatie,
bij,
mobiele
Synchroon
= gelijklopend; bij synchrone datacommunicatie worden zenden en ontvanger met een kloksignaal op gelijke frequentie gehouden, sneller dan asynchroon
SyncML
= protocol voor synchronisatie van data van/naar/tussen mobiele apparaten; zie http://www.syncml.org
SysML
= domein-specifieke modelleertaal voor systems engineering, dat in de vorm van UML profielen is aangepast; zie http://www.wikipedia.org/
Systeembus
= verbinding tussen processor, geheugen en randapparaten; zie ook
ISA,
PCI,
SCSC
T-buffer
= techniek voor 3D-effecten voor snelheid, diepte en anti-aliasing; zie PC Plus okt 99, zie http://www.3dfx.com
T-CMS
= Transactional Content Management System; zie http://en.wikipedia.org/wiki/Content_management_system; zie ook
CMS
T-DAB
= Terrestrial Digital Audio Broadcasting, techniek waarbij kanalen via multiplexen dezelfde frequentie gebruiken; zie Volkskrant jan 03
TAE
= Taligent Application Environment, C++ framework dat het besturingssysteem implementeert, GUI, netwerkondersteuning, multimedia etc.; zie PCM sep 94
Tag
= label; bij HTML kunnen tags ook extra commando's bevatten
TAO
= Track At Once, techniek bij cd-recorders; zie http://www.philips.com/
TAPI
= standaard van Intel en Microsoft voor integratie computer en telefoon; praktisch gelijk aan TSAPI; kan ook met video overweg; zie PC+ mrt 95
Tappit
= penbesturingssysteem van Momenta; zie PC+ sep 92
TAR
= Thermally Assisted Recording, techniek bij harddisk, waarbij platter wordt verwarmd bij schrijven data, waardoor kleinere magnetische korrels gebruikt kunnen worden, dus hogere datadichtheid; zie PCM feb 08
TB
= Terabyte, ca 1 triljoen bytes; zie ook
GB,
MB
TBAC
= Trust-Based Access Control, variant op RBAC; zie AG okt 09; zie ook
RBAC
TBW
= Thermo Balanced Writing, techniek van Philips voor nauwkeurig schrijven van cd-r's, ongeacht de kwaliteit van de cd-r; zie http://www.philips.com/
TC
= Turbo Cache, techniek waarbij systeemgeheugen dynamisch gebruikt wordt t.b.v. de gtrafische kaart; zie PCM feb 06; zie ook
HM
TCB
= Trusted Computing Base, authority database in een Windows 2000 domein; zie MSDN mei 00; zie ook
Kerberos
TCF
= Transparent Computing Facility, systeem dat ervoor zorgt dat elke computer in een netwerk met andere machines kan communiceren op kernel-nivo; zie Byte jul 89
TCG BIOS
= Trusted Computing Group BIOS; BIOS dat geschikt is voor DRM; zie PCM feb 07; zie ook
DRM
TCP/IP
= Transmission Control Protocol/Internet Protocol, netwerkprotocol voor unix-computers, inmiddels algemeen gebruikt voor internet; zie PC+ jul 93
TCPA
= Trusted Computer Platform Alliance; systeem waarbij beveiliging in de hardware is geïntegreerd; zie PCM aug 03; zie ook
Fritz,
Chip
TCT
= Take Control, signaal bij IEEE488; zie Byte feb 85
TD-SCDMA
= Time Division-Synchronous Code Division Multiple Access; Chinese versie van WCDMA; maakt gebruik van TDD, CDMA en TDMA; zie http://en.wikipedia.org/wiki/TD-SCDMA, Volkskrant mei 07; zie ook
WCDMA
TDD
= Time Division Duplex , CDMA mode in which transmission and reception of signals use the same RF band, this is achieved by alternating transmission periods with reception periods; zie http://www.qualcomm.com/; zie ook
FDD
TDF
= Timezone Differential Factor ; zie http://www.openvms.compaq.com/wizard/openvms_faq.html
TDMA
= Time Division Multiple Access, toegangsmechanisme waarbij een aantal langzame digitale kanalen elk om de beurt een korte tijd een snelle verbinding krijgen toegewezen; zie PCM jun 99; zie ook
CDMA,
FDMA
TDP
= Thermal Design Power; aanduiding hoeveel warmte processor produceert; zie http://www.intel.com
TDP
= Thermal Design Power; bij Intel: gemiddelde stroomopname van een processor; bij AMD: de maximale stroomopname van een processor; zie PCM dec 07
TDS
= Tabular Data Stream; zie http://www.borland.com/
TEI
= Terminal Endpoint Identifier, unique ID for each equipment in PtMP network; zie http://www.zyxel.com; zie ook
PtMP
Telnet
= programma om in te loggen op een Unix computer
Tera
= 1024 Giga
tethering
= het gebruik van een mobiele telefoon als (draadloos) modem voor een computer; zie www.apple.com
Texture
= groep pixels die een sterke onderlinge samenhang vertonen; zie PCM mrt 04
TF
= Term Frequency, aanduiding bij information retrieval, hoe vaker een woord voorkomt in des te minder documenten, des te meer waarde dat woord heeft; zie PCM apr 95; zie ook
IDF
TFT
= Thin Film Tranistor, Thin Foil Transistor, elektronische schakeling op een film of folie, o.a. gebruikt bij LCD-beeldschermen; drie soorten technieken: TN, IPS en MVA/PVA; zie ookLCD
TFTP
= Trivial File Transfer Protocol, bestandsoverdracht zonder beveiliging; zie http://www.zyxel.com
TGA
= Targa; bitmap-formaat van TrueVision; zie PCM nov 95
TGT
= Ticket Granting Ticket, verzoek om STkt bij Kerberos; zie MSDN mei 00; zie ook
Kerberos
THD-disc
= Total Hi-Def disc, standaard voor digitale video die zowel op blu-ray als op hd-dvd afspeelbaar moet zijn; zie PCM mrt 07
Theme
= term van Apple voor software die uiterlijk en gedrag van vensters, knoppen e.d. een eigen stijl kan geven; oorspronkelijk Kaleidoscope, nu desktop themes; zie http://www.MacThemes.org; zie ook
skin
Thin Client
= computersysteem zonder eigen externe opslag; bedoeld voor in een netwerk met een centrale server met terminal services
Thread
= afgesplitst deel van een programma dat gelijktijdig wordt uitgevoerd naast het hoofdprogramma; zie PC Techniques jun 93.; zie ook
Multithreading
Thumbnail
= verkleinde afbeelding van een foto, b.v. ter grote van een icoon
THX Surround EX
= uitbreiding op de Dolby Digital-standaard, waarbij er een extra signaal gecreëerd wordt voor één of twee extra surround-luidsprekers, voor 6.1 of 7.1-geluid; zie PCM feb 04; zie ook
DD
TIES
= Time Independent Escape Sequence, wachttijd voordat een modem in commandmode gaat wordt weggelaten; zie http://www.macintouch.com/modemsecurity.html
TIFF
= Tagged Image File Format; bitmap-formaat voor hoge resoluties; zie PCM nov 95
TIP
= Text Input Processor
TKIP
= Temporal Key Integrity Protocol, verbeterde WEP, ook genoemd WEP2, wordt gebruikt in WPA; zie PC Pro okt 02; zie ook
WEP
TLA
= Top Level Aggregator; instantie die top-adressen uitgeeft bij IPv6, 13 bits
TLB
= Type Library - programmabibliotheek die aangeeft welke syntax gebruikt wordt
TLD
= Top Level Domain, hoogste domeinnaam op internet, zoals .net, .org, .com.; zie ook
ccTLD,
gTLD,
SLD
TLER
= Time Limited Error Recovery; protocol waarmee harddisk de behandeling van fouten afstemt met de raid-controller; zie PCM jun 06
TLS
= Thread Local Storage, geheugenruimte voor een thread, doorgaans gebruikt in DLL's
TLS
= Transport Layer Security; descendant of the SSL protocol used to secure most Web transactions; zie http://searchnetworking.techtarget.com.au/topics/article.asp?DocID=1174046&NodeID=299304; zie ook
SSL
TMap
= Test-methode van Sogeti voor applicaties; test gestructureerd, tests units, systeem en acceptatie; zie AG jul 09
TMC
= Traffic Message Channel, verkeersinformatie die digitaal wordt verzonden met analoge radiostations; zie PCM feb 04
TMR
= Transmissive with Micro Reflective; technology voor LCD-scherm dat ook afleesbaar is in fel zonlicht; zie http://www.samsung.com/
TN
= Twisted Nematic; techniek bij TFT-beeldschermen voor hogere responsesnelheden, reactietijd mider dan 6 milliseconden; nadeel: minder kleuren; zie PCM dec 05; zie ook
TFT
TOC
= Table of Contents, inhoudsopgave
Token ring
= netwerksysteem, b.v. Arcnet
TOP / FLOF
= Table Of Pages / Full Level One Features, voorziening die speciale functies onderin beeld toont bij teletekst
Topaz
= formaat voor ebooks; uitbreiding op AZW, met embedded fonts; ontwikkeld door Amazon; zie http://wiki.mobileread.com/wiki/AZW1; zie ook
AZW,
TPZ
Topology
= the physical layout of a network.
TOR
= Trusted Operating Root, code voor beveiliging operating systeem; zie Pc pro okt 02
Tos
= besturingssysteem van Atari
TOY
= Time of Year; zie http://www.openvms.compaq.com/wizard/openvms_faq.html
TP
= Terminal Portability; (telecom) verplaatsen van het toestel tijdens gesprek; zie http://www.isdn-benelux.nl/
TPC
= Transmit Power Control, techniek bij draadloze netwerken waarbij het zendvermogen wordt aangepast aan de benodigde reikwijdte; zie Pc Pro okt 02
TPC-E
= Standaard test van de Transaction Processing Performance Council voor meten snelheid databaseserver; zie AG mrt 07
TPI
= Tracks Per Inch, dichtheid van de tracks op een harddisk
TPM
= Trusted Platform Module; chip die alleen gecertificeerde programmatuur toestaat; wordt gebruikt in NGSCB; zie PCM apr 06; zie ook
NGSCB
TPON
= Telephony over Passive Optical Network: telephony using a PON as all or part of the transmission system between telephone switch and subscriber; zie http://www.adsl.com
TPZ
= bestandsextensie voor Topaz-bestanden; zie http://wiki.mobileread.com/wiki/AZW1; zie ook
Topaz
TR
= Terminal Ready, aanduiding op modem dat de lokale computer is verbonden met de modem
Track
= onderverdeling van een opslagmedium; een harddisk is onderverdeeld in tracks die weer is onderverdeeld in sectoren
Transducer
= converteert b.v. een elektronisch signaal in een ultrasoon geluid
Transputer
= processor van Inmos voor parallele verwerking; zie PCM feb 90
TRAS
= Row-Active-Time, tijdsaanduiding bij geheugenchips; zie PCM jan 04; zie ook
trcd,
trp
TRCD
= Ras-to-Cas-Delay, tijdsaanduiding bij geheugenchips; zie PCM jan 04; zie ook
cas-latency,
trp,
tras
Trellis
= codeermethode bij telecommunicatie; maakt gebruik van QAM, gecombineerd met forward error-correctie; zie PCM mrt 95
Triangle
= filtertechniek voor verkleinen van afbeeldingen; matige kwaliteit; zie ook
Bell
trp
= Ras-precharge-time, tijdsaanduiding bij geheugenchips; zie PCM jan 04; zie ook
trcd,
tras
TrueType
= font-formaat van Microsoft; zie http://www.microsoft.com
TrueX
= technologie van Zen Research, waarbij 7 laserstralen worden gebruikt voor het lezen van een cd-rom; zie PCM sep 00
TRxC
= Transmit/Receive Clock, signaal bij RS422
TS
= extensie voor MPEG Transport Stream, formaat voor digitale video; zie PC Magazine dec 03
TSAPI
= standaard van At&T en Novell voor integratie computer en telefoon; zie PC+ mrt 95; zie ook
TAPI
TSOP
= Thin Small Outline Package, type chipverpakking; zie http://www.newerram.com
TSR
= Terminate and Stay Resident, programma die in het geheugen blijft
TTP
= Trusted Third Party, onafhankelijke partij bij betalingen via internet; zie PCM dec 99
TTS
= Transaction Tracking System, NetWare feature that protects data from failures in network hardware; zie http://www.compudynamics.com
TUI
= Text User Interface, alleen tekst, geen opmaak, zoals DOS, in tegenstelling tot GUI; zie PC Techniques jun 93.
TWAIN
= standaard voor aansturing van scannerdriver; zie http://www.twain.org
Two-fish
= beveiligingsalgoritme; zie windows2000 magazine, jan 01
Two-tiered
= aanduiding voor applicatie die met remote database werkt, ook genoemd multi-tiered, gebruikt universele driver, b.v. ADO; zie ook
single-tiered
Type1
= font-formaat van Adobe; zie http://www.adobe.com
U3
= Standaard voor applicaties die op USB-stick werken zonder sporen op harddisk achter te laten; zie PCM feb 06
U3P
= Extensie voor U3 Portable Applications; zie http://u3.com/; zie ook
U3
UAAG
= User Agent Accessibility Guidelines, handleiding voor het ontwerpen van user agents t.b.v. gehandicapten; zie http://www.w3.org/WAI; zie ook
WAI
UAC
= User Accout Control; beheer van gebruikersaccounts in Vista; zie PCM mrt 07
UAG
= Unified Access Gateway
UART
= Universal Asynchronous Receiver/Transmitter, chip die de parallelle processordata omzet in seriële data en andersom; zie PC Techniques okt 93, PC Techniques nov 93, PC Advisor feb 99
UASD
= UltraATA Storage Driver, IDE driver van Intel; zie http://www.intel.com
UBE
= unsolicited bulk e-mail = SPAM
UCAF
= Universal Cardholder Authentication Field; beveiligingssysteem van MasterCard voor internetbetaling; zie http://www.mastercardintl.com/newtechnology/ecommercesecurity/spa/ucaf.html
UCE
= Unsolicited Commercial Email; spam; zie Pc Pro dec 01; zie ook
Spam
UCS
= Universal Character Set, ISO/IEC 10646, standaard voor tekensets voor XML; zie MSDN mei 00; zie ook
UTF
UDDI
= Universal Description, Discovery and Integration of Web Services; vertelt waar data gehaald kan worden en wat de structuur is, platformonafhankelijk; zie PCM mei 03, http://www.uddi.org
UDF
= Universal Disc Format, standaard van OSTA voor externe opslagmedia, een schijf is dan op elk platform te lezen; zie PC Plus jan 00
UDMA
; zie Ultra DMA
UDO
= Ultra Density Optical, technologie voor opslag data op kleine optische schijven, werkt met blauwe laser; zie AG feb 05, http://www.plasmon.com/udo/
UDP
= User Datagram Protocol, datatransport onder unix, minder betrouwbaar dan TCP; zie ook
TCP
UDSL
= Unidirectional HDSL, provides the capability to automatically detect and configure the appropriate modulation scheme, line speed, and access protocol dynamically; zie http://www.dsl-com.com/udsl_white_paper.htm
UEL
= universal escape language; zie http://hpoj.sourceforge.net/hpoj-cvs/doc/info-protocols.html
UFS
= Unix File System
UHDV
= Ultra High Definition Video; opvolger HDTV; 7680 x 4320 pixels; zie PCM apr 08; zie ook
HDTV
UIF
= Universal Image Format; bestandsformaat voor CD en DVD-images; bevat compressie, mogelijkheid voor wachtwoord; zie http://www.magiciso.com; zie ook
ISO,
9660
UIMA
= Unstructured Information Management Architecture; tenologie van IBM voor doorzoeken tekst in documenten; zie AG jan 06
UIS
= Ulead Image Sequense; bestandsformaat van Ulead voor digitale video; zie http://www.ulead.com
ULT
= User Level Thread; zie PCM nov 05; zie ook
Thread,
KLT
Ultra DMA, UltraDMA
= Ultra Direct Memory Access, ook genoemd ATA-4, standaard voor aansluiting harddisk op systeembus, 33 MHz/s, 2 x sneller dan E-IDE; zie PCM nov 99; zie ook
E-IDE,
ATA,
4
Ultra Wide SCSI
= extensiebus, 16 bits; 40 MB/s data-overdracht; zie PCM apr 97, PCM feb 09; zie ook
SCSI,
Fast,
SCSI
Ultra-160 SCSI
= snellere implementatie van SCSI, ook genoemd Ultra3, maximum data transfer rate 160 MB/s; zie Pc Pro mrt 01; zie ook
SCSI
Ultra-320 SCSI
= snellere implementatie van Ultra 160, maakt gebruik van QAS, ook genoemd Ultra4 SCSI; zie Pc Pro jan 03; zie ook
SCSI
UltraDMA/100
= EIDE interface met 100 MB/s data transfer rate, ook genoemd ATA-100; zie Pc Pro mrt 01; zie ook
ATA
ULV
= Ultra Low Voltage, aanduiding voor chip die op spanning < 2 V werkt; zie ook
LV
UMA
= Unified Memory Architecture, systeemgeheugen wordt gebruikt voor applicaties en voor videogeheugen; goedkoper maar langzamer, tegenwoordig bekend als shared video memory; zie PC+ mei 96
UMA
= Unified Mobile Access, standaard voor telefonie via gsm, vaste lijn, wlan, umts etc; ook genoemd GAN; zie AG feb 06; zie ook
VOIP
UMB
= Universal Media Disc, mini-dvd-schijf in een cassette; zie PCM aug 03
UMB
= Ultra Mobile Broadband, 4G mobile phone standrad; verbeterde versie van CDMA2000; maakt gebruik van OFDMA en FDD; IP network architecture; bandbreedte 5-20 MHz; data speeds over 275 Mbit/s downstream and over 75 Mbit/s upstream ; zie http://en.wikipedia.org/wiki/Ultra_Mobile_Broadband; zie ook
OFDMA,
FDD
UMD
= Universal Media Disk, mini-DVD van Sony voor PlayStation; zie http://www.sony.com/
UML
= Uniform Model Language, programmeertaal voor MDA; zie ook
MDA
UML
= Unified Modeling Language, standard for graphically visualizing, designing, constructing, and documenting software systems; maintained by the Object Management Group; zie http://www.omg.org/
UMPC
= Ultra Mobile PC; pc met formaat tussen PDA en Tablet PC; zie Volkskrant apr 06
UMR
= Universal Media Reader, kaartlezer voor CompactFlash, Memory Stick, etc; zie Pc pro jan 03
UMS
= User Mode Schedulers; threads to run user processes (SQL)
UMTS
= Universal Mobile Telecommunication System, standaard voor het mobiele net, doorvoorsnelheid van 360 kbps tot 2 Mbps; opvolger GPRS; zie PCM apr 99 en PCM jun 99; zie ookGPRS,
HSPA
UN
= Unified Messaging, term voor mail, fax, voicemail en sms; zie PCM mrt 03
UNC
= Universal Name Convention, bestandsnaam op een netwerk in het formaat \\server\directory\file
UNC
= UMA Network Controller; zie AG feb 06; zie ook
UMA
UNI
= User-Network Interface, interface protocol bij ATM; zie http://www.synapse.de/; zie ook
ATM
Unicast stream
= a simple one-to-one stream, like a phone call; used to stream prerecorded movies; zie http://www.apple.com; zie ook
multicast,
stream
Unicode
= character codering voor internationale alfabetten, verbeterde ASCII, geschikt voor 65535 tekens
Uniface
= 4GL ontwikkelomgeving voor databasetoepassingen; zie http://www.uniface.com
Unix
= multitasking besturingssysteem; zie http://www.unix.org
uOps (microOps)
= deeltaak in een microprocessor; zie PCM nov 00
Update
= nieuwe versie van data of een programma; ook: alleen de wijzigingen t.o.v. een vorige versie
UPDF
= Ultra PDF, formaat voor pdf-albums; zie http://www.ultrapdf.com/; zie ook
PDF
UPnP
= Universal Plug and Play, hulpmiddel voor het herkennen van hardware op netwerken; zie www.wish.nl/netgenerationarticle.php?sid=3968
UPS
= Uninterruptable Power Supply; noodvoeding met accu's
URI
= Universal Resource Identifier, voorgestelde vervanger voor URL
URL
= Universal Resource Locator, internetadres van een web-pagina; zie PC Advisor feb 99
URN
= Uniform Resource Name, locatie-onafhankelijke URL; zie MSJ maa 00
US
= Unit Seperator; Unicode control code; zie Unicode Standard
USB
= Universal Serial Bus, high speed vervanger voor seriele en parallele poorten; voor printers, scanners, toetsenborden, etc; zie Modem Magazine jun 95; zie ook
HCI
USB 2.0
= Universal Serial Bus met snelheid tot 480 Mb/s; zie http://www.usb.org/
USB 3.0
= Universal Serial Bus met snelheid tot 4,8 Gbps; zie AG jun 08
USB OTG
= USB "On the Go", nieuwe standaard waarbij randapparaten ook met elkaar gegevens kunnen uitwisselen zonder tussenkomst van een pc; aanvulling op USB 2.0; zie PCM dec 01
USB-TV
= usb-apparaat dat aangesloten wordt op de tv en video van usb-stick toont op tv; zie PCM mrt 07
Usenet
= netwerk voor de uitwisseling van nieuwsgroepberichten; zie PCM jul 87
User Agent
= desktop browsers, multimedia players, text browsers, voice browsers, plug-ins, and other assistive technologies that provide access to Web content; zie http://www.w3.org
USI
= Universal Serial Interface, standard rs-232-aansluiting
USIM
= User Service Identity Module, vergelijkbaar met SIM-kaart, maar voor UMTS; zie http://searchnetworking.techtarget.com.au/topics/article.asp?DocID=1174046&NodeID=299304; zie ook
SIM,
UMTS
UTC
= Coordinated Universal Time; zie Delphi Help
UTF
= Unicode Transformation Format; geeft aan hoeveel bits gebruikt worden als opslagformaat, b.v. UTF-7, UTF-8, UTF-16
UTF-16
= tekenset voor XML, volgens UCS standaard; zie MSDN mei 00; zie ook
UCS
UTF-8
= UCS Transformation Format, tekenset gebruikt voor o.a. XML, volgens UCS standaard; ascii-compatible en unicode-compatible; zie MSDN mei 00; zie ook
UCS
UTP
= Unshielded Twisted Pair; onafgeschermde netwerkkabel; zie PC+ mrt 94
UTP Category 1 Cable
= UTP-kabel, alleen geschikt voor telefonie, niet voor data; zie http://www.cisco.com
UTP Category 2 Cable
= UTP-kabel, voor data tot 4 Mbps; zie http://www.cisco.com
UTP Category 3 Cable
= UTP-kabel, voor data tot 10 Mbps; zie http://www.cisco.com
UTP Category 5 Cable
= UTP-kabel, voor data tot 100 Mbps; zie http://www.cisco.com
UUCP
= Unix-Unix CoPy, transportlaag voor Usenetberichten; zie PCM jul 87
UUEncode
= Unix-to-Unix Encode, programma om binaire bestanden (8 bits) te verzenden via email (7 bits)
UUSI
= User-to-User signalling; (telecom) versturen van korte boodschappen; zie http://www.isdn-benelux.nl/
UVD
= Universal Video Decoder; techniek van AMD voor weergaven video door gpu (ipv cpu); zie PCM jan 08; zie ook
PV
UWB
= Ultra Wide Band, draadloze technologie die gebruik maakt van verschillende frequentiebanden; werkt met zwakke signaalpulsen in 3.1 - 10.6 GHz (VS) of 6 en 8,5 GHz (Europa) spectrum; zie PCM mrt 06; zie ook
wusb
UXGA
= Ultra-XGA; videostandaard voor resolutie 1600x1200 (133 ppi)
V.110
= omzetten van V.24 (max 65kbs) naar 64kbs; zie Telecommag okt 94
V.120
= protocol voor bestandsuitwisseling via ISDN (64 kbs)
V.25
= X.21, telecommunicatiestandaard voor call setup procedures; zie Telecommag okt 94
V.32
= standaard voor uitwisseling van gegevens met een modem met snelheid 9600 bps
V.32bis
= standaard voor uitwisseling van gegevens met een modem met snelheid 14k4 bps
V.34
= standaard voor uitwisseling van gegevens met een modem met snelheid 28k8 bps
V.42bis
= standaard voor compressie van datacommunicatie
V.92
= modemstandaard met Quick Connect en Modem-on-Hold mogelijkheden; zie www.wish.nl/wish/0,1046,site_id-44-menu_id-601-record_id-52778-src_id-398,00.html
V.fast
= verouderde afspraak voor uitwisseling van gegevens met een modem met snelheid 28k8 bps
V-Groove
= productietechniek van IBM voor het toepassen van 0,01 micron afstand op een chip; zie PCM okt 00
V-Table binding
= Virtual Function Table Binding, ook genoemd Early Binding, programmeertechniek waarbij een programma functies uit een externe library gebruikt en al weet waar de functies zich bevinden (i.t.t. late binding)
V1 TAG
= id3 tag aan het begin van een mp3-bestand; zie http://www.id3.org; zie ook
id3
V2 TAG
= id3 tag aan het eind van een mp3-bestand; zie http://www.id3.org; zie ook
id3
VADSL
= Very high speed ADSL; zie VDSL
VAIO
= Video Audio Integrated Operation, term van Sony voor multimedia; zie PC Plus okt 99
VAP
= Value Added Process, toepassing voor Novell NetWare 2
VAR
= Value Added Reseller
VARRAY
= Variable Array, (in programma's) array met variabele lengte
VAX
= Virtual Address eXtension, computersysteem van DEC; zie http://www.openvms.compaq.com
VB
= Visual Basic, programmeertaal van Microsoft; zie http://www.microsoft.com
VBE
= extensie voor Encrypted Visual Basic Script
VBR
= Variable Bit Rate, techniek bij encoderen van audiobestanden; zie http://www.nero.com/; zie ook
CBR
VBS
= extensie voor Visual Basic Script
VC
= Virtual Circuit, bij ATM; zie http://www.faqs.org/
VC-1
= Video Codec; standaard voor video compressie; zie http://en.wikipedia.org/wiki/VC-1; zie ook
WMV3,
WMVA,
WVC1
VCI
= Virtual channel identifier, veld bij ATM; zie http://www.protocols.com/pbook/atm.htm; zie ook
ATM
VCL
= Visual Component Library, class library (verzameling componenten) van Borland voor de ontwikkeling van Windows applicaties; zie http://www.borland.com
VCO
= Voltage Controlled Oscillator; oscillator waarbij de frequentie spanningsgestuurd wordt
VCPI
= Virtual Control Program Interface; zie PCM nov 90
VCRAM
= Virtual Channel RAM, snelle variant van SDRAM van NEC; zie PC Pro dec 99
VDP
= Variable Data Printing; waarbij elke afdruk aangepaste data bevat, zoals bij mailmerge; zie http://www.adobe.com/
VDSL
= Very high data rate Digital Subscriber Line, modem for twisted-pair access operating at data rates from 12.9 to 52.8 Mbps; bereik ca 300 m; zie http://www.adsl.com; zie ook
ADSL
Versit
= samenwerking Apple, AT&T, IBM en Siemens voor onderlinge compabiliteit van communicatie- en computerprodukten; zie Elektuur mrt 95
Vertex shader
= bij grafische kaart: berekent geometrische aspacten zoals hoeken en schaduwen van textures; zie PCM mrt 04
Vertical Blanking Interval, Vertical Retrace Time
= de tijd die een beeldscherm erover doet om van de laatste lijn onderaan het beeldscherm naar de eerste lijn bovenaan het beeldscherm te gaan
VESA
= Video Electronics Standard Association, organisatie voor grafische standaarden
VFAT
= Virtual File Allocation Table; extension of the FAT file system, 32-bit file system that Windows95 uses to manage information stored on disks; supports long filenames; zie http://www.goldenram.com; zie ook
FAT
VFD
= Vacuum Florescent Display
VfW
= Video for Windows, techniek van Microsoft voor multimediabestanden
VGA
= Virtual Graphics Array, videokaart voor resolutie 640x480
VHDL
= Very high-speed integrated-circuit Hardware Description Language; programmeertaal voor programmeerbare logica; zie elektuur jan 97; zie ook
www.aw.com,
cseng
VI
= Virtual Interface, object in LabView voor modelling middleware applications; zie PC techniques aug 93
Video CD
= video op CDROM; eenvoudiger concept dan CD-i; CD-i-spelers kunnen video cd lezen; zie Elektuur mrt 95
Viiv
= geheel van technologieën en technieken van Intel voor entertainment; zie PCM feb 06
VIM
= Vendor Independent Messaging , mail protocol van Lotus cc:mail
Virtualization
= the concept of centralizing and sharing storage resources among many application servers; zie http://www.hp.com/; zie ook
Virtualization
Virus
= kwaadbedoelend programma dat meelift met een ander programma
VLAN
= Virtual Local Area Network; deel van netwerk waarbinnen gebruikers kunnen communiceren; doch geen koppeling met andere VLAN in zelfde netwerk; elke VLAN moet eigen fileserver hebben; zie PCM okt 96
VLB
= Vesa Local Bus, systeembus, sneller dan ISA, langzamer dan PCI
VLIW
= Very Long Instruction Word; zie http://www.transmeta.com
VLM
= Virtual Loadable Module; programma voor Novell Netware
VLS
= Virtual Library System; zie MacWorld aug 04
VLSI
= Very Large Scale Integration, aanduiding voor een chip met complexe schakelingen
VM
= Virtual memory = beschikbare hoeveelheid geheugen bestaande uit een deel RAM en een deel gealloceerd op harddisk
VML
= Vector Markup Language, XML voor het beschrijven van afbeeldingen; zie PCM nov 06; http://www.w3.org/
VMos/MU
= besturingssysteem ?
VMS
= Virtual Memory System, besturingssysteem van DEC (nu Compaq); zie http://www.openvms.compaq.com
VMT
= Virtual Method Table, tabel in een object met adressen van virtual methods; zie Delphi Help
VNC
= Virtual Network Computing, standaard voor beheer computers op afstand, computeronafhankelijk, werkt met TCP/IP; zie MacFan sep 00
VNet
= netwerk van IBM, bestaat uit PVM en RSCS; zie PCM jul 87
VOB
= Video Object Container, formaat voor opslag video-fragmenten; zie PCM nov 05
VoD
= Video on Demand, videofilms, documtaires, journaal bekijken op elk gewenst moment
VoDSL
= Voice over DSL, telefoneren via breedband internet; zie http://www.apc.com/; zie ook
VoIP
VoIP
= Voice over IP, telefoon via internet protocol; zie PCM okt 99; zie ook
SIP,
RTP
VPD
= Vital Products Data, a way to describe information about the PCI device such as manufacturer, serial number, and warranty information; zie http://www.pcisig.com
VPI
= Virtual Path Identifier, veld bij ATM, lengte is 8 bits bij UNI, 12 bits bij NNI; zie ook
ATM
VPN
= Virtual Private Network; bedrijfsnetwerk via internet;
KLIK
zie Windows Sources apr 98, PCM sep 99
VQF
= compressieformaat voor audio; beter dan MP3, minder dan OGG; werkt met vektoren; zie http://www.vqf.com
VR
= Virtual Reality; denkbeeldige werkelijkheid; zie pcm okt 95
VRAM
= Video Random Access Memory, speciale uitvoering van DRAM waarbij tegelijkertijd de CPU data kan schrijven en de CRT controller data kan lezen, daardoor sneller dan DRAM; zie http://www.goldenram.com; zie ook
RAM
VRML
= Virtual Reality Modeling Language; uitwisselingstaal voor het bekijken van 3D-omgevingen op het WWW
VS
= Visual Studio, ontwikkelsysteem van Microsoft
VSA
= Voodoo Scalable Architecture, techniek om meerdere Voodoo grafische chips parallel te schakelen; zie PCM sep 00
Vsnap
= Virtual snapshot; ruimtebesparende kopie van een harddisk of volume; zie http://www.hp.com/
VSO
= Variable Speed Operation, techniek waarbij de leessnelheid zich aanpast aan de doorvoersnelheid van de data; zie Pc Pro mrt 03
VT
= Virtualisatietechniek van Intel; maakt het mogelijk meerdere besturingssystemen op meer virtuele processors in één fysiek systeem te draaien; zie PCM dec 07; zie ook
A,
V
VTBL
= Virtual Function Table, also called v-table, bij .Net: contains userdefined methods; zie .Net documentatie
VUP
= Version UPgrade; software upgrade; zie Pc pro okt 02; zie ook
PUP,
CUP
VxD
= Virtual Device Driver, speciale device driver van Windows; zie DDJ dec 93
VXML
= Voice eXtensible Markup Language, alternatief voor WML; zie PCM jun 99
W-CDMA
= Wideband CDMA, snelheid tot 384 Kbps over mobiele telefoon; zie http://news.excite.com/news/ap/000801/10/playstation-wireless-phones; zie ook
CDMA
W3
= WWW; zie ook
WWW
W3C
= Consortium voor WWW-standaarden ; zie http://w3c.org
WAAS
= Wide Area Augmenttaion System, systeem gebruikt in de VS dat werkt met grondstations die onnauwkeurigheden in een gps-signaal compenseren; zie PCM feb 04; zie ook
gps
WAI
= Web Accessibility Initiative, initiatief voor het gebruik van internettoepassingen voor gehandicapten; zie http://www.w3.org/WAI
Wais
= zoeksysteem op internet, zoekt trefwoorden; zie emnet 1 94
Waitstates
= wachtcycli in de klokfrequentie om processoropdrachten in de pas te laten lopen met het geheugenbeheer
WAM
= Web-Based ASAM Manager; zie www.alcatel.com
WAN
= Wide Area network; wereld- of regio-omspannend computernetwerk; vaak een aaneenschakeling van LANs; zie PCM jul 87
WAP
= Wireless Application Protocol, norm voor mobiele datacommunicatie met internet, werkt op basis van WML; zie PCM jun 99
Warchalking
= het op straat aanbrengen van een symbool op een plaats waar toegang tot een draadloos netwerk mogelijk is; zie PCM dec 02
Wardialing
= het inzetten van de computer met modem om hele reeksen telefonummers te kiezen, op zoek naar een modem voor vrije toegang tot een netwerk; zie PCM dec 02
Wardriving, warpedaling, warcycling, warwalking, wireless spoofing
= rondrijden met laptop en draadloze netwerkkaart om draadloze netwerken te zoeken; zie PCM dec 02
Warspamming
= het misbruik maken van de internetverbinding op openbare of slecht beveiligde draadloze netwerken door spam te versturen; zie PCM dec 02
WAS
= WebSphere Application Server; middleware software van IBM voor e-business applicaties; zie http://www.ibm.com
WAV
= extensie voor Windows Wavetable sound
Wavelan
= draadloos netwerksysteem van NCR; zie PC+ sep 92
Wavelet
= techniek om beeldinformatie op te slaan en opvraagbaar te maken; zie PCM dec 00
WBEM
= Web Based Enterprise Management, standaard voor beheer enterprise systems en devices; zie MSDN mei 00
WBL
= Web-Based Learning
WBM
= Web-Based Management.
WCAG
= Web Content Accessibility Guidelines, aanwijzingen voor het gebruik van internetpagina's t.b.v. gehandicapten; zie http://www.w3.org/WAI; zie ook
WAI
WCCP
= Web Cache Communications Protocol; zie Pc Pro mrt 03
WCDMA, W-CDMA
= Wideband Code Division Multiple Access, radio-interface voor UMTS; maakt gebruik van FDD; zie PCM jun 99; zie ook
CDMA,
TD-SCDMA
WCF
= Windows Communication Foundation; messaging-deelsysteem van WinFX; grofweg de API voor internetdiensten; zie PCM dec 05
WCP
= World Cordinate Plane, virtueel beeldscherm waarbij de pixels van het beeldscherm een deelvlak zijn van het virtuele beeldscherm, in tegenstelling tot ACP; zie PC Techniques jun 93.
WDAP
= Web Proxy Auto-Discovery Protocol
WDM
= Wavelength Division Multiplexing, techniek waarbij lichtsignalen van verschillende golflengtes op een glasvezel worden gecombineerd; op een vezel 8x meer informatie; zie Network News jun 97
WDM
= Windows Driver Model, specificatie voor drivers in Windows 2000; zie PC Plus jul 00
WDS
= Wireless Distribution System; techniek van Apple om van meer basisstations gebruik te maken in een draadloos netwerk; zie MacWorld jul 03
Web
= World Wide Web, de HTTP-bestanden op internet; zie WWW
Web crawler
= same as robot
Web Fonts
= a CSS 3 module that allows to download a specified font file along with a Web site and then make use of it on that Web site, so it doesn't need to be installed on the site visitor's computers
Web Scraping
= term voor het analyseren en filteren van data van web pagina's; zie DDJ jun 03
WebAnt
= distributed cooperating robot
WebCGM
= profile voor de toepassing van CGM op het web; zie http://www.w3.org/Graphics/WebCGM
WebDAV
= Web-based Distributed Authoring and Versioning, protocol voor groepswerk aan een website; geavanceerder dan FTP; zie PCM dec 00
Weblog
= a web page made up of usually short, frequently updated posts that are arranged chronologically; zie http://www.blogger.com/
WebM
= bestandformaat voor webvideo; ontwikkeld door Google; wordt gebruikt in HTML5; gebaseerd op Matroska; zie http://www.google.com; http://www.webmproject.org/
Webmail
= Email lezen en versturen via webbrowser
WebObjects
= enterprise ontwikkelplatform van Apple voor internetapplicaties; zie PCM jul 00
webOs
= besturingssysteem van Palm voor smartphones; zie AG jan 09
Website
= verzameling bij elkaar horende pagina's op internet
WEC
= Web Extender Client; Microsoft FrontPage protocol that is used for Web publishing; zie http://support.microsoft.com/
WEP
= Wired Equivalent Privacy, data encryption, defined by the 802.11 standard to prevent access to the network by "intruders" using similar wireless LAN equipment and capture of wireless LAN traffic through eavesdropping; niet waterdicht volgens Airsnort; zie http://www.wi-fi.com/glossary.asp; PC Pro dec 01; zie ook
WPA
WFP
= Windows File Protection, techniek van Microsoft waarbij een achtergrondtaak permanent controleert of een beveiligde map wordt geprobeerd te wijzigen; zie PC Pro dec 99
WfW
= Windows for Workgroups, multi-userversie van Windows 3.1
Whois
= service op internet om de eigenaar van een site te achterhalen
WHS
= Windows Home Server; zie PCM jul 08
Wi-Fi, WiFi
= Wireless Fidelity, standaard voor uitwisseling gegevens met IEEE 802.11b High Rate WLAN equipment , 10 x sneller dan BlueTooth, bereik 100 m; zie http://www.wi-fi.com/, pcm oct 01
Wi-Fi5, WiFi5
= IEEE 802.11a, zo genoemd omdat IEEE 802.11a in de 5 GHz band opereert, ter onderscheid van Wi-Fi die in de 2,5 GHz band opereert; zie http://www.wi-fi.org; zie ookIEEE,
802.11a
WIA
= Windows Image Acquisition, Microsofts versie van TWAIN; zie PC Plus jul 00
Widget
= schakeling die digitale camera aanpast zodat FireWire-uitgang ook als ingang kan worden gebruikt; zie MacFan jul 00
Wildcard
= Jokerteken, symbool dat een nog onbekend teken vervangt in een zoekopdracht
WIM
= Windows Imaging Format; zie AG mrt 07
WiMAX
= standaard voor draadloze netwerken, 802.16; delivers two-way wireless access at a range of up to 30 miles; max 70 Mbit/s; freq 2,6 GHz en 3,5 GHz; zie PCWorld mei 04; zie ook802.16,
LTE
WinCE, Windows CE
= besturingssysteem van Microsoft voor kleine computers, vervangen door Windows Inside; zie PC Pro apr 00
Windows
= besturingssysteem van Microsoft, versies Windows 3.0, Windows 3.1, Windows 3.10, Windows 3.11, Windows 95 sr1, Windows 95 sr2, Windows 95 sr3, Windows 98, Windows 98 SE, WinNT, Win2k, WindowsME
Windows 2000, Win2k
= besturingssysteem van Microsoft, opvolger van NT
Windows Azure
= versie van Windows Server voor cloud computing; zie AG nov 09
Windows DNA
= Windows Distributed interNet Architecture, combinatie van softwareproducten en technologieën van Microsoft voor internet toepassingen; zie http://www.microsoft.com/dna/
Windows Embedded
= besturingssysteem voor in kleine apparaten, op basis van Windows XP; zie http://www.pcmweb.nl/artikel.jsp?id=2307490
Windows Inside
= besturingssysteem van Microsoft voor kleine computers, voorheen CE; zie PC Pro apr 00
Windows MCE
= Media Center Edition; versie van Microsoft Windows voor eenvoudiger beheren en tonen van foto's, video's etc; vereist MCE-compatibele hardware; zie PCM nov 04
Windows ME
= Windows Millenium Edition, besturingsysteem van Microsoft, opvolger van Window 98
Windows Mill
= besturingssysteem van Microsoft, ook Windows ME, opvolger van Windows 98; zie PC Plus jul 00
Windows NT
= Windows New Technology, besturingssysteem van Microsoft, vervangen door Windows 2000
Windows Vista
= besturingssysteem van Microsoft, opvolger XP; zie PCM sep 05
Windows XP
= Windows Experience, opvolger van Windows 2000, versie XP Home en XP Professional; zie http://www.microsoft.com
WinFS
= Windows Future Storage, bestandssysteem van Windows XP 2005 (Longhorn), opvolger van NTFS; zie PCM aug 03
WinFX
= programmeermodelvoor .Net framework; zie http://www.microsoft.com
WinISDN
= API om PPP over een ISDN-kaart te gebruiken
WinPE
= Windows Preinstallation Environment; zie PCM dec 03
WINS
= Windows Internet Naming Service, server die machine-namen op een LAN vertaalt naar IP-adressen; vergelijkbaar met DNS-server; zie http://www.microsoft.com
Winsock
= programma dat er voor zorgt dat Windows kan communiceren met internet; zie PC Advisor feb 99
Wirespeed
= aanduiding bij gigabit netwerk dat gigibit snelheid altijd beschikbaar is, zelfs als het netwerk druk is; zie PCM nov 03; zie ook
gigabit
WISH
= Wireless Intelligent Stream Handling, technology om bepaalde toepassingen voorrang te geven; zie http://www.dlink.nl
WISP
= Wireless Internet Service Provider; zie http://www.wi-fi.org; zie ook
ISP
WLL
= Wireless Local Loop, connects potential users to the company's central office by substituting a wireless base station for the local-loop connection; zie http://www.arraycomm.com/glossary.html
WMA
= Windows Media Audio; codec van Microsoft voor audio; bestandsgrootte de helft van MP3, betere kwaliteit dan MP3; met kopieerbescherming; zie PC Plus jul 00
WMDM
= Windows Media Device Manager; API van Microsoft voor drivers voor externe apparaten; zie http://www.microsoft.com
WMF
= Windows Meta-file Format; vektorgeorienteerd formaat van Windows; zie PCM nov 95
WMF
= Windows Media Format, bestandsformaat voor audio en video, inclusief compressie en versleuteling; zie PCM apr 00
WMI
= Windows Management Instrumentation, techniek voor beheer programmatuur op een netwerk; zie MSDN mei 00; zie ook
WBEM
WML
= Wireless Markup Language, een soort java-script speciaal voor draadloze toepassingen; zie PCM jun 99; zie ook
WAP
WMM
= Windows Movie Maker; zie PC Plus jul 00
WMP
= Windows Media Player; zie PC Plus jul 00
WMV
= Windows Media Video, formaat van Microsoft voor compressie van video; zie PCM dec 01
WMV3
= Windows Media Video; video codec implementatie van Microsoft; implementeert simple and main profiles van VC-1; zie http://en.wikipedia.org/wiki/VC-1; zie ook
VC,
1
WMVA
= Windows Media Video Advanced; video codec implementatie van Microsoft; voorloper van VC-1; zie http://en.wikipedia.org/wiki/VC-1; zie ook
VC,
1
WOFF
= Web Open Font Format; repackaging of OpenType or TrueType font data, maar gecomprimeerd; zie http://hacks.mozilla.org/2009/10/woff/
WOL
= Wake On LAN, voorziening op moederbord om computer te starten bij netwerkactiviteit
WordML
= Microsoft Word2003 file format; xml; zie http://www.microsoft.com/office/xml/
WORM
= Write Once Read Many, schijf die eenmalig beschreven kan worden maar wel meer keer gelezen, b.v. CD-R; zie PCM mei 87
Worm
= same as robot, although technically a worm is a replicating program, unlike a robot
WOSA
= Windows Open Service Architecture; maar op andere sites genoemd: Microsoft Windows Open Standards Architecture
WOW
= Windows On Windows, emulatie oudere versie op nieuwer platform; WOW64 emuleert 32-bits applicaties voor XP 64; zie http://www.microsoft.com/
WPA
= WiFi Protected Access, beveiliging voor draadloze netwerken, opvolger van WEP, maakt gebruik van TKIP, MIC, EAP, PSK; zie PC Pro jan 03; zie ook
WEP,
WPA2
WPA2
= Wireless Protected Access 2 (802.11i), beveiligingsprotocol voor draadloze netwerken; heeft dezelfde basisstructuur als WPA maar verlaat zich qua encryptie op AES ; zie http://www.computerwoorden.nl/; zie ook
WPA
Wpan
= Wireless Personal Area Network; om een reeks producten rond een persoon met elkaar te verbinden, bv bluetooth; zie PCM aug 03
WPF
= Windows Presentation Foundation; presentatielaag in Windows Vista, maakt gebruik van XAML; WPF/E, Windows Presentation Foundation Everywhere, is toepassing voor RIA; zie http://www.microsoft.com
WPG
= vektorgeorienteerd formaat van WordPerfect; zie pcm nov 95
WPKI
= Wireless Public Key Infrastructure, levert digitale certificaten (digitale handtekening) voor GPRS; zie www.wish.nl/wish/0,1046,site_id-44-menu_id-598-record_id-53271-src_id-385,00.html; zie ook
S,
WIM
WPS
= Wifi Protected Setup; standaard om eenvoudig apparaten op te nemen in een beveiligd netwerk; zie PCM jun 08
wqxga
= beeldschermresolutie van 2560 x 1600 pixels; zie PCM mrt 06
WRAM
= Window RAM, videogeheugen met grotere bandbreedte dan VRAM; zie ook
VRAM
Wrapper
= programmatuur die een standaard programma of module omvat met de bedoeliung die voor eigen gebruik aan te passen; zie PC techniques jun 92
WSA
= WinSocket API, API voor Windows Sockets function; ook genoemd WinSock 2
WSDL
= Web Services Description Language, an XML dialect for describing Web Services that is supported by the Beta 2 releases of SOAP; zie http://msdn.microsoft.com/xml/general/wsdl.asp; http://www.w3.org/TR/wsdl; zie ook
SOAP
WSH
= Windows Script Host, script shell van Windows 2000; zie MSJ maa 00
WSS
= Windows Storage Server, besturingssysteem om NAS aan te sturen; zie http://www.microsoft.nl; zie ook
NAS
WSXGA
= Wide Screen XGA; zie ook
XGA
WTL
= Windows Template Library
WUSB
= Wireless USB; techniek van Intel; werkt met UWB; snelheid tot 480 Mbit/s; zie PCM nov 04; zie ook
UWB
WVC1
= Windows VC-1; video codec implementatie van Microsoft; implementeert VC-1; zie http://en.wikipedia.org/wiki/VC-1; zie ook
VC,
1
WVDDM
= Windows Vista Display Driver Model; specificatie voor drivers in Vista; zie PCM apr 06
WWAN
= Wireless Wide Area Network; WLAN-technologie voor mobiele telefoon, zoals Wimax, UMTS, GPRS; zie AG jun 09; zie ook
WAN,
WLAN,
Wimax
WWW
= World Wide Web, formaat met tekst, hyperlinks, afbeeldingen, geluid, video, invulformulier etc voor internet; maakt gebruik van HTTP; zie emnet 1 94
WYSIWYG (spreek uit whizzy-wig)
= What You See Is What You Get, term die een visuele interface aanduid (zoals MacOS en Windows), t.o.v. een tekstgeoriënteerde (zoals DOS)
X.21
= telecommunicatiestandaard voor call setup procedures; zie Telecommag okt 94
X.25
= communicatieprotocol van CCITT voor packet-switched netwerk
X.30
= telecommunicatiestandaard voor omzetten van X.21 (max 9600bps) naar 64kbs; zie Telecommag okt 94
X.31
= standaard voor pakketgeschakelde diensten; zie Telecommag okt 94
X.400
= standaard van Open Systems Interconnection (OSI) voor de adressering en codering van elektronische berichten
X.500
= standaard voor structuur en werking directory service; zie AG jun 09
X-Fi
= techniek van Creative om geluid van mp3-audio te verbeteren; zie PCM okt 07
X11
= XWindows System version 11, grafische schil voor Unix
X2-processor
= dual-core processor, 2 processoren in één behuizing; zie http://www.amd.com/
x64
= aanduiding voor computer met 64-bits-architectuur, in vergelijking met x86 (32-bits); zie http://www.microsoft.com; zie ook
x86
x86
= aanduiding voor computer met Intel i86-architectuur, 32-bits, in vergelijking met x64; zie http://www.intel.com; zie ook
x64
XACML
= eXtensible Access Control Markup Language; specification for expressing policies for information access over the Internet; zie http://www.zvon.org/; zie ook
SAML
XAML
= Extensible Application Markup Language; XML met o.a. multimedia-instructies; wordt o.a. gebruikt in WPF; zie http://www.xaml.net/
Xanadu
= a project for managing documents, where a document can be build of parts of other documents (like hyperlinks) and all versions of a document are saved (snapshots); zie DDJ apr 91
XBL
= eXtensible Bindings Language; markup language that defines special new elements, or "bindings" for XUL widgets; zie http://www.mozilla.org/; zie ook
XUL
Xbox
= spelletjescomputer van Microsoft, gebaseerd op Windows 2000; zie http://www.xbox365.com/
XCMD
= eXtended Command, plug-in voor HyperCard; zie MacTech jul 93
XD
= xD-Picture card; geheugenkaart van Fuji voor digitale camera's e.d.; 20 x 25 mm; zie PCM okt 02; zie ook
CF-Card
XDB
= Execute Disable Bit; scheidt de geheugenruimtes voor opslag en instructies van elkaar, zodat kwaadwillende hackers niet via een buffer overflow het systeem kunnen overnemen; zie PCM dec 07; zie ook
NX
XDK
= Xbox Developer Kit
XDR
= XML-Data Reduced, reduced set of XML Schema; zie MSDN mei 00, http://msdn.microsoft.com/xml
XDR
= External Data Representation; protocol voor beschrijven van data voor uitwisseling tussen verschillende computersystemen; verouderd
xDSL
= verzamelnaam voor ADSL, BDSL, RADSL, UDSL, SDSL, VDSL; zie http://www.adsl.com
Xenix
= besturingssysteem van Micorsoft, uitgeklede versie van Unix
XFlat
= XML language for defining flat file schemas; used to convert from xml files to flat files that can be imported into regular databases; zie http://www.unidex.com/
XFN
= XHTML Friends Network; a simple way to represent human relationships using hyperlinks by adding a 'rel' attribute to their
tags; zie http://gmpg.org
XForms
= W3C's name for a specification of Web forms; separates purpose from presentation ; opvolger van XHTML Forms; zie http://www.w3.org/MarkUp/Forms/
XFS
= X Font Server, programmatuur voor XWindows om True Type lettertypen te tonen; zie PCM okt 00
XGA
= eXtended Graphics Adapter, videostandaard voor resolutie 1024x768; zie ook
VGA
XHTML
= eXtensible HTML, uitbreiding op HTML 4, gebaseerd op XML; zie http://www.w3.org
XIN
= Xerox InterNet, netwerk van Xerox, bestaande uit RIN en CIN; zie PCM jul 87
XInclude
= XML Inclusions; generic mechanism for merging XML documents ; zie http://www.zvon.org/
XKMS
= XML Key Management ; protocol that allows a simple client to obtain key information (values, certificates, management or trust data) from a web service; zie http://www.w3.org/
XLink
= defines the standard mechanism for using XPointer expressions to create links between document instances or document elements, voorheen XLL; zie MSDN mei 00; zie ook
XPath
XLL
= Extensible Linking Language, vervangen door XLink en XPointer; zie http://www.oasis-open.org/cover/xll.html; zie ook
XLink
XMDF
= Xhtml Meta Data Profiles; format for defining HTML meta data profiles easy to read and write by both humans and machines; XHTML-based ; zie http://microformats.org/
XMI
= XML Metadata Interchange; zie http://www.zvon.org/
XML
= eXtensible Markup Language, standaard voor documentuitwisseling, subset van SGML, vergelijkbaar met HTML maar tags (elementen) kunnen zelf gedefinieerd worden; zie htttp://www.w3.org; zie ook
XSL
XML Infoset
= XML Information Set, standard that specifies the informational content resulting from an XML document processed by a validating parser; zie http://www.w3c.org/
XML Schema
= technology to define XML structures and data types; zie ook
XML
XML-RPC
= XML-based Remote Procedure Call, standaard voor het verbinden van clients met servers via internet; zie MSDN mei 00; zie ook
RPC
Xmlns
= XML namespace; zie MSDN mei 00
XMP
= eXtensible Metadata Platform; formaat van Adobe voor metadata; zie MacWorld nov 04
XMP
= Extreme Memory Profile, extensie voor DDR3 SDRAM voor Ôhigher-performance memory timings'; zie ook
EPP
XMPP
= Extensible Messaging and Presence Protocol; technology for real-time communication, including instant messaging, presence, media negotiation, whiteboarding, collaboration, lightweight middleware, content syndication, and generalized XML routing; zie http://www.xmpp.org/
XMS
= eXtended Memory System; zie PCM mei 92
XNS
= Xerox Network Standard, netwerk van Xerox; zie Byte jul 89
XNS
= eXtensible Name Service; protocol voor het op gestandaardiseerde wijze uitwisselen en synchroniseren van informatie waarbij waarborgen voor onder meer privacy zijn ingebouwd; zie AG jun 09
XO-Laptop
= PC voor kinderen van het OLPC-project; ook genoemd $100-laptop; gebaseerd op Geode-processor, Sugar-besturingssysteem (Linux variant); gewicht 1,5 kg, accuduur 22 uur; zie PCM jul 08
XOT
= X.25 over TCP ; zie http://rfc1613.x42.com/
XOXO
= Extensible Open XHTML Outlines; format for outlines; written in standard XHTML ; zie http://microformats.org/
XP
= Cross-Platform
XP
= eXtreme Programming, methode voor incrementele, iteratieve en interactieve systeemontwikkeling; zie AG nov 02; zie ook
RAD
XPath
= language for addressing parts of an XML document, designed to be used by both XSLT and XPointer; voorheen XSL Patterns; basis van XPointer en XLink; zie MSDN mei 00, http://www.w3.org/TR/xpath; zie ook
XLink
XPCOM
= Cross Platform Component Object Model, gebruikt in XUL; zie http://www.mozilla.org/; zie ook
XUL,
XPIDL
XPConnect
= Croos Platform Connect; technology which enables simple interoperation between XPCOM and JavaScript; zie http://www.mozilla.org/; zie ook
XPCOM
XPH
= Windows XP Home; zie ook
Windows,
XP
XPIDL
= Interface Description Language used to specify XPCOM; zie https://developer.mozilla.org/en/XPIDL; zie ook
XPCOM
XPInstall
= Cross Platform Install facility, provides a standard way of packaging XUL application components for Mozilla; zie http://www.mozilla.org/; zie ook
XUL
XPM
= XP Mode; mogelijkheid om in Windows 7 dmv virtualisatie Windows XP te draaien; zie Computable mei 09; http://www.microsoft.com
XPointer
= XML Pointer Language; language for document addressing in XML documents, extens XPath for use in URI fragment identifiers; zie MSDN mei 00, http://www.w3.org/TR/xptr; zie ook
XPath
XPP
= Windows XP Professional; zie ook
Windows,
XP
XProc
= XML Pipeline language used to control and organize the flow of documents; zie http://www.w3.org/
XPS
= XML Paper Specification; general-purpose document format; made available by Microsoft ; zie MSDN jan 06
XQJ
= XQuery API for Java
XQL
= XML Query Language, standaard voor het extraheren van data uit XML-documenten; zie http://www.w3.org
XQuery
= XML Query; standard for querying web documents; opvolger XPath; zie http://www.w3.org/XML/Query; zie ook
XPath
XRCD
= eXtended Resolution cd, verbeterde masteringtechniek van JVC voor audio cd's, maakt gebruik van bestaande cd-formaat; zie http://www.xrcd.com/
XRE
= XUL Runtime Environment; zie http://www.mozilla.org/; zie ook
XUL
XScale
= microarchitectuur van Intel voor internet devices; zie http://developer.intel.com/design/intelxscale/index.htm
XSD
= extensie voor XML Schema; zie ook
XML,
Schema
XSL
= eXtensible Style Language, XML extensie voor het gebruik van stijlen; met XSL wordt het uiterlijk van een XML-document bepaald; zie http://www.w3.org.; zie ook
XML
XSL
= extensie voor bestanden om SQL Select statements uit te voeren via XML; zie MSJ maa 00
XSLFO / XSL/FO
= XSL Formatting Objects; zie Pc Pro mrt 01; zie ook
XSL
XSLT
= XSL Transformations, language for describing transformations, makes it possible to transform an XML document into any other text-based document (XML, HTML, comma-seperated); zie MSDN mei 00, http://www.w3.org/TR/xslt; zie ook
XML
XSLTXT
= XSLT maar dan met Python-style indenting to express the nesting structure of statements; zie http://savannah.nongnu.org/projects/xsltxt
XSP
= eXtensible Server Pages, programmeertaal van Apache Cocoon; zie http://cocoon.apache.org/
XSS
= Cross-Site Scripting; techniek om met javascript data van de ene site te gebruiken in een andere; wordt doorgaans toegepast door hackers
XT
= eXtended Technology, benaming van IBM voor PC met 8086-processor
XUL
= Extensible User Interface Language, XML-based language for describing the contents of windows and dialogs; zie http://www.oasis-open.org/cover/xul.html
XUL
= XML User Interface Language; programmeertaal voor venster-georiënteerde toepassingen; zie http://www.mozilla.org/
XviD
= Codec voor digitale video, open source, kwaliteit vergelijkbaar met divx 5; zie http://www.xvid.org/; zie ook
divx
XWindows
= grafische schil rond Unix, bestaat uit X-server en X-client; zie PC+ nov 92
Y2k
= Year 2000, doorgaans genoemd in combinatie met computerproblemen bij de overgang van 1999 naar 2000
YAML
= Yet Another Markup Language; straightforward machine parsable data serialization format designed for human readability and interaction with scripting languages; zie http://yaml.org/
Yellow Book
= CDROM; zie PC+ okt 93
yEnc
= codeertechniek voor binaire bestanden voor nieuwsgroepen; zie PCM sep 02
Yotta
= 1024 Zetta
Z-buffering
= tracks the vertices of polygons used to draw objects to make sure the ones in front are the ones drawn; zie PC Plus okt 99
Z-Wave
= communicatie-protocol voor huishoudelektronica; zie PC Magazine nov 05
ZBAC
= AuthoriZation-Based Access Control, variant op RBAC; zie AG okt 09; zie ook
RBAC
ZBD
= Zenithal Bistable Displays; nieuw type LCD-scherm, beter beeld, kan beeld vasthouden zonder stroom; zie PC Plus mei 03, http://www.zbddisplays.com
Zetta
= 1024 Exa
ZFS
= Zettabyte File System, 128-bit bestandssysteem, gebruikt in Solaris van Sun; zie http://nl.wikipedia.org/
ZIF socket
= Zero Insertion Force socket, connector waarmee processor eenvoudig vervangen kan worden
Zigbee
= technologie voor draadloze communicatie tussen huishoudelektronica; zie PC Magazine nov 05
ZIP
= bestandsformaat voor gecomprimeerde bestanden
ZIP-disk, ZIP-drive
= verwisselbare harddisk van Iomega met capaciteit van 100 of 250 MB; zie http://www.iomega.com
ZML
= a text format that combines Wiki-style formatting with an alternative syntax for XML inspired by SLiP; like the Wiki and SLiP formats its goal is to be a human-friendly markup language: simple, clear, and concise; zie http://www.liminalzone.org/ZML; zie ook
SLiP
Zoekmachine
= database op internet met de gegevens van vele websites waarin gezocht kan worden, b.v. www.ilse.nl, www.vindex.nl, www.altavista.com, www.yahoo.com
Zoekrobot
= programma dat websites bezoekt en de gegevens erover opslaat in een database t.b.v. een zoekmachine
ZWJ
= Zero Width Joiner; Unicode control code; zie Unicode Standard
ZWNJ
= Zero Width Non Joiner; Unicode control code; zie Unicode Standard
Was dit artikel bruikbaar?
ja
/
nee
Gerelateerde artikelen
Informatica afkortingen
ICT afkortingen
Wat zijn de beste "Database Management Tools" die je moet kennen?
HP Procurve 5120-24G-PoE+ EI Switch
LanTopoLog
How TO install/Configure APF (Advanced Policy Firewall) Firewall
DrayTek Vigor 2120 router
DrayTek Vigor 2132FVn wireless glasvezel router
Linux Error Codes Number on Linux Fedora System
MikroTik RouterBoard 1100AHx2 with 1U rackmount case
Artikel details
Artikel ID:
525
Categorie:
Hoe werkt dat
Zoekwoorden
informatica, ict, afkorting, afkortingen, betekenis, uitleg, computer, pc, laptop, netwerk, lan, wan, kabel, adsl, dsl, telefoon, voip, faq, help, vragen, pc, ip, ambernet, colani, vpn
Datum toegevoegd:
22-Jul-2010 08:42:08
Aantal bekeken:
110219
Beoordeling (Stemmen):
(3224)
«
Ga terug
Ontwerp -
Colanidesign
© 2000/2020. *** Onze helpdesk helpt u graag en gratis met al uw hard en softwareproblemen. *** Hosting door -
Colani
