In het begin moest je Linux (de kernel), de GNU-utility's en andere software zelf compileren om een systeem op te bouwen. Men moest dus eigenlijk een compleet besturingssysteem in elkaar zetten uit losse onderdelen. Het is daarvoor nodig een al werkend systeem te hebben waarop je dit kunt doen. Om het allemaal wat eenvoudig te maken, zijn er distributies gemaakt.
Wat alle distributies gemeen hebben, is dat ze de Linux-kernel en de gebruikelijke open-sourcesoftware bevatten. Hoe alles precies in elkaar zit, verschilt per distributie. Welke filosofie de makers van de distributie erop nahouden kun je vaak op hun website terugvinden. Als twee uitersten zijn sommige distributies gericht op eenvoud van gebruik, terwijl andere zijn gericht op eenvoud van systeemopbouw. Het laatste zorgt ervoor dat configuratie en aanpassen met de hand juist eenvoudiger is. Een voorbeeld van het eerste soort is Ubuntu, van het tweede soort Slackware.
Verder verschillen de installatieprocedure en het pakketsysteem dat gebruikt wordt om software te installeren, updaten en verwijderen. Als twee grote groepen heb je RPM en DEB. RPM was oorspronkelijk het pakketsysteem van Red Hat en DEB dat van Debian. De meeste distrubites gebruiken een van beide. Bij Slackware wordt een heel simpel pakketsysteem gebruikt.
De bekendste distributies zijn:
Een goed overzicht is te vinden op http://www.distrowatch.com. Daar is meer informatie te vinden over de verschillende distributies.
Ik kan niet vertellen welke distributie het „beste” is en ik heb ook niet met elke distributie even veel ervaring. Ik kan wel wat algemene informatie geven over enkele ervan. Slackware en Gentoo zijn het meest geschikt voor ervaren gebruikers of mensen die echt in het diepe willen duiken. Fedora Core, Mandriva, SUSE en Ubuntu zijn er meer op gericht alles „out of the box” te laten werken. Vooral Ubuntu lijkt erg populair op het moment. Debian staat ergens tussen beide in.
Slackware is de oudste van allemaal en wordt onderhouden door Patrick Volkerding. Het is in al die jaren weinig veranderd. Het installatieprogramma is nog altijd tekstgebaseerd en er zijn weinig voorzieningen om configuratie eenvoudiger te maken. Je zult alles met de hand moeten doen. Het voordeel is overzichtelijkheid.
De grootste commerciële distributies zijn Red Hat, SUSE en Mandriva. Red Hat is wellicht de bekendste distributie van allemaal. Het bedrijf werd in 1995 opgericht door Robert Young en Marc Ewing. In het verleden was Red Hat gericht op thuisgebruikers en gratis te downloaden, maar tegenwoordig is hun distributie (RHEL, Red Hat Enterprise Linux) gericht op het bedrijfsleven. Voor de thuisgebruiker is er eind 2003 het door Red Hat gesponsorde Fedora Core gekomen.
De situatie van SUSE is vergelijkbaar. Dit Duitse bedrijf is eind 2003 opgekocht door Novell en richt hun SUSE Linux Enterprise op bedrijven. Een aparte tak is te gebruiken voor thuisgebruikers. Dit project heet openSUSE en de distributie SUSE Linux.
Mandriva (voorheen Mandrake) is begonnen als verbeterde versie van Red Hat. De distributie is ook commercieel, maar ook enige tijd na uitgave vrijelijk te downloaden. De naamsverandering is gekomen nadat het bedrijf Conectiva (een andere distributie) heeft opgekocht.
Debian is vernoemd naar de oprichter en zijn vrouw: Ian en Deborah en wordt onderhouden door een team vrijwilligers. Het pakketsysteem van Debian verdient een vermelding. Het was het eerste systeem dat echt goed met afhankelijkheden tussen pakketten omging. Debian bestaat altijd uit drie verschillende takken: stable, testing en unstable. Ieder draagt een codenaam van een figuur uit Disneys animatiefilm Toy Story. Stable bevat alleen software die lange tijd getest is. Het is altijd behoorlijk verouderd, maar wel geschikt voor servers. Wat de meeste mensen willen is testing. Daar zit software in die nog getest wordt, maar dezelfde versies worden over het algemeen zonder meer toegepast in andere distributies. Unstable, ten slotte, wil je waarschijnlijk niet. Software uit deze tak kan wel eens niet goed werken.
Ubuntu is een vrij nieuwe distributie die snel is opgekomen in populariteit. Het is gebaseerd op het systeem van Debian. Ubuntu wordt ook door een groep vrijwilligers gemaakt en gesponsord door het Afrikaanse bedrijf Canonical Software, opgericht door ondernemer en multimiljonair Mark Shuttleworth. Het motto van Ubuntu is dat software vrijelijk en gratis beschikbaar moet zijn voor iedereen. Het kan gedownload worden en er zijn gratis cd's te verkrijgen. Een cd met Ubuntu kan zelfs naar je toegezonden worden, waar je ook woont en zonder verzendkosten. Er komt elke 6 maanden een nieuwe versie uit. Dat is dezelfde periode als die aangehouden wordt voor GNOME, de standaard desktopomgeving van Ubuntu. (Je kunt ook andere desktopomgevingen achteraf installeren of een van de andere variant gebruiken, zoals Kubuntu voor KDE.)
Gentoo is ook vrij nieuw en geniet ook een zekere populariteit, zij het dan waarschijnlijk bij een ander publiek. Bijzonder is dat het source-gebaseerd is. Dat wil zeggen dat je geen voorgecompileerde pakketten installeert, maar de broncode downloadt en die zelf compileert. Dit doe je met een systeem genaamd Portage, wat geïnspireerd is door het systeem van BSD. Gentoo biedt vooral grote flexibiliteit. Je moet vrij veel zelf met de hand doen, maar de uitstekende documentatie helpt je er goed doorheen. Daardoor is het erg geschikt voor iemand die beter wil begrijpen hoe zijn Linux-systeem in elkaar zit. Het grootste nadeel van Gentoo is dat het compileren van software meer tijd in beslag neemt dan het installeren van voorgecompileerde pakketten.
Je kunt commerciële distributies in de winkel aanschaffen. Sommige commerciële en alle niet-commerciële zijn ook te downloaden of er ergens op goedkope cd/dvd te krijgen. Zoals eerder vermeld kun je een cd van Ubuntu op hun site bestellen om kostenloos toegezonden te krijgen.
Als je installatie-cd's downloadt, zijn ze vaak in ISO-formaat. Een ISO-bestand is een image of archief. Het is even groot als de bestanden die het bevat. Het voordeel van een ISO is dat het eenvoudiger te downloaden is dan alle bestanden afzonderlijk. Bovendien zouden zaken als permissies en eigenaren van bestanden niet behouden blijven als je alle bestanden afzonderlijk downloadt onder Windows, met alle gevolgen van dien. De meeste brandsoftware heeft wel ondersteuning voor ISO's. Let erop dat je aangeeft het als image te branden. Als je gewoon het ISO-bestand op de cd zet, zul je na afloop op de cd ook alleen het grote ISO-bestand aantreffen.
